Page 59 - ChemLife Sayı 25
P. 59

MINERAL YAĞLARIN SABUNUN KÖPÜK


             PERFORMANSI ÜZERINDEKI ETKILERI


                        Dr. ESRA GÜL, Dr. ASLI ÖZGE AVCI TUNA, Msc. ÖZLEM ESEN*

                           *EVYAP SABUN YAĞ ve GLİSERİN SANAYİ ve TİCARET A.Ş.



        Sabun, bitkisel ve hayvansal   metal tuzları olup yüzey aktif   hazırlanan sabunun kullanılır   hayvansal kaynaklı yağlardan
        yağların veya yağ asitlerinin   bir madde olduğu için temizlik   hale getirilmesi aşamalarında   elde edilen 2 farklı sabun
        alkali hidroksitlerle tepkimesi   malzemesi olarak kullanılır. Yağ   olmuştur. Endüstriyel alanda   formülüne (Tablo 1) aynı
        sonunda elde edilen bir    asitleri olarak, daha çok oleik,   hidroliz, yağların solvent   oranlarda 3 farklı yapıda
        üründür. Sektörde çok uzun   stearik, palmitik, miristik ve   ekstraksiyonu, hidrojenasyon,   mineral yağı eklendi (Tablo 2).
        yıllardır sabun formüllerinde   laurik asitleri kullanılır. Sabun   sıvı-sıvı ekstraksiyon, gibi
        kullanılan sabunlaşma prosesleri   yapımında uygulanan temel   geliştirilen işlemler daha iyi   Elde edilen sekiz adet el
        basit nötralleştirme sistemine   proses 2000 yıldan bu yana   kalitede ham maddelerin   sabununun; köpük performans
        dayanmaktadır. Bu proses   değişmemiştir. Bu yöntemde,   hazırlanmasını sağlamıştır.   testleri yapıldı ve sonuçlar   SEKTÖREL
        tipinde bitkisel ve hayvansal   katı veya sıvı yağlar bir alkali   Ayrıca, kesikli üretimin yerini   mineral yağının SPEC’lerinde
        yağların uygun miktarda    ile sabunlaştırılmakta ve daha   sürekli çalışan prosesler   ki değişikliğin etkileri ile
        alkali maddelerle karıştırılıp   sonra karışıma tuz katılarak   almıştır.        birleştirilerek incelendi ve
        uygun ısıya maruz bırakılarak   sabun ayrılmaktadır. Üretimde                    örnek numuneler ileri araştırma
        sabunlaşma gerçekleşmektedir.  ortaya çıkan başlıca değişmeler;   Bu çalışmada aynı köpürtücü   analizleri ile karakterize edildi.
                                   katı veya sıvı yağların ön   oranına ve benzer spec
        Sabunlar yağ asitlerinin alkali   işlemlere sokulmaları ve   değerlerine sahip, bitkisel ve


        Tablo 1. Sabun bazlarının içerik değerleri


                                                                                                                    59 kimya teknolojileri gazetesi  I        I  www.chemlife.com.tr









        Tablo 2. Mineral yağların viskozite ve yoğunluk değerleri
                                                              Şekil 1. Palm ve Tallow bazında 3 farklı mineral
                                                              yağın köpük hacmi değerleri


        Palm ve Tallow bazında 3 farklı   üzerinde olumsuz etki yarattığı   yüksek mineral yağa doğru   resimler/ekler/de0e671163cd540_
        mineral yağın köpük hacmi   gözlemlenmiştir.          köpük miktarında düşme     ek.pdf?dergi=68
        üzerindeki etkisi Şekil 1 de                          yarattığı gözlemlenmiştir.   • Marine Douguet, Céline
                                                                                         Picard, Géraldine Savary, Fabien
        verilmiştir. Mineral yağ 1, 2   Mineral yağın eklenmesiyle   KAYNAKÇA            Merlaud,Nathalie Loubat-bouleuc,
        ve 3 Palm bazına eklendiğinde   her iki sabun bazında da   • TSE, Sabun Türk Standardı, https://  Michel Grisel. Spreading properties of
                                                                                         cosmetic emollients: Use of synthetic
        köpük oranlarında sırasıyla   köpük miktarında düşme   intweb.tse.org.tr/standard/standard/  skinsurface to elucidate structural
        %20, %25 ve %40 oranında   gözlemlenmiştir.  Bu düşmenin   Standard.aspx?08111805111510805  effect. Colloids and Surfaces B:
                                                                                         Biointerfaces 154 (2017) 307–314.
                                                              1104119110104055047105102120
        düşüş olduğu bulunmuştur.   mineral yağın viskositeleri ile   0881110431131040730880661220
        Tallow bazında Mineral     ilişkili olduğu belirlenmiştir.   74112099075071049107075   •Sabun ve Deterjan Endüstrileri,
                                                                                         Bölüm II, http://webcache.
        yağların köpük üzerindeki etkisi   Mineral yağların viskosite   • Alpar, S.R., (1969), Organik Sınai   googleusercontent.com/
        incelendiğinde maksimum    değerleri Tablo 2 de verilmiştir.   Kimya, İstanbul Üniversitesi Kimya   search?q=cache:sqBvxybA0NQJ:
                                                                                         content.lms.sabis.sakarya.edu.
                                                              Fakültesi Yayınları, İstanbul.
        %24 oranında azalma yarattığı   Tablo 2 deki veriler sabunun   •  Alpar, S.R., Hakdiyen, M.İ. ve   tr/Uploads/65467/49523/
        gözlemlenmiştir. Yapılan   köpük performans testi     Bigat, T., (1971), Sınai Kimya Analiz   b%25C3%25B6l%25C3%25BCm-
                                                                                         %25C4%25B1%25C4%25B1_sabun_
        çalışmaların sonucunda     ile birlikte ele alındığında   Meîodlan, İstanbul Üniversitesi Kimya   ve_deterjan_k%25C4%25B1sa.
                                                              Fakültesi Yayınları, İstanbul.
        görülmüştür ki mineral yağlar   Mineral yağın köpüğe                             doc+&cd=1&hl=tr&ct=clnk&gl=tr
        her iki sabun bazında da   yapısal olarak etkisi olduğu   • Bektaşoğlu, S.Y., (1995),” İgeme   • SCHUMANN, K., SIEKMANN, K.,
                                                              Ürün Profili”, İgeme, 4: 1-20.
                                                                                         1993. Soaps. Ullman’s Encylopedia
        sabunun köpük performansını   ortaya konulmuştur. Çalışma   • DPT, (1991), Kimya Sanayinin Genel   of Industrial Chemistry. A(249) :
        olumsuz yönde etkilemektedir.   sonucunda Mineral yağların   Değerlendirilmesi ve Yatırım Alanları   247-266
        Mineral yağlar içinde      sabuna eklenmesiyle viskositesi   Özel İhtisas Alt Komisyon Raporu,
                                                              Devlet Planlama Teşkilatı.
        karşılaştırma yapılırsa en   değeri düşük olandan mineral   • Koç, N., Köpük ve Köpürme
        çok Mineral yağ 3 ün köpük   yağdan viskositesi değeri   prensipleri, http://www.kmo.org.tr/
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64