Page 25 - CHEMLIFE - 3
P. 25
KÖŞE YAZILARI
sal gazların savaş sırasında dır. Bu ihlallerde çoğunlak zehirli ve öldürücü özellik- B) Siyanojen klorür (CNCl)
kullanılması yasaklandır. sarin gazı olmak üzere Di- te kimyasal silahlar mev- : Göz yaşartıcı ve tahriş
Ülkeler, kendisine karşı fosgen, Tabun, hidrojen si- cuttur. edicidir, nefes alma hızını
gaz kullanılması duru- yanür gibi kusturucu, kan azaltır ve boğucudur.
munda missilleme hakkını zehirleyici vb. birçok gaz Günümüzde kullanılan
kullanmak üzere çekince kullanılmıştır. bazı kimyasal silahlar: C) Arsin(ASH3): Göze ve
koydular. ABD Cenevre
Protokolüne 1975 yılına 29 Nisan 1997 yılında Boğucu Gazlar: cilde etkisi olmayan, 2 sa-
kadar taraf olmadı ve Viet- BM’ye sunulan bir rapor atten 11 güne kadar etkisi
nam Savaşında birçok defa ile 18 ülkenin dahil oldu- A)Fosgen:1-3 saate kadar olan;kanı,ciğerleri ve böb-
yerel halka karşı sarin ga- ğu Silahsızlanma Komitesi, etkileme hızı olan ve ciğer- rekleri zehirleyen bir gaz-
zını (C4H10FO2-P Alman Kimyasal Silahlar Sözleş- leri yakan ve kabartan bir dır.
kimyager Gerald Schrader mesi(CWC) olarak yürürlü- gazdır. Göze ve cilde etkisi
tarafından bulunmuştur, lüğe girdi. Bu sözleşmeyi yoktur. Formülü COCl2 Yakıcı Gazlar:
sinir sistemini çökerten yönetmek amacıyla mer-
kas aneverizmasına neden kezi Hollanda,Lahey’de B)Difosgen( C4Cl2O2):Ha- A)Damıtılmış İperit(Hardal)
olan bir gazdır) kullanmış- bulunan 189 ülkenin üye fifçe göz yaşartan,1-3 saa- Gazı(C4H8Cl2S): Gaz so-
tır. Dönemin Faşist İtalya’sı olduğu Kimyasal Silahların te kadar etkileme hızı olan lunumla alındığında göz-
1928 yılında imzalamış Yasaklanması Örgütü(OP- fosgen türevi gazdır.
olmasına rağmen 1935 yı- CW) kurulmuştur. lerde ve deride yanmaya
neden olurken mukosayı
tahriş ediyor. Deriyi ve
gözleri yakan gaz,kemik
erimesine ve zehirlenme- www.chemlife.com.tr
ye neden oluyor. Hücre-
lerin dengesini dakikalar
içinde bozan gazın etkileri
1 ile 24 saat içinde ortaya 25
çıkıyor.
B) Fosken Oksim: Keskin
nüfus edici bir kokuya sa-
hip; gözü,cildi ve burnu
tahriş edici; etkileme hızı Temmuz - 2017
temasla olan, göz ve burun
mukozlarını aşırı derecede
tahrip eden ve hızlıca sivil-
ce yapan bir gazdır.
lında Etiyopyalılara karşı Kimyasal Silahların Yasak- Sinir Gazları: Tabun (C4H-
yüklü bir miktar kimyasal lanması Örgütü’nün şuan 11N202P): Göze ve cilde Kusturucu Gazlar:
savaş malzemesi kullandı. ki Genel Direktörü Türk çok fazladır. Vücudu çok
Etiyopya’da 100 binden Büyükelçisi Ahnet Üzüm- hızlı etkiler,nefes kesici A)Difeniklor-Arsin:Etki-
fazla Habeş can verdi. cü’dür. Böyle bir organi- ve öldürücü gazdır.Sarin(- leme hızı çok yüksek,baş
Fakat bunun protokole zasyonun varlığına rağ- C4H10FO2P): Yüksek dere- ağrısı,kusma ve mide bu-
karşı bir ihlal olmadığını men bu korkunç silahlar cede zehir içeren ve vücu- lantısı yapan bir gazdır.
yaptıklarının missilleme Afganistan,Kamboçya,Irak dun merkezi sinir sistemini
olduğunu öne sürmüşler- savaşlarında kullanıldı ve kitleyen gazdır. Dakikalar Kaynaklar:
dir. İkinci Çin-Japonya Sa- halen Mısır’da,Suriye’de,İs- sonra ölüme neden olur.
vaşı’nda protokol bir kez rail’de kullanılmaya,insan- -Wikipedia
daha ihlal edildi. Japonya lık suçu işlenmeye devan Kan Zehirleyici Gazlar: -İnsanveevren.worpress.com
Çin’e karşı kimyasal gaz edilmektedir. Bugün ABD,-
kullandı. Protokol ihlalinin Rusya,İngiltere,Fransa,Al- A) Hidrojen Siyanür (HCN) : -www.chemtime.com
son örneği 1931 yılında im- manya,İsrail vb. devletlerin Göze ve cilde etkisi hafif, et- -Doç.Dr.Erol Akyılmaz-’Bilimin
zalayan Irak’ın 1980 yılında elinde Birinci Dünya Sa- kileme hızı çok yüksek. Vücu- ve teknolojinin karanlık yüzü:-
İran’a 1987-88 yılında etnik vaşlarında kullanılan gaz- dun oksijen kullanımını önler kimyasal ve biyolojik silahlar
gruplara karşı kullanması- lardan yüzlerce defa daha ve nefes almayı engeller. -Prof.Besir Cham