Page 18 - ChemLife Sayı 30

18 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI SEKTÖREL MAKALE

SABUNDA

KULLANILAN

HAMMADDELERİN

SABUNUN ÇATLAMA

PERFORMANSINA

ETKİLERİ

DR. ASLI Ö. AVCI TUNA, DUYGU ÖZFİDAN, ÖZLEM ESEN
EVYAP SABUN YAĞ VE GLİSERİN SANAYİ VE TİCARET A.Ş.

Özet: niyle şişer. Bununla birlikte, tek Tablo 2. Uygulanan Hammaddeler ve Uygulama
başına bu su alımı sabun yapısını Miktarları (%)
Sabunda temizleme performan- deforme etmek ve çatlamaya ne-
sını arttırmak için kullanılan ham- den olmak için yeterli değildir. Pel-
maddeler aynı zamanda sabunun te kuruduğunda çatlama meydana
çatlama performansını da etkiler. gelir. Bu nedenle çatlama oluşumu Hammaddeler Kullanılan Miktarlar (%) Puan
Sabun/su etkileşimi sonucu olu- için sabuna su girişi, sabunda pel-
şabilecek en belirgin olumsuz te oluşumu ve şişmesi, peltenin
özelliklerden biri olan çatlamanın kuruması ve sabunda büzülme Corn Starch 1,00 4
engellenmesi için bitkisel kaynaklı olmak üzere üç etken gereklidir. Cocamidopropyl Betaine 1,00 2
yağlardan elde edilen sabun bazına
farklı hammaddeler aynı uygulama Pelteli sabun kuruduğunda, şişmiş Sodium Cocoyl Isethionate 1,00 5
oranında katılmış ve elde edilen sabun yeniden büzülür. Büzülen PEG-18 Glyceryl Oleate/ 1,00 4
yeni sabunlara çatlama testi uygu- sabun bir yüzeye yapışır ve yüzeye Cocoate
lanmıştır. baskı yapar. Oluşan stresle sabun
kütlesindeki kristaller hizalanır ve Cassia Hydroxypropyltrimo- 1,00 4
Giriş: sabun düzleminde “çatlak” oluşur. nium Chloride
Başlangıçta çatlak görünecek ka- Lauryl Glucoside 1,00 2
Sabun, yağ asitlerinin alkali tuzları dar büyük olmayabilir, buna “mikro
olan basit yüzey aktif maddelerden çatlak” denir. Sabun tekrar ıslandı- Sodium Lactate 1,00 1
oluşur. Sabunun hazırlanmasında ğında, su mikro çatlaklara daha de- PEG 8 Cocoate 1,00 4
temel hammaddeler, alkali sabun- rinden nüfuz eder. Mikro çatlakta
laştırma reaksiyonları kullanılarak oluşan peltenin kuruması, sabunun Dimethyl Laurylamine Oxide 1,00 1
sabuna dönüştürülen hayvansal normal yüzeyindeki peltenin kuru- Deneysel Çalışmalar: Sodium Lauryl Sulfate 1,00 5
ve bitkisel yağlardır [1]. Sabun- masından daha uzun sürer. Böyle-
lar C10_C18 karbon numarasına ce mikro çatlak, görünür bir çatlak Katı sabun tamamen deiyonize Methyl Gluceth-20 1,00 5
sahip doymuş ve doymamış yağ haline gelir [2]. suya batırılır ve suda 6 saat tutulur. Disodium Lauryl Sulfosuc- 1,00 2
asitlerinin tuzlarıdır. Yağ asitlerinin 6 saat sonunda, deiyonize sudan cinate
kaynağı her zaman doğal trigliserit çıkarılan sabun oda sıcaklığında
yağların bir karışımıdır. kurutulur. 24 saat sonra, sabunda Çatlama testi sonuçlarına göre;
çatlama olup olmadığı görsel olarak Palm bazına %1 oranında Mısır
kontrol edilir. Her deneme iki pa-
ralel numunede gerçekleştirilir ve nişastası, Sodium Cocoyl Isethi-
1-5 arasında (1 en kötü – 5 en iyi onate, PEG-18 Glyceryl Oleate/
olacak şekilde) puanlandırılır. Cocoate, Cassia Hydroxypropyltri-
Tablo 1. Bitkisel Kaynaklı Yağlardan Elde Edilen Sabun monium Chloride, PEG 8 Cocoate,
Bazı İçerik Değerleri Sodium Lauryl Sulfate, Methyl
Gluceth-20 ayrı ayrı eklendiğinde
Bitkisel
kaynaklı
SABUN BAZI sabunun çatlamasının azaldığı
8020 78
TFM görülmüştür.
Total Fatty Acid Matter, % Min 78,0 min.
Kaynaklar:
Free Fatty Acid 0,8 max.
Bu çalışmada bitkisel kaynaklı yağ- (as Oleic), % 1. Zhu Shiping, Chambers John G., Naik
lardan elde edilen sabun formülü- Free Alkali (as NaOH), % absent Vijay, “Soap”, Kirk-Othmer Encyclope-
Sabun/su etkileşimi sonucu oluşa- ne (Tablo 1), 12 farklı hammadde/
bilecek en belirgin olumsuz özel- yüzey aktif madde aynı oranlarda Chlorides (as NaCl),% 0,5 - 1 dia of Chemical Technology, John Wiley
liklerden birisi de çatlama prob- uygulanarak (Tablo 2), elde edilen Glycerin,% and Sons, 2006.
lemidir. Sabun, suda kullanılana sabunların çatlama performans 0,8 max.
ve kurumasına izin verilene kadar testleri karşılaştırılmıştır. Kullanılan Iodine Value, Gm of I /100 g 37 - 42 2. Spitz L., Soap Manufacturing Technology,
2
çatlamaz. Bir sabun pelte oluştur- hammaddelerin sabun çatlama per- Second Edition, Elsevier Inc (2016),
duğunda, sıvı faza su girişi nede- Volatile Matter 13,0 - 14,5
(105 C ), %
formansına etkileri incelenmiştir. 308.