Page 14 - ChemLife Sayı 11

Chematica programı, yedi ticari açıdan değerli biyoaktif madde ve
bir doğal ürün de dahil olmak üzere yapısal olarak farklı sekiz hedefe
yönelik sentetik yollar tasarlamak için kullanıldı.

KIMYAGERLER, BIR BILGISAYAR PROG-

RAMI TARAFINDAN ÖNERILEN SENTEZ

YOLLARINI ILK KEZ TEST EDIYOR.

Bilgisayarla planlanan bu bir molekülden hangi dönü- Kimyacılar programın planla- da merak ediyorlar. Berkeley
yolların tümü laboratuvarda şümlerin mümkün olduğunu nan rotasındaki sekiz hedefin Üniversitesi’nden kimyager
başarılı bir şekilde gerçekleş- söylemekte. Chematica’nın tamamını başarıyla uyguladı. Richmond Sarpong, Millipo-
tirildi ve önceki yaklaşımlara algoritmaları yeni, verimli, Hedeflerin çoğunda, Chema- reSigma’nın şirketin hangi
kıyasla önemli iyileştirmeler seçici yollar arar ve belirle- tica rotası verimi arttırdı veya kullanıcıların girdiği veya Che-
BİLİMSEL
ve maliyet tasarrufu sağladı, nen hedeflere sentetik yollar yayınlanmış yollarla karşı- matica’nın ürettiği rotaların
patentli rotalara alternatifler oluşturmak için bu seçenekler laştırıldığında adım sayısını, nasıl bir fikri mülkiyet hakla-
sağladı veya daha önce sen- ağında gezinir. toplam zamanı veya maliyeti rına sahip olacağı konusunda
tezlenmemiş hedefleri üretme- azalttı. açık bir bilgi bulunmaması
yi başardı. Chematica’nın reaksiyon plan- durumunda, araştırmacıların
lamadaki becerisini göstermek Rice Üniversitesi’nden kimya- Chematica’yı kullanmada te-
Kimyasal sentezleri planlayan için Grzybowski ve meslektaş- ger KC Nicolaou , “Bu teşvik reddüt edebileceğini söylüyor.
bir bilgisayar programı fikri ları MilliporeSigma’nın, farma- edici sonuçlar organik sentez- MilliporeSigma’dan Sarah Tri-
yeni değil. Harvard Üniver- sötik potansiyeli olan ve ticari lerin gelişimde kullanılmalıdır. ce, molekül aramalarının yal-
sitesi’nden Elias J. Corey, olarak uygun moleküllerinden Chematica’nın kimya labora- nızca kendisini gerçekleştiren
1970’lerde Sentetik Analizlere sekiz hedefi programa bağla- tuvarlarında hız ve üretken- kullanıcı tarafından görülebi-
Uygulanan Mantık ve Sezgi- liği artırabileceğini, özellikle leceğini ve MilliporeSigma’nın
14 dılar. Programın tespit ettiği
sel Bilişim adlı bir programın altı hedef, daha önce hiçbir otomatik sentez makineleriyle Chematica’nın öne sürdüğü
ilk versiyonunu geliştirmişti, yerde yayınlanmamış sentetik eşleştirilebilir olabileceğini” sentetik yollar üzerindeki fikri
ancak bunu gerçek anlamda bir yola sahipti. Yedinci hedef, söylüyor. mülkiyet haklarını kontrol
kullanamadı. etmeyeceğini belirtti.
patentli bir sentezle elde
edilmiş bir molekülü seçti ve Ancak diğer kimyagerler,
Chematica son birkaç yılda sekizinci molekül ise Nort- Chematica’nın araştırmacılara Chematica, kimyacıların he-
ortaya çıkan yeni programlar- hwestern Üniversitesi’nden ne kadar fayda sağlayabilece- defleri sentezlemede zaman-
dan biri. ğini sorgulamakta. Grup, bir dan ve paradan tasarruf et-
kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
Milan Mrksich’in makalesinde ATR kinaz inhibitörüne yönelik melerine yardımcı olabilirken,
sentez yöntemi yayınlanma-
Ulsan Ulusal Bilim ve Tekno- Chematica rotasının % 22’lik Grzybowski insan zekasının
loji Enstitüsünden Bartosz mış doğal bir ürünü seçti. bir verime sahip olduğunu, yerini almayacağını söylü-
Grzybowski ve Polonya Bilim orijinal makaledeki çalışmanın yor. Bu durum hiçbir şekilde
Akademisi, programı Mayıs Chematica’nın, her sentetik ise % 24’lük bir verim verdiğini yeni reaksiyonların keşfinden
2017 yılında MilliporeSigma’ya rotayı planlaması yaklaşık 15- söylemekte. Ancak program, insanları uzaklaştıramaz.
satmadan önce 15 yıl boyunca 20 dakika sürdü. Kimyagerle- sentezi yedi adımdan dörde
Chematica programı üzerinde rin sentezleri optimize etmek kadar kısaltıp, yayınlanan ro- MilliporeSigma, Chemati-
çalıştı. Ayrıca geliştirilen başka için düzenlemeler yapmasına taya kıyasla yaklaşık 20 saat ca’nın ne zaman ve nasıl halka
bir programında, John Wiley da izin verildi. MilliporeSigma tasarruf sağlamayı başardı. açılacağını açıklamadı, ancak
& Sons’ın ChemPlanner’ı ve kimyagerleri tespit edilen sen- şirket, programı test etmek
American Chemical Society’in tezlerin dördünü daha sonra Tango Therapeutics’deki için en iyi sentetik kimyagerle-
SciFinder programının içine gerçekleştirdi. Grzybowski’s ve kimya başkan yardımcısı John ri işe almaya başladı.
entegre edilmesi planlanıyor. Mrksich’in laboratuvarların- Maxwell , makalelerdeki so-
daki lisansüstü öğrenciler ve nuçlar ile karşılaştırmalarının Makale ile ilgili detaylara ulaş-
Grzybowski ve meslektaşları, postdoclar, uzman olmayan Chematica’nın insan kimya- mak için : https://www.scien-
Chematica’yı 50.000 sentez kimyagerlerin geri kalan dört gerlerinden daha iyi rotalar cedirect.com/science/article/
kuralına uymaları için prog- kimyasalı sentezlemeleri için planladığını kanıtlamadığını pii/S2451929418300639?vi-
ramladılar. Kimya literatürün- ABD İleri Düzey Araştırma söyledi. a%3Dihub
de yayınlanan reaksiyonlar ve Projeleri Ajansının desteği ile
ekipteki organik kimyacılar- Chematica gibi programları Bazı kimyagerler Chematica Kaynak : ACS
dan alınan bilgiler ışığında her kullanıp kullanamayacağını ve MilliporeSigma’nın fikri
bir kural, programa herhangi araştırmaya başladı. mülkleri nasıl ele alacaklarını