Page 11 - ChemLife Sayı 04

BILIMSEL

IŞINLANMA

GERÇEK Mİ OLUYOR ?

“
“Uzay Yolu filmlerinde sık sık izleyicinin
karşısına çıkan ‘ışınlanma’ teknolojisi, yavaş
ancak emin adımlarla gelişiyor.”

Son olarak Çinli bilim insanları, Kuantum dolaşıklığı ne? Kulağa iyi geliyor, sorun ne? İnsanları ışınlayamayacaksak,
Dünya’nın yörüngesine bir neden heyecanlanıyoruz? www.chemlife.com.tr
fotonu ışınlamayı başardıkla- Bu olay, iki parçacağın aynı İki dolaşık parçacık arasında
rını açıkladı. Yapılan duyuruda, yerde ve zamanda yaratıldığı uzun mesafeli bağ yaratabil- Kuantum ışınlamasının bu
500 kilometre uzaklıktaki bir ve aslında aynı varlığa sahip ol- mek mümkün değildi çünkü aşamadaki en büyük amacı,
kuantum uydusuna fotonun dukları durumlarda görülüyor. dolaşık bir parçacık özüm- korsanların erişemeyeceği
başarıyla ışınlandığı belir- Dolaşıklık daha sonra fotonlar senmeden önce bir fiber-op- iletişim sistemleri kurabilmek. 11
tildi. Işığın temel birimi olan ayrıldığında bile devam ediyor. tik kanalda 150 kilometre Profesör Popescu “Doğa
partiküllere foton adı veriliyor. Bu da, bir foton değiştiğinde, gidebiliyor. Araştırmacılar uzun yasaları koruma sağlıyor. Eğer
Başarıyla sonuçlanan deney başka bir mekandaki diğer süredir, fotonlar uzayda çok birisi bilgiye erişmeye çalışırsa,
ile dünya ve uzay arasındaki ilk fotonun da aynı şekilde değiş- daha kolay seyahat edebildiği tespit edebilirsiniz, çünkü
kuantum veri ağı da kurulmuş mesi anlamına geliyor. için uydu bağlantısının suna- bir kuantum sistemini her
oldu. bileceği potansiyel üzerinde gözlemlemeye çalıştığınızda
Bristol Üniversitesi’nden Prof. çalışıyordu, ancak dünyanın düzeni bozarsınız” diyor. Ağustos - 2017
Nasıl çalışıyor? Sandu Popescu, 1990’lardan atmosferinden çıkışları zorluk
bu yana kuantum dolaşıklığı yarattı, çünkü değişen atmos- Çin’in Jinan kentinde kuan-
Basitçe söylemek gerekirse, üzerinde çalışıyor. “O zaman- fer koşulları parçacıkları yoldan tum teknolojisine dayalı bir
ışınlanma bir noktadan bir lar da insanların aklına Uzay çıkartabiliyordu. şebeke çalışmalarına başlandı.
noktaya bir şeyin kendisinin Yolu geliyordu. Ama biz tek bir Pekin ve Şangay’ı, kuantum
değil de, bir halinin gönde- parçacağın gönderilmesinden Çinli ekibin başarısı ne? sinyalinin her 100 kilometrede
rilmesi. Bazı fizikçiler faks bahsediyoruz, bir insanı oluş- bir ölçülüp yeniden yollandığı
makinesi örneğini veriyor. Faks turan milyarlarca ve milyarlar- Tibet’teki bir laboratuarda “güvenli düğümlerle” birbi-
makineleri, kağıdı değil ama ca partikülün gönderilmesin- saniyede dört bin kuantum rine bağlama çalışmaları da
bir parça kağıttaki işaretleri den değil” diyor. dolaşık parçacık yarattılar sürüyor.
dair bilgileri yolluyor. Alıcı faks ve parçacıkların eşini bir ışık
makinesi bilgiyi alıyor ve bu Bir parçacığı nasıl huzmesiyle Micius uydusuna Oxford Üniversitesi’nden Ian
durumda zaten kağıt for- ışınlayabilirim? yolladılar. Walmsley kuantum şebeke-
mundaki hammadeye bilgileri sinin hassas mali ve seçim
işliyor. İki dolaşık parçacağımıza Micius uydusunda yerden bilgilerinin aktarımında kullanı-
geri dönelim. Eğer üçüncü bir atılan tekil fotonların durumu- labileceğini söylüyor. Walmsley
Ama bu, Uzay Yolu’nda gör- parçacık, ilk dolaşık parçacıkla nu tespit edebilecek hassas ayrıca “Hala aşılması gereken
düğümüz gibi bir insanların etkileşime girerse bu deği- bir foton alıcısı bulunuyordu. çok önemli engeller var. Ancak
A noktasından B noktasına şim ikizi olan parçacıkta da Araştırmalarıyla ilgili yazdıkları dönüştüren değişim de böyle
hemen ışınlanması değil. görülüyor. Yani, ikiz parçacıklar rapora göre bu “ilk güvenilir ve başlar” diyor.
Bunun yerine, kuantum dola- üçüncü parçacıkla ilgili bilgiye ultra uzun mesafeli kuantum
şıklığı diye bilinen bir olaydan sahip oluyor ve uygulamada ışınlanmasıydı.” /Kaynak : BBC
faydalanıyorlar. varlığını ele geçiriyor.