Page 16 - ChemLife Sayı 27
P. 16

16        CHEMLIFE        TÜRKİYE’NİN İLK VE TEK KİMYA GAZETESİ                                    ENDÜSTRİYEL KİMYA







                        ENDÜSTRIYEL AMONYAK ÜRETIMI,


           DIĞER KIMYASAL REAKSIYONLARDAN DAHA


                                          FAZLA CO  YAYIYOR
                                                                   2



           KIMYAGERLER ARTIK BUNU DEĞIŞTIRMEK ISTIYOR.





          Dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları, amonyak yapım sürecinin yaydığı sera gazı miktarını

                                                       azaltmaya çalışıyor.




          Hidrojeni ve azotu amonyağa   göre 2010 yılında 451 milyon   kimyagerler ve mühendisler,   işbirliği yaptı. Bu pilot tesis,güneş
          dönüştüren Haber-Bosch yöntemi   ton CO ’ye ulaştı. Bu toplam,   amonyak sentezini sürdürülebilir   enerjisi ile çalışabilir, su elektrolizi
                                            2
          şimdiye kadar geliştirilen en   diğer yıllık endüstriyel kimyasal   hale getirmeye çalışıyor. Bazıları   yoluyla hidrojen üretebilir ve
          önemli endüstriyel kimyasal   reaksiyonlardan daha fazla,   reaksiyonu yenilenebilir enerji   JIST’in AIST ile geliştirdiği yeni bir
          reaksiyonlardan biridir. Yöntem,   Amonyak üretimi küresel yıllık CO 2   kaynakları ile güçlendirmek ve fosil   rutenyum katalizörü kullanarak
          amonyaklı gübreyi geniş çapta   emisyonlarının yaklaşık % 1’ini   yakıtlar olmadan hidrojen üretmek   Haber-Bosch tipi bir reaksiyonu
          erişilebilir hale getirdi, bu da   oluşturmaktadır.       için çalışıyor. Diğerleri, amonyağı   uygulayabilir.
          tarımdan elde edilen verimin kısa                         sentezlemek için Haber-Bosch’tan
          sürede hızla artmasıyla dünya   Amonyak sentezinin karbon   daha etkili bir reaksiyon bulmak   Tesisdeki proje yöneticisi
          nüfusunun artmasına neden oldu.  ayakizi, enerji talebinin çok ötesine   istiyor. Araştırmacılar ilerlemenin   Mototaka Kai, “Prosesimizin
                                       geçer. Reaksiyon için kullanılan   yavaş olduğunu ancak buna   en büyük avantajı, hidrojenin
          Institute for Industrial     hidrojen, CO  salgılayan işlemler   değdiğini itiraf ediyorlar.  konvansiyonel prosesten daha
                                                 2
          Productivity’s Industrial Efficiency   olan doğal gaz, kömür veya yağdan               düşük bir basınçta üretilmesi”
          Technology Database’ göre küresel   gelir. Uluslararası Enerji Ajansı,   Monash Üniversitesi’nden bir   diyor. Mototaka, Hidrojen
          olarak amonyak üretim tesisleri   Uluslararası Kimyasal Dernekler   elektrokimyacı olan Douglas   basıncının 5 MPa civarında
          2010 yılında 157.3 milyon mt   Konseyi, Kimya Mühendisliği   MacFarlane, “Gübreler, bugün   olduğunu ve bunun geleneksel
          bileşik üretti. Bu amonyak’ın   ve Biyoteknoloji Derneği’nin   üretildiği şekliyle etkin bir fosil   Haber-Bosch sürecinin yaklaşık
          % 75 ila 90’ı gübre yapımında   2013 tarihli ortak raporuna göre,   yakıt ürünüdür. Yiyeceklerimizin   üçte biri kadar olduğunu söylüyor.
          kullanılıyor ve dünyanın gıda   hidrojen üretiminden kaynaklanan   çoğu gübrelerden geliyor. Bu   Bu düşük basıncın iki avantajı
          üretiminin yaklaşık % 50’si   CO  emisyonları tüm amonyak   nedenle, yiyeceğimiz fosil yakıtlı   vardır. Daha güvenli bir ortam
                                         2
          amonyak gübresi sayesinde oluyor.  üretim sürecinin yarısından   bir üründür. Ve bu sürdürülebilir   yaratılmış olunuyor çünkü
                                       fazlasını oluşturuyor. Toplam   değil. ”                  sistem daha düşük bir basınçta
          Amonyağın geri kalan kısmı ise   olarak, hidrokarbon besleme                           çalışıyor. Ayrıca, tesisin sistemi
          ilaç, plastik, tekstil, patlayıcı ve   stoklarından NH3 sentezine kadar,   Japonya, İngiltere, Avustralya   basınçlandırması için daha az
          diğer kimyasalların yapımında   üretilen her NH3 molekülü, ortak   ve ABD de dahil olmak üzere   enerji harcanıyor. Şu anda,
          kullanılmaktadır. Massachusetts   ürün olarak bir C02 molekülü   dünyanın dört bir yanındaki yeşil   tesis günde 20-50 kg amonyak
          Institute of Technology’de   yaratır.                     amonyak üretim tesislerinde   üretmektedir.
          kimya mühendisi olan Karthish                             çalışan araştırmacılar, küçük
          Manthiram, azot atomları içeren   Sayılarla Amonyak       ölçeklerde değerli kimyasallar   Birleşik Krallık’taki Siemens’te,
          kullandığımız hemen hemen her   2010 yılında dünya genelinde   elde etmek için yenilenebilir   tipik Haber-Bosch sürecini
          sentetik üründe Haber-Bosch   157.3 milyon ton NH3 üretildi  enerji ve hammadde kullanmayı   kullanarak, rüzgâr enerjisi ile
          yöntemi kullanılıyor. “Tüm bu   2010 yılında dünya çapında NH3   deniyor. Bu şirketler çoğunlukla   çalışan bir pilot tesis işletmek
          azot atomları amonyaktan geliyor,   sentezi ile atmosfere salınan CO 2   geleneksel Haber-Bosch sürecini   için Oxford Üniversitesi, İngiltere
          bu da kullandığımız tüm farklı   miktarı 451 milyon ton   kullanıyor, ancak hidrojen üretmek   Bilim ve Teknoloji Tesisleri Konseyi
          ürünlerde muazzam karbondioksit   NH3 sentezinden kaynaklanan   ve reaksiyonları güçlendirmek için   ve Cardiff Üniversitesi’ndeki
          ayak izinin olduğu anlamına   küresel CO emisyonlarının   fosil yakıtlara güvenmek yerine,   araştırmacılarla çalışıyor.
                                               2
          geliyor.”                    yüzdesi yaklaşık% 1          su elektrolizi ve alternatif enerji   Siemens’in kurumsal teknolojisinde
                                       Kaynak: Endüstri Verimliliği   kaynakları kullanıyorlar.  program yöneticisi olan Ian
          “Büyük bir karbon ayak izi var   Enstitüsü.                                            Wilkinson, firmanın tesisi işletmek
          çünkü Haber-Bosch süreci                                  Geçen yıldan bu yana, Japon JGC   için bugün mevcut olan sadece
          muazzam bir teknolojik gelişmeyi   Amonyak gübresine olan açlığımız   şirketi, bu yaklaşımları Fukushima   olgun teknolojiyi kullanmayı
          temsil etse de, her zaman enerjiye   gün geçtikçe artıyor. Birleşmiş   Yenilenebilir Enerji Enstitüsü’ndeki   seçmesinin iki sebebi olduğunu
          aç bir süreç oldu. 500 ° C   Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne   bir deneme tesisinde deniyor. SIP   belirtiyor. Birincisi, Siemens hızla
          civarında sıcaklıklarda ve yaklaşık   göre, azot gübresi talebinin 2020   Enerji Taşıyıcıları adı verilen ulusal   amonyak üretebildiğini, hızla
          20 MPa’ya kadar olan basınçlarda   yılına kadar 119 milyon ton’a   bir program aracılığıyla, şirket yeşil   ölçeklenebileceğini göstermek
          çalışan reaksiyon, dünyadaki   çıkacağı tahmin ediliyor, 2015   amonyak pilot tesisini işletmeye   istiyor. Şirket ayrıca sisteminin,
          toplam enerji üretiminin yaklaşık %   yılında bu rakam 110 milyon   almak ve işletmek için National   Haber-Bosch katalizör geliştirme
          1’ini emiyor”.               tondu.                       Institute of Advanced Industrial   ve amonyak yanma testleri de
          Endüstri Verimliliği Enstitüsü’ne   Dünyanın dört bir yanındaki   Science and Technology (AIST) ile   dahil olmak üzere devam eden
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21