Page 26 - ChemLife Sayı 16
P. 26

TÜRK BILIM INSANINDAN

                                   DOĞAYA VE İNSANA ZARAR

                                   VERMEYEN PESTİSİT









                                   Tükettiğimiz gıdalarda     de tarımsal ürünlerde      tarım ve zirai alanda
                                   istenmeyen hayvan veya     kullanılan pestisitlerin   kullanılan zararlı kimyasallara
                                   bitkileri öldürmek amacıyla   gıdalarda bulunması izin   alternatif oluşturabileceklerini
                                   kullanılan kimyasal        verilebilir maksimum       sözlerine ekledi.
                                   pestisitler insan sağlığı   miktarları ürün ve ilaç
                                   kadar doğayı da olumsuz    bazında belirlenmiştir. Bu   Boğaziçi Üniversitesi
                                   yönde etkiliyor. İnsektisit   bilgilere Tarım Bakanlığı’nın   Moleküler Biyoloji ve
                                   (böcek öldürücü), herbisit   web sayfasından ulaşmak   Genetik Bölümü Dr. Öğr.
                                   (yabani ot öldürücü), fungusit   mümkün Verilere göre Türkiye   Üyesi Necla Birgül İyison
                                   (küf öldürücü), rodentisit   pestisit kullanımında dünyada   araştırmaya ilişkin olarak; “Bu
   BİLİMSEL
                                   (kemirgen öldürücü) gibi   ilk 100 ülke arasında 62’ci   projeyi TÜBİTAK’a sunduk.
                                   farklı isimlerle sınıflandırılan   sırada yer almaktadır.  Muhtemelen bir ilerideki
                                   kimyasal maddelerin tümünü                            safhada Tarım Bakanlığı’na
                                   kapsayan pestisitler havaya,   Boğaziçi Üniversitesi   yönelebileceğiz. Bu projeyle
                                   su ve toprağa, oradan da   Moleküler Biyoloji ve      bu böcek türüne özel bir
                                   bu ortamlarda yaşayan      Genetik Bölümü Dr.         pestisit geliştirmiş olacağız.
        Boğaziçi Üniversitesi      diğer canlılara geçerek ve   Öğr. Üyesi Necla Birgül   Pestisitler, gıda ve tarım
                                   dönüşüme uğrayarak çeşitli   İyison, pestisitler üzerine   ürünlerine zarar veriyor.
           Moleküler Biyoloji      reaksiyonlara yol açıyor.  yürüttüğü bir araştırma    Ahşap ürünlerine, hayvan
          ve Genetik Bölümü                                   kapsamında Akdeniz         yemlerine ya da hayvanlar
          laboratuvarlarında,      Uygulanan pestisit, zaman   bölgesinde orman örtüsüne   üzerinde ve vücutlarında
                                                              zarar veren bir böcek
   26                              içinde doğada çözünmüyorsa                            yaşayan böceklerde,
                Dr. Öğr. Üyesi     önemli bir bölümünün       türünün kontrol altına     eklembacaklılarda hepsine
          Necla Birgül İyison      toprakta kalması sonucunda   alınması amacıyla yeni   zarar veriyor. Ayrıca tarım
                                   çevre için büyük tehdit    bir zirai ilaç (pestisit)   alanında çalışanların sperm
          tarafından Akdeniz       oluşturabiliyor. İlaç kalıntıları   geliştirilmesi yönünde   hücre sayısının kentlerde
                ormanlarında       içeren bitki ve toprakların   adımlar attıklarını     yaşayanlara oranla %40
              yaşayan, orman       su ile teması sonucunda    kaydetti.                  azaldığı belirtiliyor, yani
                                   pestisit kalıntıları toprağın                         infertilizasyona yol açıyor.
            örtüsüne ve diğer      alt katmanlarına oradan    İyison, TÜBİTAK destekli   Pestisit kullanımının maliyeti
   kimya teknolojileri gazetesi  I        I   www.chemlife.com.tr
         canlılara zarar veren     yeraltı sularına ulaşabiliyor.   araştırma kapsamında   de çok yüksek. Aslında hiç
                                   Yeraltı sularına ulaşan    Akdeniz bölgesindeki çam   kullanmamak en iyisi ama
             çam kese kurdu        pestisit kalıntıları içme suları   ormanlarında 3-4 yılda   onu da yapamıyorsunuz,
           adlı böcek türüne       yoluyla insan sağlığını tehdit   bir patlama yaparak ciddi   çünkü tarımda çok fazla zarar
                                   ediyor. Pestisitin doğrudan   zararlara neden olan Çam   oluyor o çevrede yaşayan
          karşı doğal pestisit     suya karışması, ilaç atık ve   Kese kurdu adı verilen böcek   böceklerden kaynaklanan.
                  geliştiriliyor.  artıklarının doğaya atılmaları,   türünü laboratuvarda detaylı   Bu nedenle doğru dozlarda
                                   ambalaj malzemenin su      biçimde incelediklerini ve   kullanım çok önemli. Projemiz
                                   kaynaklarında yıkanması    hücre zarındaki bir almaç   bittikten sonra, 2-3 yıl
                                   sonucunda çevre sorunları   proteinin yapısı üzerinde   içinde, bir molekül bulursak o
                                   yaşanabiliyor. Örneğin, önemli   çalıştıklarını ifade etti. Bu   molekül üzerinde yoğunlaşıp
                                   miktarlarda balık ölümleri   proteinin sadece böceklerde   Tarım Bakanlığı’na veya
                                   gerçekleşebiliyor.         üretildiğini ve gelişim    tekrar TÜBİTAK’a başka
                                                              süreçlerinde görev aldığını   bir proje verip üretimini
                                   1960’larda FAO (Dünya Gıda   belirten İyison; dolayısıyla   de yapmayı hedefliyoruz”
                                   Örgütü) ve WHO (Dünya      laboratuvar çalışmaları    şeklinde konuştu.
                                   Sağlık Örgütü) tarafından   kapsamında sadece bu böcek
                                   kurulan “Pestisit Kalıntıları   türüne zarar verecek ve   Söyleşi: Özgür Duygu Durgun
                                   Kodeks Komitesi” gıdalarda   diğer memeliler ile böcekler   / Kurumsal İletişim Ofisi –
                                   bulunmasına izin verilen   üzerinde etkili olmayacak   Boğaziçi Üniversitesi
                                   maksimum kalıntı değerlerini   bir pestisit geliştirmeyi
                                   saptamış durumda. Ülkemizde   amaçladıklarını belirterek,
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31