Page 48 - ChemLife Sayı 34
P. 48
48 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI BILIMSEL TEKNOLOJILER
YÜZEYLERDEN KIRLERIN NASIL
UZAKLAŞTIĞINI ANLAMAK IÇIN YENI
YOLLAR Kir her zaman kir değildir. Toz gibi karakterize edilir, bu da temas Bilim insanları lazer tabanlı mik-
bazı kirler yüzeylere çok az yapışır. alanını su damlalarına önemli ölçü- roskopi kullanılarak elde edilen
Ancak yüzeye güçlü bir şekilde de azaltır. sonuçları kuvvet ölçümleri ile de
yapışan kirler de vardır. Bir yüzeyin doğruladılar. Bu amaçla, MPI-P'de
özellikleri, farklı kir türlerinin üzeri- Uzun bir zaman boyunca, kendi geliştirilen ve damlaların sürtün-
ne yapışmaması için nasıl ayarlana- kendini temizlemenin etkisinin mesinin ölçülmesini sağlayan
bilir? Bu bilgi, yüzeylerin kir parti- mikroskopik düzeyde nasıl çalış- oldukça hassas bir ölçüm yöntemi
külleri ile kirlenmesini anlamak ve tığı iyi anlaşılmamıştır. Mümkün kullandılar. Damlayı hareket et-
en aza indirmek için gerekli olabilir. olduğunca etkili çalışması için yü-
Almanya Mainz'da bulunan Max zeylerin nasıl üretilmesi gerekir? tirmek için gereken kuvvetin, kir
Planck Polimer Araştırma Ensti- partiküllerinin sayısından ve parti-
tüsü'nde ki (MPI-P) bilim insanları Doris Vollmer ve Dr.Rüdiger Berger küller ile yüzey arasındaki yapışma
işte bu soruyu ele aldı. liderliğindeki bilim insanları, kon- kuvvetinden kaynaklandığını gös-
tamine olmuş bir yüzeyi mikros- terebildiler.
Günlük yaşamımızdaki tüm yü- kobik olarak görüntüleyerek kendi
zeyler zamanla toz, polen veya kendini temizleme sürecine yeni Bu çok hassas kuvvet ölçümleri,
mikroorganizmalar gibi partiküller araştırmacıların başka bir önemli
ile kirlenir. Bu nedenle, temizlen- bakış açısı kazandırlar. Bir lazer ışık açıklama yapmalarını sağlamıştır:
mesi kolay yüzeyler, örneğin kir kaynağı olarak kullanılan özel mik- Kir partikülleri, damla ve partikül
parçacıklarının su ile çıkarıldığı roskopi yöntemi, damlacıkların bir arasındaki yapışma, partikül ve
yüzeyler arzu edilir. Su damlacıkla- yüzey üzerinde nasıl yuvarlandığını yüzey arasındaki yapışma kuvve-
rının basitçe yuvarlandığı yüzeyler ve kir parçacıklarını nasıl aldıkları- tinden büyükse etkili bir şekilde
bunun için umut verici adaylardır. nın görüntülenmesini sağladı. uzaklaştırılır. Daha sonra kirler
Su damlacıklarının düşük yapışması
ve bunun sonucunda ortaya çıkan Doris Vollmer, "Süperhidrofobik damla ile taşınır.
kendi kendini temizleme özellikleri yüzeyin uzunluk ölçeği veya göze- Araştırma kir tutmayan bir yüzeyin
nedeniyle, bunlara "süper hidrofo- nek boyutu kir partikülünün ken- tasarımını kolaylaştırmalıdır.
bik" - yani süper su itici - yüzeyler disinden daha küçük olduğunda,
denir. Bu yüzeyler bir mikro pürüz- yüzey etkili bir şekilde çalışır. O Kaynak: https://www.chemeurope.
lülük, yani bir metrenin milyonda zaman kir, su ile tamamen temizle- com/
biri aralığında bir pürüzlülük ile nir" diyor.