Page 10 - ChemLife Sayı 48

10 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI BILIMSEL GELIŞMELER

MARSLI ORGANIK BILEŞIKLERIN

ŞIMDIYE KADARKI EN EKSIKSIZ

LISTESI DERLENDI

Uluslararası bir araştırma ekibi, Temmuz 2011'de Fas'a düşen Mars
göktaşı Tissint'in, genellikle yaşamla ilişkilendirilen "çok çeşitli" organik
bileşikler içerdiğini buldu. Bilim insanları, 1815'ten beri Dünya'da bulunan
beş Mars göktaşında ve Mars araçları tarafından alınan örneklerde
bulunan çeşitli organik bileşiklerin bugüne kadarki en kapsamlı
kataloğunu bir araya getirdiler.

En büyük sürprizlerden biri, Tissint'in anlaşılması, gezegenin daha önce
daha önce Mars'ta hiç görülmemiş yaşam barındırıp barındırmadığına
bol miktarda organik magnezyum ışık tutmaya yardımcı olabileceğini
bileşiği içerdiğinin keşfedilmesiydi. ve aynı zamanda Dünya'nın jeolojik
Bu organik moleküller, Mars'ın de- tarihini aydınlatabileceğini belirtiyor.
rin iç kısmını şekillendiren yüksek
basınçlı, yüksek sıcaklıklı jeokimya Carnegie'den ve Mars meteoritle-
hakkında yeni bilgiler sağlıyor ve rinde organik madde arayan “Per-
araştırmacılar gezegenin karbon severance” ve “Curiosity” uzay
döngüsü ile mineral evrimi arasında araçlarının bilim ekiplerinde görev
bir bağlantıya işaret ediyor. yapan Andrew Steele, "Bu zengin
organik nimeti şekillendiren olayla-
rın süreçlerini ve sırasını anlamak,
Mars'ın yaşanabilirliği ve potansiyel Organomagnezyum bileşikleri, daha
olarak yaşamın oluşumuna yol aça- önce gözlemlendiği gibi, magnez-
bilecek reaksiyonlar hakkında yeni yum silikatlar ve sıcaklık stresleri
ayrıntıları ortaya çıkaracaktır" diyor. ile yakın etkileşim içindeki spesifik
organo-sentez süreçlerini yansıtan
Yapılan araştırmalarda Tissint Mars olivin makro kristallerinde ve eri-
göktaşında çok büyük bir organik yik damarlarında son derece boldu.
çeşitlilik ve organik moleküllerin iş- Karmaşık moleküllerdeki çeşitli kim-
levsellik ve bolluk açısından üniform ya ve bolluk, jeolojik zaman içinde
olmayan bir şekilde dağıldığını or- evrimleşmiş olabilecek Mars man-
taya çıkaran birkaç mineralojik lito- tosunda ve kabuğunda yetişen mi-
lojinin örnekler rapor edildi. Tissint neraller içindeki organik türleşmede
Münih Teknik Üniversitesi ve Was- meteoritindeki organiklerin aralığı, heterojenliği ortaya koymaktadır.
hington DC'deki Carnegie Bilim homolog bir oksidasyon yapısal sü-
Enstitüsü de dahil olmak üzere çe- rekliliğinde bol miktarda C3-7 ali- Çalışma ile ilgili detaylara https://
şitli kurumlardan bilim insanlarından fatik dallı karboksilik asitler ve al- www.science.org/doi/10.1126/
oluşan ekip, Mars'ta bu tür organik dehitler, olefinler ve heteroatomlu sciadv.add6439 linkinden ulaşabi-
bileşiklerin oluşumunun daha iyi ve heteroatomsuz poliaromatiklerdi. lirsiniz.