Page 26 - ChemLife Sayı 41
P. 26
26 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI BILIMSEL GELIŞMELER
KIMYAGERLER UZAYLI YAŞAM
DEDEKTÖRÜ TASARLIYOR
Dünya dışı yaşamları, ( eğer varsa ! ) bir molekülün karmaşıklığını
değerlendirip sınıflandırabilen ve böylece tesadüfen veya evrim yoluyla
oluşma olasılığını tahmin edebilen bir sistem sayesinde tespit edebiliriz.
Evrenin başka yerlerinde yaşam sına dayanmaktadır. Temel değer- zemeler, canlı ve ölü biyolojik terman, özellikle malzemelerin
arayışındaki kilit soru: Onu bulup lik kurallarına uyar, ancak bunun örnekler ve NASA tarafından gön- doğrudan ölçülebildiği veya fiziksel
bulmadığımızı nasıl bileceğiz? dışında herhangi bir kimya veya derilen ve kör olan bazı örnekler bir örneğin dünya laboratuvarına
reaksiyon koşulu içermez. Büyük dâhil olmak üzere kaynaklardan geri gönderilebildiği uzay görevleri
Diğer gezegenlerdeki canlılar biyojenik moleküller, biyojenik ol- elde edilen daha büyük moleküller için çalışmanın zorlayıcı olduğunu
tarafından oluşturulan molekül- mayan daha küçük moleküllerden paketini test etti. Bu kör örnekler, söylüyor. Ancak Schwieterman,
ler, Dünya'da gördüğümüzden veya büyük moleküllerden daha biyolojik kökenli olmayan Murchi- güneş sistemimiz dışındaki her-
farklı biçimler alabilir. Ancak büyük bir MA numarasına sahip son göktaşını, Holosen (30.000 yıl hangi bir biyojenik molekülün olası
araştırmacılar, fiziksel süreçlerden olacaktır. önce) ve mid-Miocene (14 milyon düşük konsantrasyonlarının bu
kaynaklanan moleküllerden daha yıl önce) fosil içeren göl tortusu yöntemin kullanımını zorlaştırabi-
karmaşık olmalarının muhtemel Cronin'in ekibi, REAXYS bileşik örneklerini içeriyordu. leceğini öne sürüyor.
olduğu konusunda hemfikirdir. Bu veritabanında listelenen 2,5 mil-
nedenle, uzay görevlerine eklenen yon moleküle MA sayıları atamak Materyallerin çok çeşitli MA pu- Cronin, öncülün kendi güneş siste-
veya buradan Dünya üzerindeki için kendi yöntemlerini kullandı. anları vardı, ancak biyolojik olarak mimizde en iyi şekilde çalışacağını
gökyüzünü tarayan aletlerin, tespit Ardından, MA sayısı ile tandem türetilen tüm numunelerin MA sa- kabul ediyor. Ancak, güneş dışı
ettikleri moleküllerin karmaşıklığını kütle spektrometrisi analizinin yıları belirli bir eşiğin üzerindeydi. gezegenler için, MA algoritmasını
değerlendirmenin bir yolu olsaydı ikinci aşamasında görünen tepe Bu bulgu, böyle bir eşiğin bir mo- kızılötesi spektrometri verileri
yararlı olurdu. noktalarının sayısı arasındaki bek- lekülü canlı bir şeyden gelen veya üzerinde çalışacak şekilde yeniden
lenen korelasyonu deneysel olarak gelmeyen olarak sınıflandırmak donatmanın sorunun üstesinden
Glasgow Üniversitesi'nden Lee doğrulamak için 100'ün üzerinde için kullanılabileceğini söyler. geleceğini söylüyor. “Kilit nokta-
Cronin ve meslektaşları tam da küçük molekül ve peptitten oluşan nın, teorinin moleküller ve mo-
bunu yapmanın bir yolunu buldu- bir alt küme kullandılar; İlk aşama- Cronin, konseptini yakında uzay- leküler imzalar için çalışmasıdır”
lar. Ekipleri, belirli bir moleküle bir da iyonize olan moleküller ikinci da test etmeyi umuyor. “NASA'yı diyor.
karmaşıklık puanı atayabilecek bir aşamada daha da parçalanır, bu Titan'a bir dedektör yerleştirmeye
algoritma geliştirdi; buna molekü- nedenle daha karmaşık moleküller ikna etmeye çalışıyoruz” diyor. Kaynak: https://cen.acs.org/phy-
ler düzenek (MA) numarası ismini daha fazla parça üretmelidir. sical-chemistry/astrochemistry/
veriyorlar. MA numarası, molekülü Riverside, California Üniversite- Chemists-design-alien-life-detec-
yapmak için gereken bağların sayı- Ekip daha sonra inorganik mal- si'nden astrobiyolog Eddie Schwie- tor/99/i20