Page 28 - ChemLife Sayı 53

28 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI BILIMSEL GELIŞMELER

ÇIMENTO VE ÇELIK

EMİSYONLARI

AZALTMAK İÇİN BİR

ARAYA GELEBİLİR Mİ?

Çimento ve çelik üretimi dünyadaki Çimento ve çeliğin karbondan arındı- reçle aynı işi yaptığını buldular. An- Bununla birlikte, Kaliforniya Üniver-
insan kaynaklı karbondioksit emisyon- rılması zorlu bir iştir. Her iki endüstri cak artık düşük kaliteli cüruf yerine, sitesi'nden inşaat ve çevre mühendisi
larının yaklaşık %13'ünü oluşturmakta. de alternatif yakıtların, çimento yerine saf klinkerle neredeyse aynı bileşime Sabbie Miller, "bu önemli bir çalışma"
Araştırmacılar, her yerde bulunan bu düşük karbonlu ikamelerin ve elekt- sahip bir ürün elde etmeyi başardılar. diyor ve sürecin diğer çimento karbon-
iki yapı malzemesinin geri dönüşümü- rikli süreçlerin kullanımını araştırıyor. Malzemenin az miktarda kireç, alü- suzlaştırma stratejileriyle birlikte kul-
nü birleştirmenin bu emisyonları azal- Örneğin bazı şirketler EAF'lerde çelik mina ve silika eklenerek ayarlanır ve lanıldığında etkili olacağını belirtiyor.
tabileceğini söylüyor. (Nature 2024, üretiyor ve geri dönüştürüyor. daha sonra ise cüruf kurutularak yeni “Bir bölge veya uygulamaya uygun bir
DOI: 10.1038/s41586-024-07338-8) çimento yapımında kullanılabilir. dizi etkili stratejiyi mümkün olduğunca
Araştırmacılar yayınladıklarına ma- Malzemelerin geri dönüştürülmesi hızlı bir şekilde uygulamak, emisyon
kalede, çeliğin geri dönüştürülmesi aynı zamanda emisyonları da Süreç, CO yoğun kirecin ve aksi du- hedeflerimize daha hızlı ulaşmamıza
2
için kullanılan elektrik ark fırınlarına azaltır. Çelik dünyada ağırlıkça en rumda atık haline gelecek geri dönü- yardımcı olacaktır. Bu teknolojinin
(EAF'ler) atık çimento eklenmesinin, çok geri dönüştürülen malzeme şüm malzemelerinin değiştirilmesiyle bazı yerler için bu paketin bir parçası
yeni çimentoya dönüştürülebilecek olmasına rağmen çimento geri hem çimento hem de çelik emisyon- olabileceğini düşünüyorum."
bir malzeme ürettiğini detayları ile dönüştürülmüyor. Araştırmacılar, larını azaltıyor. EAF'nin yenilenebilir
açıklıyor. yeni klinker yapmak için kırılmış enerjiyle çalıştırılması durumunda sıfır Cambridge ekibi, endüstriyel düzeyde
betondan elde edilen atık emisyonlu çimento mümkün olabilir. denemelere yakında başlamayı plan-
Çimento, betondaki çakıl ve kumu bir çimentonun fırında ısıtılmasını Dunant, "Bu, çimentonun çelik ve alü- lıyor. Denemeler, Birleşik Krallık'ın en
arada tutar. Hem çimento hem de çe- inceledi. minyum gibi geri dönüştürülebilir bir büyük çelik geri dönüşüm şirketi Celsa
lik üretmek, genellikle fosil yakıtların malzeme olduğunun ve çimentonun Steel UK'nin sahibi olduğu ve işlettiği
yakılmasıyla üretilen yüksek sıcak- Cyrille Dunant, Julian M. Allwood ve elektrik prosesinde geri dönüştürül- ticari bir EAF'de saatte 40 metrik ton
lıkları ve CO açığa çıkaran kimyasal Cambridge Üniversitesi'ndeki araş- mesinin mümkün olduğunun kanıtıdır" geri dönüştürülmüş çimento üretilerek
2
reaksiyonları içerir. Çimento, kalsiyum tırmacılar atık çimentoyu bir EAF'de, diyor. başlacak.
karbonatın kil ile karıştırılması ve bir özellikle de çeliği geri dönüştürmek
çimento öncüsü olan klinker adı verilen için kullanılan bir EAF'de ısıtmaya ka- EAF'ler bugün küresel çelik üretiminin Kaynak: https://cen.acs.org/envi-
kalsiyum silikatların oluşturulması için rar verdiler. Çeliğin geri dönüşümü, küçük bir kısmını oluşturuyor. Ayrıca, ronment/recycling/cement-steel-te-
bir fırında ısıtılmasıyla yapılır. İşlem, cüruf adı verilen bir yan ürün oluştur- İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü am-cut-emissions/102/web/2024/05
kalsiyum karbonatı kalsiyum okside mak için yabancı maddelerle, metal ve Lozan'da (EPFL) malzeme kimyacısı
veya kirece dönüştürerek CO açığa silikon bazlı oksitlerle bağlamak olan olan Karen Scrivener, çimento tale-
2
çıkarır. Çelik üretimi ise, demir oksit kirecin eklenmesini gerektirir. binin esas olarak az çelik üretimi olan
cevheri ve karbonun yüksek fırında ülkelerde artacağını söylüyor. "Bu
eritilmesi işlemlerini içermektedir. Araştırmacılar kirecin bir kısmını atık ürünün küresel bağlamda önemli bir
çimentoyla değiştirdiler ve bunun ki- etkisi olacağını düşünmüyorum" diyor.