Page 14 - ChemLife Sayı 08

BILIMSEL

KİMYAGERLER,
şürler. Bu işlemi anlamak veya
www.chemlife.com.tr GEORGE OLAH’IN ilerleyip ilerlemediğini bilmek İleri karakterizasyon
Reaksiyon süreci ve katalizörün
daha da önemlisi, onu kontrol
nasıl optimize edilebileceğini
etmek için reaksiyonun bu re-
aksiyon ara maddeleri yoluyla
anlamak için, araştırmacılar
reaksiyonu gelişmiş karakte-
NOBEL ÖDÜLLÜ
önemlidir.
rizasyon teknikleri kullanarak
Tepkime ara maddeleri, yaygın
ile, gerçek zamanlı olarak zeo-
olarak kullanılan polistirenin
lit gözeneklerindeki reaksiyonu
14 Polistirene yeşil yol izledi. Operand spektroskopisi
REAKSIYON üretilmesi için yeşil bir yöntem gözlemlemişlerdir. (Operando
MEKANIZMASINI üzerinde yapılan çalışmada ka- spektroskopisi, reaksiyona gi-
ren malzemelerin spektros-
nıtlandı. Abhishek Dutta Chow-
KANITLADI dhury, “Araştırmamızın asıl kopik karakterizasyonunun,
katalitik aktivite ve seçiciliğin
amacı bu olmamasına rağmen,
ölçümü ile eşzamanlı olarak
reaksiyon mekanizması için
Olah’ın önerisini doğrulamayı birleştirildiği analitik bir me-
“ başardık. Fakat diğer sonuç- todolojidir. Bu metodolojinin
birincil önceliği, katalizörlerin
lar da ilginçti, eğer daha fosil
Aralık - 2017
1877’de Charles Friedel ve James Craft kaynaklı malzeme kullanmak yapı-reaktivite / seçicilik ilişki-
istiyorsak, bu tür önemli en-
lerini kurmak ve böylece me-
plastikler, özel kimyasallar ve deterjanlar düstriyel süreçlerin moleküler kanizmalar hakkında bilgi sun-
için hızlı hammadde üretimini sağlayan bir düzeyde nasıl meydana geldi- maktır.)
kimyasal reaksiyon keşfetti. ğini anlayabilmemiz önemlidir.” Başlangıçta biyomoleküllere
diyor. yönelik olarak geliştirilen çok
Polistren’in temelini oluşturan boyutlu katı-hal NMR yön-
100 yıldan fazla bir süre sonra, masında geçen en önemli iki stiren, endüstriyel ölçekte, ham temleri, araştırmacılara, oluşan
1994 yılında Amerikalı George reaksiyon ara ürününü tespit petrolden elde edilen benzen ürünlerin ve ara ürünlerin mo-
Olah, bu önemli reaksiyonun etmeyi başardılar. ve etilenin Friedel-Craft re- leküler yapısının yanı sıra, hare-
arkasındaki mekanizmayı ay- George Olah, Mart ayında vefat aksiyonu kullanılarak üretilir. ketlilikleri ve katalizör materyali
dınlattığı için Nobel Kimya Ödü- etmişti. Çalışmanın sonuçları, Yeşil yöntemde ise biyokütle ile etkileşimini karakterize et-
lü’nü kazandı. 20 Kasım’da Nature Cataly- ve biyoetanol kullanıyor, an- melerine izin verdi.
Bununla birlikte, yakın zaman- sis’de yayınlandı. cak reaksiyon koşulları aynıdır. Utrecht Üniversitesinden araş-
da, bazı kimyagerler Nobel Bu yöntemdeki reaksiyon ara Bu işlemin önemli bir unsuru, tırmaları yürüten Marc Baldus
Ödüllü reaksiyon mekanizma- ürünleri Wheland kompleksive reaksiyonun hızlı, ideal sıcaklık ve Bert Weckhuysen, “Çalış-
sının her zaman geçerli olmadı- pi kompleksi olarak bilinir. Bu ve basınçta yürütülmesini sağ- malarının sonuçları geride hiç
ğını iddia etti. Şimdi ise, Utrecht moleküler parçacıkların kısa layacak optimal bir katalizörün bir şüphe bırakmadı. Reaksiyon
Üniversitesi’ndeki kimyagerler ömrü vardır, çünkü süreçte ya geliştirilmesidir. Katalizör zeolit tam da George Olah’ın aşağı-
bu iddiayı çürüttü. Bilim insan- da son üründe bir sonraki re- adı verilen son derece gözenekli daki diyagramda önerdiği gibi
ları Olah’ın reaksiyon mekaniz- aksiyon ara yüzüne hızla dönü- bir malzemedir. gerçekleşti” dedi.