Page 17 - ChemLife Sayı 10

rim Enstitüsü Müdürü Peter sağlam ve güvenilir kimya- insanları yüzde 70’inin bi- konusunda pratik, güçlen-
Seeberger, “Otomatik DNA dır,” diyen Seeberger, kar- limin yeniden üretilebilirlik dirici bir etkiye sahip olur,”
sentezi olmasaydı hiçbir bonhidrat sentezini oto- kriziyle karşı karşıya kaldığı- diyor.
molekül veya sentez biyolo- matikleştirmeye çalışıyor. nı belirtiyorlar.
jisi olmazdı,” diyor. DNA ve peptidlerin aksine,
karbonhidratlar dallanmış
olabilir ve her yeni bağlantı “Otomasyonun en büyük Bununla birlikte kimyagerle-
Oligonükleotid sentezi, ni- yeni bir kiral karbon oluş- yararı, benim için emek rin tüm pratik çalışmalarını
telikli kimyagerlerden olu- turur. Regiokimya ve ste- tasarrufu sağlaması de- robotlara teslim etmeleri
şan büyük bir takıma ihtiyaç reokimya dikkatle kontrol ğil, çok daha tekrarlana- onları tereddütte düşürebi-
duyan uzun bir süreçtir. Har edilmelidir (birçok kişi bu- bilir ve kontrol edilebilir
Gobind Khorana, 1965 yılın- nun imkânsız olduğunu dü- olması” lir.
da yapay bir genin ilk sente- şünmekte). Yaklaşık 20 yıllık AstraZeneca’dan Coleen
zini sekiz makalede toplam araştırmanın ardından See-
400 sayfa olarak yayınladı. berger, şeker sentezlemeyi Robinson, “Önümüzdeki 10 Astex Pharmaceuticals’ta
ila 15 yıl içinde, otomatik
Belki de insanlar o zaman- başardı ve makine şimdiye sistemlerden toplanan veri- doktora sonrası araştırmacı
larda o zaman DNA sentezi kadar yapılmış en uzun sen- lere odaklanılacağına inanı- Rachel Grainger, “Bazı kim-
yapmanın akademik bir eg- tetik oligosakariti meydana yorum. Çok miktarda güve- seler kimyayı bir sanat ola-
zersizden bir tık daha fazla getirdi. BİLİMSEL
anlamı olduğunu düşünü- nilir veriye erişebilmek bize rak görmekteler ve insan-
yorlar (bu, birkaç yıl önce büyük bir adım attıracak,” ların öğrenip ilgilendikleri
diyor.
düşünülmeyecek bir şeydi). Burke, tüm moleküllerin ya- çok sayıda becerileri vardır”.
pabileceği ortak bir sentez Bence bu otomasyonu ka-
bulma konusunda çalışıyor.
Bununla birlikte bugün, oli- “Çoğu otomasyon sistemi, Seeberger geleceğin labora- bullenen insanlara engel
gonükleotidlerin üretimi ta- her bir molekülün özelleş- tuvarlarında süper bilgisa- teşkil edebilir,” diyor.
yarlar kullanılacağını düşü-
mamen otomatik olan basit tirilmiş bir sentez yolu ge- nüyor. Önümüzdeki yıllarda
bir süreçtir. Bu, kimyasal rektirdiği varsayımına da-
sentez için uzman olmayan yandırılmıştır. Bunun yerine bunu çok net şekilde göre- Bazı bilim insanları sonunda 17
bilim insanlarına bile oligo- tek bir reaksiyonla her şeyi bileceğimizi de söylemeden laboratuvarların tamamen kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
nükleotidler yapmalarına nasıl yapacağımızı anlamaya geçmiyor. robotlar tarafından çalıştı-
ve DNA nanoteknolojisini çalışalım,” diyor. rılacağına inanıyorlar. Belki
etkinleştirmelerine izin ver- Manchester Üniversitesi’n-
mektedir. Bilim adamları, den Robo Kimyager Eve ile yarın gerçekleşmeyecek, an-
bütün genomları sıfırdan Burke’ün ekibi bu fikri pa- ilgili çalışmalara öncülük cak 20 ila 50 yıl sonra bunu
inşa etmeyi ciddi olarak ladyum katalizli küçük bir eden Ross King, şuan ki du- görebiliriz.
düşünüyorlar, bu birkaç yıl bileşik sentezleyiciye uygu- rumu “teknik ve sosyolojik
önce düşünülmeyecek bir ladı. Dört adete kadar yapı zorluklar var” diye açıklıyor.
şeydi. taşı ve tekrarlayan birleş- Laboratuvar çalışmalarını
tirme reaksiyon dizisi kul- İngiltere’deki Imperial Col-
lanılarak sentezleyici; yağ lege London’dan kimyager çok uzak olmayan bir gele-
DNA sentezinin otomatik- asitleri, poliketidler, oligo- Mimi Hii de “Çoğu kimya- cekte geçersiz hale getire-
ger bilgisayar bilimlerinde
leştirilmesi için iki gelişme fenilenler ve steroidler de cek robotlar ile kimyagerler
anahtardır: İlki katı faz tek- dahil olmak üzere 14 farklı eğitim görmüyor ve bu gibi iş bulma konusunda endişe-
nolojisinin ortaya çıkışı ile sınıf küçük molekül hazır- hususlardan korkuyor ola- lenmeli mi?
1960’lı yıllarda Bruce Merri- lamayı başardı. Burke, yapı bilirler. İnsanlar hâlâ labo-
field tarafından geliştirilmiş taşlarının büyük bir kısmı ratuvar çalışması yapmak
peptidlerin üretimidir.Mar- sisteme verildiğinde (5000 için elle eğitiliyorlar,” diye
vin Caruthers tarafından civarında) bugüne kadar ekliyor. Bunu yaşayarak öğrenece-
1980 fosforamidit yöntemi- bilinen 260 bin küçük do- ğiz, ama düşünmek ve ya-
nin geliştirilmesidir. Carut- ğal molekülün dörtte birini Araştırmacılar, otomasyo- ratıcı olabilmek gibi şeyler
hers, bir sentezin ne kadar oluşturulabileceğini tahmin nun çalışmalarını daha ve- asla makineler tarafından
çok basamağı olursa o ka- ediyor. rimli hale getireceğini kabul değiştirilebilecek olan be-
dar çok yüksek verimin ger- ediyorlar. Burke, “Bir lisan-
çekleştiğini fark etti. Artan Araştırmacılar, otomasyo- süstü öğrencinin üç ila beş ceriler değildir.
bir DNA zincirine bir taban nun diğer bir avantajının da yıllık dönemde mücadele
ekleyen reaksiyonu, yüzde insan hatalarını ve tutarsız- edebileceği sorunlarını de-
100’ü yakın verime sahipti. Kaynak : Chemistryworld
lıklarını ortadan kaldırdığını ğiştirebiliriz. Bu gerçekten
“Otomasyonun anahtarı düşünmekte. Ayrıca bilim de alanın neler yapabileceği