Page 28 - ChemLife_02

KÖŞE YAZILARI

CONTERGAN FACİASI…

Yazan : Gül ALP

İlaç, bir hastalığın iyileş- Deformasyona uğramış
mesini veya semptomla- bebeğin doğumu, bilindiği
rının azaltılması amacıyla halde mi yoksa bilinme-
kullanılan kimyasal prepa- den mi tam öğrenilemese
ratlardır. Peki ilaçlar söy- de ilaç, 1 Ekim 1957 yılında
lendiği gibi tedavi mi eder? Grünenthal firması tara-
Yoksa zehirler mi? Yeterli fından piyasaya sürüldü.
testlerden geçirilmiş ilaçla- Uyku ilacı olarak piyasaya
rın elbette faydaları vardır. sürülen bu ilacın, hamile-
Yan etkileri az olan ilaçlar lerde kullanımının hiçbir
dahi doz aşımı yüzünden yan etkiye yol açmayaca-
ciddi hasarlara yol açar, ğı söylendi. O dönemki
sizi zehirlerler. tıp dünyası için büyük bir
başarı olarak görülmüştü ülkelerden sakat doğum Firma suçlamaları reddet-
Bu çağ içerisinde, ilaç sa- çünkü Contergan’ın yük- haberleri gelmeye başladı. se de 1961 yılının Kasım
nayisi için insanlar birer sek dozda alımı diğer sa- 1950’li yılların sonlarından ayında Hamburg’lu bir
çocuk doktoru olan Dr.
60’lı yılların başlarına ka-
kinleştirici ilaçlarda olduğu
hasta değil müşteridir ne
www.chemlife.com.tr Bunun en vahim örnekle- du. bacaklarında, kollarında, torlarının katıldığı bir kon-
Widukind Lenz, çocuk dok-
dar yaklaşık 12.000 bebek
gibi ölümlere yol açmıyor-
yazık ki.
feransta bu konuda kendi
ellerinde, kulaklarında ve
araştırmalarının sonuçları-
iç organlarında sakatlıklar-
Hamilelerde uyku prob-
rinden biri de Contergan
nı açıkladı; yaptığı araştır-
la dünyaya gelmeye başla-
lemlerine ve sabah bu-
Faciasıdır. Granünthal fir-
malara göre çocuklardaki
dı.
masında çalışan Heinrich
lantılarına da çare olacağı
Mückter (1914-1987) başta
etken maddesi arasında
gibi değer görmeye baş-
olmak üzere 5 doktor tara-
bir bağlantı vardı. Thalido-
larla yapılan deneyler so-
fından 1956 yılında Alman- söylenen bu ilaç hazine Önceleri nükleer bomba- sakatlıklar ile thalidomide
ladı. Dönemin pazarlama
28 ya’da etken maddesi tha- koşulları bugünkü kadar iyi nucunda yayılan radyoak- midenin yan etkisinin se-
lidomide olan Contergan olmasa da başta Almanya tiviteden virüslere, hatta bebi iki enantiomerinin de
adlı ilaç üretildi. olmak üzere Avustralya’ya temizlik malzemelerine resamik karışım halinde
Uyku ilacı olarak üretilen kadar 46 ülkede dağıtımı kadar akla gelen her türlü piyasaya sürülmüş olma-
bu ilaç, Contergan’ın üre- ve kullanımı sağlandı. olası faktör sorumlu tutul- sıydı.
tici firmasında çalışan bir du. Tüm dünyada sayı ar- Thalidomide molekülünün
baba tarafından, firmanın 46 ülkede satılan Thali- tıyor ama kusurlu doğum- bir enantiomeri ilaç olarak
araştırma laboratuvarın- domide etkin maddesine ların nedeni tam olarak davranıp, hastalığı iyileşti-
dan alınarak hamile karısı- sahip ilaç vücutlara yayıl- bilinemiyordu. Zaman geç- rirken, diğer enantiomeri
na vermek üzere evine gö- maya başladı. Sonuç ağır tikçe gözler Contergan’a vücut ile aynı etkileşime gi-
türülmüştü. Contergan’a oldu: 90.000’den fazla dü- çevrilse de Grünenthal remeyip başka etkileşimler
Haziran - 2017
maruz kaldığı için sakat şük, 10.000’den fazla sakat suçlamaları reddediyor, sonucu sakat çocukların
olan bebek de 1956 yılının ve ölüm. İlaç kullanılmaya hatta üstünü kapatmaya doğmasına neden olmuş-
Aralık ayında dünyaya gel- başlandıktan sonra ilacın çalışıyordu. tu.
di. piyasaya sürüldüğü tüm
Haberleşme ağı şimdiki
gibi olmadığından sakat
doğumlardan ve yeni bi-
limsel gelişmelerden her-
kesin haberi olmuyordu.
1962 yılında Sherry Finkbi-
ne adlı bir Amerikalı, çocu-
ğuna hamileyken, kullan-
makta olduğu Contergan
adlı bu uyku ilacının Av-
rupa’da fetüste sakatlığa
neden olduğunu öğrenin-
ce kürtaj yaptırmak istedi.
Aynı ilacı kullanan diğer
kadınları uyarmak için ola-
yı gazetelere duyurmak
istedi. Hikayesini bir gaze-
teciye anlattı.
Haberin ayılması üzerine
kürtajın yapılacağı hasta-
ne randevuyu iptal etti,