Page 4 - ChemLife Sayı 43

4 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI BILIMSEL GELIŞMELER

2021 NOBEL KIMYA ÖDÜLÜ, ASIMETRIK

ORGANOKATALIZÖR ÇALIŞMALARIYLA BILINEN

BILIM INSANLARI BENJAMIN LIST VE DAVID W.C.

MACMILLAN'A VERILDI

Almanya'dan Benjamin List ve İs- kimyagerlerin elastik ve dayanıklı List ve David MacMillan, 2021'de Moleküller inşa edilirken, tıpkı
koçya'dan David W.C. MacMillan, malzemeler oluşturabilen, pillerde Nobel Kimya Ödülü'ne layık gö- ellerimiz gibi, birbirinin ayna gö-
“asimetrik organokatalizör" olarak enerji depolayabilen veya hasta- rüldü çünkü 2000 yılında birbirle- rüntüsü olan iki farklı molekülün
bilinen, molekülleri oluşturmak lıkların ilerlemesini engelleyebilen rinden bağımsız olarak üçüncü tip oluşabileceği durumlar sıklıkla
için geliştirdikleri yeni yönteme moleküller oluşturma yeteneğine bir kataliz geliştirdiler. Asimetrik ortaya çıkar.
dair çalışmaları ile 2021 Nobel bağlıdır. Bu çalışma, nihai ürünün organokatalizör olarak adlandırılır
Kimya Ödülü'ne layık görüldü. bir parçası olmadan kimyasal ve küçük organik moleküller üzeri- Organokatalizör 2000'den beri
reaksiyonları kontrol eden ve hız- ne kuruludur. baş döndürücü bir hızla gelişti.
Asimetrik organokatalizör ilaç landıran maddeler olan katalizörler Benjamin List ve David MacMillan
araştırmaları üzerinde büyük etkisi gerektirir. Örneğin, arabalardaki Organik katalizörler, daha aktif bu alanda lider olmaya devam
oldu ve kimyayı daha yeşil hale katalizörler, egzoz dumanındaki kimyasal grupların bağlanabileceği ediyor ve organik katalizörlerin
getirdi. zehirli maddeleri zararsız molekül- kararlı bir karbon atomu çerçe- çok sayıda kimyasal reaksiyonu
lere dönüştürür. Vücudumuz ayrı- vesine sahiptir. Bunlar genellikle yürütmek için kullanılabileceğini
Nobel Komitesi’nden yapılan açık- ca, yaşam için gerekli molekülleri oksijen, azot, kükürt veya fosfor gösterdiler. Bu reaksiyonları kul-
lamada, "Profesör List ve Profesör kesen enzim formunda binlerce gibi ortak elementler içerir. Bu, lanarak, araştırmacılar artık yeni
MacMillan'ın insanlığa büyük katkı katalizör içerir. bu katalizörlerin hem çevre dostu farmasötiklerden güneş pillerinde
sağladıkları" vurgulandı. İki bilim hem de üretilmesi ucuz olduğu ışığı yakalayabilen moleküllere
insanının aynı anda birbirlerin- Katalizörler bu nedenle kimya- anlamına gelir. kadar her şeyi daha verimli bir
den habersiz geliştirdikleri yeni gerler için temel araçlardır, ancak şekilde inşa edebilirler. Bu şekilde,
yöntem, ilaç üretiminde ve güneş araştırmacılar uzun zamandır Organik katalizörlerin kullanımın- organokatalistler insanlığa en bü-
enerjisinde kullanılıyor. prensipte sadece iki tür katalizö- daki hızlı genişleme, temel olarak yük faydayı sağlıyorlar.
rün mevcut olduğuna inanıyorlar- asimetrik katalizi yürütme yete-
Birçok araştırma alanı ve endüstri, dı: metaller ve enzimler. Benjamin neklerinden kaynaklanmaktadır.