Page 52 - ChemLife Sayı 10

UZAY ÇAĞI YENI BIR

DÖNÜM OKTASINDA

ABD merkezli uzay aracı ve uzaya fırlatıldı. Uzay üssü ya- mek istediğiniz yere paraşütle vermekte ve dolayısıyla üre-
roket üreticisi SpaceX, kargo- kınlarında toplanan yüzbinlerce atlamanız ve sizin ardınızdan tim maliyetlerini büyük ölçüde
sunda spor Tesla otomobil ta- kişi gökyüzüne bakarak bu tari- da uçağın bir yerlere çarparak aşağıya çekmektedir. Ayrıca
şıyan dünyanın en güçlü roketi hi ana tanık oldu. düşmesi gibi bir şey. Kulağa çıl- yeni özel uzaya erişim sistemi
Falcon Heavy’i başarıyla uzaya gınlık gibi geliyor ama roket işi geliştirmenin yol açtığı deneme
fırlattı. Geri sayımdan dakikalar önce böyle.” risklerini de çok azaltmaktadır.
Nasa’nın iletişim sorumlusu Jeff
Siz bu yazıyı okurken Tesla Ro- Lucas, misyonun başarılı olaca- Falcon Heavy’nin başarılı bir şe- Bunların yanında yüksek mali-
yetli katı yakıt kullanan ana itici
adster araba, içindeki cansız ğından emin değildi. Hatta izle- kilde uzaya gönderilmesi Ay’ın
mankenle, hoparlörden David yicilere “Turuncu dumanlar ku- üstünde yeni bir uzay istasyo- kapsüllerin geri kazanılması bu
Bowie’nin şarkısını çala çala leyi kaplayıp ardından dağılana nu kurmak, uzaya yeni bir tele- maliyet düşüşünü katlamakta-
Mars’ın yörüngesinde ilerliyor. kadar alkışlamayın” dedi. kom ya da casus uydu taışmak dır. Falcon Heavy uzay erişim
Ancak Roadster, Mars yörün- Sonunda rüzgar dağıldı, gök- ve uzayın derinliklerinde farklı sisteminin son kademesi yön-
SEKTÖREL
lendirilebilir birim olup görev
ge mesafesine çıkıp, Güneş’in yüzü netleşti ve Falcon sis ve noktalara insanları getirip gö-
etrafında bir yola koyulması türmek gibi hayallerin de ger- yüklerini de taşımakta, hedefe
gerekiyordu ve arabayı taşıyan buharların arasından tarihi yol- çek olabileceğine işaret ediyor. doğru gerekli manevraları sağ-
culuğuna başladı. Kalkışta kulla-
roket, o yörüngeyi aştı. Bunun lamaktadır.”
sonucu Tesla Roadster, Mars nılan üç roketten ikisi başarıyla Şimdilik Tesla Roadster araba Aslan, Falcon Heavy’nin haliha-
Dünya’ya geri indi. SpaceX’in
uzayda yolculuğunu yalnız başı-
ve Jüpiter arasındaki asteroit fırlatma merkezinde hoparlör- zırda en yüksek taşıma kapa-
kuşağına uzanan bir yörüngeye na sürdürecek. sitesine sahip roket olduğuna
ilerlemeye başladığı öngörülü- lerden Life on Mars (Mars’ta Musk, roket teknolojisinde par- işaret ederek, roketin 64 ton
yaşam) şarkısı çalmaya başladı.
yor. çaların yeniden kullanılmasını kargoyu uzaya ulaştırabileceği-
Roketin yörüngede bir kaç yüz sağlamasının yanı sıra, taşıma ni söyledi.
Kiraz kırmızısı elektrikli Tesla’nın
tekerleri uzay giysilerinden ya- milyon hatta milyarlarca yıl ka- kapasitesinin maliyetini düşü- Falcon Heavy’nin sağladığı itici
rerek NASA’nın Uzay Mekiği
lacağı tahmin ediliyor. Fırlatışın
pılmış, yolcunun kemeri de ta- kuvvetin 12,5 büyük fili uzaya
52 90 milyon dolara mal olduğu Programı’na kıyasla uzaya çok
kılı. “Astronot” şoförün yanına ulaştıracak düzeyde olduğu-
da uzaylılarla karşılaşırsa diye düşünülürse Musk’ı eleştirenler daha ucuza yük ve insan taşına- nu ifade eden Aslan, 1969’da
de yok değil.
bileceğini gösterdi.
kullanışlı bir not iliştirilmiş: “İn- Ay modülünü taşıyan Saturn V
sanlar tarafından Dünya’da ya- NASA da, insanları aya ve daha “Falcon Heavy, 12,5 fili uza- roketinin ise 33 fili uzaya taşı-
pılmıştır.” sonra da Mars’a göndermek ya ulaştıracak düzeyde” yacak gücünün bulunduğunu
için Space Launch System (SLS) hatırlattı.
Arabanın ön panosunda “Panik İstanbul Teknik Üniversite-
olma!” yazılı. adını verdiği kendi ağır fırlatma si Uzay Mühendisliği Bölümü Aslan, NASA’nın da 30 fil kapa-
roketini geliştiriyor. SLS de uçuş
Photoshop’da yapılmış başa- başına 1 milyar dolara mal ola- Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alim siteli iki büyük sistem üzerinde
kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
çalışmalarını sürdürdüğünü be-
Rüstem Aslan, AA muhabirine
rısız bir resim gibi dursa da, cak.
fotoğraflar gerçek. SpaceX şir- yaptığı açıklamada, Falcon He- lirterek, “Falcon Heavy’nin bu-
ketinin kurucusu ve bu büyük Bu nedenle birçok kişi Musk’ın avy roketine ilişkin değerlendir- günkü başarısı gezegenler arası
melerde bulundu.
neden bu kadar pahalı bir gös-
şovun mimarı Elon Musk bile, büyük kapasiteli (insan ve kar-
yaşananları şaşkınlıkla izliyor. teri uçuşu yapmaya karar ver- Falcon Heavy’nin, SpaceX firma- go) seyahatin tekrar başladığını
göstermektedir.” diye konuştu.
diğini merak ediyor. Çağımızda
Musk’ın “Çılgınca şeyler gerçek dünyanın en güçlü roketi olan sınca gezegenler arası seyahat
olabiliyormuş” demesi de bun- için geliştirilen uzaya erişim sis- Alim Rüstem Aslan, Falcon He-
dan. Falcon, daha işe yarar yükleri temi olduğunu belirten Aslan, avy’nin şu an için en tasarruflu
uzaya taşıyamaz mıydı?
İyi de, biz bu noktaya nasıl Ne olursa olsun, SpaceX’in pla- bu sistemin modüler bir yapısı roket olduğunu, yeniden kul-
geldik? bulunduğunu söyledi. lanılabilir parçaları ve düşük
nı gerçekleşti ve şirket kendini maliyetiyle uzay teknolojisinde
Elon Musk bir süredir uzaya uzay ticareti yarışında önemli Aslan, roketin ana itici biriminin önemli bir adım atılmasını sağ-
fırlatılacak güçlü bir roketin ge- bir yere koydu. “bu zamana kadar geliştirilen ladığını dile getirdi.
en verimli motor” olarak tanım-
zegenimizi çevreleyen yüksek
enerjili radyasyon kemerinden Musk da roketin fırlatılmasın- lanan Merlin motoru olduğunu SpaceX’in sitesinde yer alan bil-
vurgulayarak, şunları kaydetti:
dan kısa süre önce, bu soru
gilere göre, 27 motorlu roket
geçerek uzayın derinliklerine işaretlerini açıklığa kavuştur-
yol alacağı bir misyon için çalış- “Bundan 9’ar adet yan yana tamamen dolu 747 tipi bir yol-
malarını sürdürüyordu. muştu: kullanılarak itici bloklar elde cu uçağını taşıyabilecek güçte
“Eğer başarılı olursak, ağır yük edilmekte ve yer çekimini yen- bulunuyor.
Salı günü, SpaceX şirketinin roket şirketleri için oyun bite-
ürettiği Falcon Heavy isimli ro- mek için bu 9’lu grupların sayısı Kaynak : BBC & Anadolu Ajansı
ket, Musk’ın Tesla spor araba- cek. Bu, yeniden kullanılabilir artırılarak daha fazla itiş elde
uçaklara sahip şirket ve tek
edilmektedir. Aynı motorun çok
sıyla beraber Florida eyaletin-
deki Kennedy Uzay Üssü’nden kullanımlık uçak şirketlerinin sayıda kullanılması seri üretim
olduğu bir dünyada, sizin git- yöntemi kullanımına olanak