Page 22 - CHEMLIFE - 3

KÖŞE YAZILARI

FÜZYON VE FİSYON ÖTESİ

Yazan : Deniz Dilan Özbek

www.chemlife.com.tr

22
gezegenimize sağladığı o nükleer bir kuvvet tarafın- reaksiyon temel alınarak
Aslında bu iki kimya- yüksek ısı ve ışığının kay- dan bir arada tutulurlar. nükleer enerji santralle-
sal reaksiyon korkulu nağı bu reaksiyonlardan Lakin atomu bir arada tu- ri kurulmuştur. Bilindiği
rüya olarak tanın- biri nükleer füzyon. Nük- tan bu nükleer kuvvetler üzere nükleer santraller
makta ve tabii olarak leer füzyon için yüksek iki atom çekirdeği birleş- muazzam enerji kaynağı
meye kalktığı zaman her
olmalarıyla birlikte mu-
basınç ve sıcaklık gerekli
bunun temel nedeni yani dünya atmosferinde iki atomunda protonları azzam tehdit kaynağı da
atom bombaları ek normal koşullarda gerçek- birbirini iter işte bu itme- olabiliyor. Keza güneşte
olarak enerji kaynağı leşmesi olası değil. Gü- leri etkisiz kılan nükleer gerçekleşen füzyon sıra-
olmasına rağmen neşte ise yüksek sıcaklık kuvvet yüksek sıcaklık ve sında zararlı ışınlar dünya
Temmuz - 2017
doğaya zarar veren ve basınç koşulları normal basınç değerleridir. Güneş atmosferi tarafından tutu-
nükleer santraller idi. şartlar olduğundan bura- diğer birçok yıldız gibi hid- luyor aksi duruların ( ozon
da füzyon adını verdiğimiz rojen elementi ve izotopla- tabakası delinmesi ) ne
çekidekilerin birleşmesine rı ile helyum elementinden denli gezegenimizi tehdit
Ancak bu iki reaksiyon dayanan çekirdek reaksi- oluşur. Güneş atmosfe- ettiği ortada. Nükleer sant-
siyasi emeller haricinde yonu gerçekleşir. rinde gerçekleşen füzyon rallerin çalışma prensibi
canlı yaşamının temelini reaksiyonu hidrojenin izo- ise güneşte gerçekleşen
oluşturan ve gezegenimizi Bu noktada bir soru daha topu olan Deuteirum ve reaksiyonun tersi olup;
yaşanılır kılan en önemli karşımıza çıkıyor: Güneşte Tritium element atomları- atom bombasına benzer
reaksiyonlar. Peki, nerden gerçekleşen füzyon reak- nın çekirdek bileşimi ile iki şekilde kontrollü çekirdek
geliyor bu reaksiyonların siyonu nedir ve neden bu proton ve iki nötronun hel- reaksiyonlarına dayalıdır.
kötü unvanını silip atan koşullarda gerçekleşir? yum elementini oluşturdu- Nükleer santrallerde zen-
yanı? ğu, kalan bir nötronu ve ginleştirilmiş Uranyum; çe-
En temel bilgilerden biri ısı-ışık enerjisini oluşur bu şitleri olan U-33, U-238,U-
Bu soruların cevabı Güneş- sorumuzun yanıtı aslında. oluşum Einstein’ın izafiyet 235 ve Plütonyum; P-239
te. Yani aslında insanlığın Bilindiği üzere bir atomun teorisini yani maddenin ve P-241’dür.Bu element-
son yüzyılda keşfettiği ve çekirdeğinin bileşenlerim- enerjiye dönüştüğünün en lerin fisyon yani çekirdek
siyasi emelleri amacı ile den biri olan protonların iyi kanıtıdır. Burada görü- bölünmesi tepkimeleri ile
kullandığı bu reaksiyon yine temel bilgilerden biri len füzyon tepkimesi do- aynı atom bombaları gibi
zinciri, ezelden beri süre- olan eş kutuplar birbirini ğal yolla oluşan ve yaşama serbest nötron ve enerji-
gelen yaşamın temel kay- iter ilkesine dayanarak bir- katkıda bulunan oldukça nin açığa çıktığı zincirleme
nağında milyarlarca yıldır birini itmelerine rağmen gerekli ve zararsız çekir- reaksiyonlar gerçekleşir.
gerçekleşiyor. Güneşin dek reaksiyonudur. İşte bu Nükleer santrallerde Fis-