Page 22 - ChemLife Sayı 05

BILIMSEL

KIMYA’NIN ÇÖZMEYE ÇALIŞTIĞI PROBLEM

“KARBON FIBER”

“

“Karbon fiber endüstrisi son 15 yılda çok şey değiştirdi. 2000 yılında,
karbon elyaf için küresel pazar 20.000 MT’( Metrik ton ) den daha azdı.”

Şimdi, yılda 60,000 MT’den Araştırmacılar ve start-up’lar Start-up’ların yeni yarış alanı Alliance tarafından yayınlanan
fazla ve tahminler, bunun bu sihirli malzemenin “temiz McLaren geçtiğimiz günlerde, bir raporda, karbon elyaf, ge-
lecekte atık sorunu yaratacak
ekonomiye” uyum sağlaması-
2020’lerin başında, yıllık olarak
www.chemlife.com.tr seleceğini gösteriyor. Şimdiye Karbon fiber veya karbon elyaf, cağını ve burada karbon fiber ralanıyor. Bunu engellemek için
yeni malzemeler arasında sı-
nın yollarını arıyorlar.
100.000-140.000 MT’ye yük-
Sheffield’de bir fabrika aça-
kadar gördüğümüz etkileyici
karbon elyafın geri dönüşüm
kullanarak spor otomobiller
üreteceğini açıkladı. BMW de,
teknoloji ürünü olan ipliksi türü
ve yeniden kullanımının müm-
büyüme, karbon fiber geri dö-
bir madde. Ana bileşimlerini
i3 modelinde karbon fiber kul-
kün kılınması gerekiyor.
nüşümü endüstrisinin gelişi-
vurgu yapıyor.
marka oldu.
lon), katran ve naylon oluşturu-
dönüşüm sorununu çözmek
yor. Karbon fiberin yapısı, çelik-
22 mindeki rolü üzerinde yeni bir karbonlaşmış akrilik elyaf (or- lanarak, sektöre öncülük eden Bu nedenle karbon elyafın geri
Üretilen karbon elyafın % ten 4,5 kat daha hafif olmasına Fakat her gülün dikeni olduğu araştırmacılar ve start-up’ların
30’undan fazlasının, işlemin rağmen, 3 kat daha dayanıklı. gibi karbon fiberin de bir sırrı yeni bir yarış alanına dönüş-
herhangi bir noktasında atık var. Karbon elyaf üretimi çev- müş durumda. Eğer karbon
haline geldiği tahmin edilmek- Dolayısıyla karbon elyaf oto- reyi kirlettiği gibi, malzemenin elyafın toprağa karışmasını
tedir. Karbon fiber kompozit motiv başta olmak üzere, geri dönüşümü de oldukça zor. engelleyebilirlerse, otomobil,
endüstrisinin, yüksek oranlı hafifliği, sağlamlığı, esnekliği, İşte bu nedenle araştırmacılar bisiklet gibi çok sayıda alanda
atık üreten diğer sanayilerden enerji tüketimini azaltması gibi son dönemde bu sihirli mal- geri dönüştürülmüş karbon
en çok farklı olmasının sebebi, özelliklerinden dolayı birçok zemenin “temiz ekonomiye” elyaf kullanımı mümkün olabi-
etkili bir geri dönüşüm çözelti- sektörün tercih ettiği malzeme uyum sağlamasının yollarını lecek. Ayrıca bu sayede, ciddi
Eylül - 2017
sinden yoksun olmasıdır. konumunda. arıyorlar. miktarda enerji tasarrufu da
sağlanmış olacak.
Ancak geri kazanılan fiber ma- Örneğin, karbon elyafın sağ- Sanayinin sevdiği güçlü ve hafif
teryallerin piyasaya geri gön- lamlığı ve hafifliği rüzgar enerji- kompozit malzeme olması için, Gücünden kaybediyor
derilmesinde önemli engeller sinde devrim yaratıyor. Karbon karbon elyaf plastik polimer re-
var. elyaftan üretilen rüzgar türbin- çine ile karıştırılıyor. Kompozit En büyük sorun, karbon elya-
leri, geleneksel fiberglas mo- malzemelerin genellikle elde fın alüminyum gibi kolaylıkla
Ekonomik açıdan, geri dönüş- dellere oranla çok daha uzun birleştirildiği üretim süreci ise eritilip şekillendirilememesi.
türülmüş karbon elyaf ürün- ve sert oldukları için, bir yandan oldukça fazla atık üretiyor. Karbon elyaf kompozitleri güç-
leri, ya kendi başına ya da saf deniz sularına karşı daha daya- lerini, uzun ve son derece dik-
karbon elyaflarıyla birlikte nıklı olabilirken; diğer yandan Üçte biri atık katle dizilmiş; yapışkan benzeri
kullanılması hafiflik maliyetini hafif rüzgarlı havalarda daha polimerle sabitlenmiş ve yük-
düşürebilir. Aslında, yüksek ha- verimli sonuçlar alınmasını The Guardian, ELG Carbon sek ısıda sertleştirilmiş karbon
cimli uygulamalarda artan kar- sağlıyor. Hafifleyen uçaklarda Fibre şirketi ile bu konuyu ko- liflerinden alıyor. Sertleştikten
bon elyaf kullanımına bakarsak yakıt tasarrufu sağlanırken; nuşmuş. Karbon elyaf geri dö- sonra yeniden life dönüşmek
hafif ağırlık stratejilerini makul otomobil üreticileri de karbon nüşüm şirketi olan ELG, üretim için, polimerlerin yakılması
hale getirmek birincil bir hedef elyafın özellikleri sayesinde süreci sonrasında karbon elyaf veya kimyasal yolla çözülmesi
olmalı. Bu zorluğu ele alırsak, çok daha hafif ve yakıt verim- tabakalarının üçte birinin atık gerekiyor.
bu gelişmekte olan piyasalarda liliği sağlayan araçlar üretmeye olarak kaldığını söylüyor.
karbon elyafının toplam kulla- başladılar. İngiltere merkezli ELG Carbon
nımını artırabiliriz. Şubat ayında çevre vakfı Green Fibre 2009 yılından bu yana