Page 39 - ChemLife Sayı 11

özellikler atom yarıçapı gibi
Özellik Eka-Alüminyum (1869) Galyum (1875)
parçacık özellikleri olabildiği
gibi, metalik karakter gibi
Bağıl atom kütlesi 68 69,9 yığın özelliği de olabilir.
Yoğunluk 5.9 g/cm 3 5.94 g/cm 3
Günümüzde fen laboratu-
varlarını, ders kitaplarının
Oksidinin formülü Ea O 3 Ge O 3 kapaklarını, sınıfları süs-
2
2
Erime noktası Düşük 29,78 C
0
leyen Periyodik tablonun
belki de en önemli özelli-
(6) ği, yapının altında yatan
Mendeleev oluşturduğu de karakteristik olduğunu Günümüze gelindiğinde ise temel ilkeleri bildiğinizde
periyodik tablonun temelde dikkate alan Moseley bilinen periyodik tablo, 2016 de size birçok bilginin kapısını
dayandığı yasayı şu şekilde spektrumları ile çekirdek IUPAC, tarafından yapılan açmasıdır. Bu özelliği ile
ifade etmiştir; yükleri arasındaki ilişkiden son güncellemelere göre; tıpkı bir masa üstü ikonu
faydalanarak elementlere 18 grup ve 7 periyottan gibi ardında derin bir bilgi
Basit cisimlerin özellikleri, ilişkin ardışık bir tam sayı oluşmaktadır. Üzerinde, 118 birikimini barındırır.
onların bileşiklerinin yapısı elde etmiştir. Çekirdek elementin sembolü vardır.
ve nihai özellikleri element- yüküne veya atom numa- Periyodik sistemdeki gruplar Yazan : Yrd.Doç.Dr. Davut KÖŞE YAZISI
lerin atomların ağırlıklarının rasına karşılık gelen bu normal sayılarla 1’den 18’ e SARITAŞ
periyodik bir fonksiyonudur sayıya göre (Z) elementlerin kadar numaralandırılmak-
(5). periyodik tabloya yerleştir- tadır. Periyodik tabloda ele- Nevşehir Hacı Bektaş Veli
mesi gündeme gelmiştir. Bu mentler atom numaralarına Üniversitesi
Mendeleev sonrası şekilde günümüzdeki tablo göre periyotlarda, benzer
büyük ölçüde şekillenmiştir. özelliklere göre de dikey
Mendeleev sonrasında Bu arada Mendeleev’in ifade gruplarda sıralanmaktadır-
özellikle atom numaraları- ettiği yasa ve içeriği değiş- lar (6). Periyodik tablonun
nın belirlenmesi periyodik miş periyodikliğin nedenin en önemli özelliği periyo-
tablonun bugünkü şek- atom numaralarından kay- diklik; periyotlar boyunca Kaynaklar
lini almasında en büyük naklandığına ilişkin genel değişim gösteren özellikle-
etkendir. Bu süreçte Van bir kabul oluşmuştur. Buna rin farklı periyotlarda aynı 1. http://chemlife.com. 39
den Broek, Mendeleev’in bağlı ilk periyodik tablo gruba gelindiğinde yaklaşık tr/2019-yili-uluslararasi-periyo- kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
periyodik tablodaki sıralama Ladenburg tarafından 1920 olarak kendini tekrar et- dik-tablo-yili-olarak-kabul-e-
numaralarının yaklaşık ola- yılında ortaya konulmuştur mesinin gözlenmesidir. Bu dildi-
rak atom kütlesinin yarısına (4). Oluşan genel yapıda en şekilde hem periyot boyun- 2. Boyle, R. (2003). The Sceptical
denk gelen çekirdek yüküne köklü değişim Seoborg’un ca bir değişim (periyodik chymist, http://hti.osu.edu/sites/
yakınlığını (Z≈ A/2 = atom trans-uranyum serisine eğilimler) hem de gruplarda default/files/robert_boyle_skep-
numarası) ilk vurgulayan yeni elementleri katması ile benzer ama grup boyunca tical_chemist.pdf.
kişidir. Ardından X- ışınları olmuştur (3). değişim gösteren özellikler 3. Scerri, E. (2007). The periodic
spektrumlarının elementler- (grup özellikleri) görülür. Bu
table: its story and its significan-
ce. New York: Oxford University
Press.
4. Brito, A. Rodrı ´guez, M.A., &
Niaz, M. (2005). A reconstruction
of development of the periodic
table based on history and phi-
losophy of science and its imp-
lications for general chemistry
textbooks. Journal of Research In
Science Teaching, 42(1), 84–111.
5. Hendry, R.F. (2012). Elements.
In D. M. Gabbay, P. Thagard, &
John Woods. (Gen.Eds.), R, F.
Hendry, P. Needham & A.I. Wo-
ody (Vol.Eds.). Handbook of the
philosophy of science, philosophy
of chemistry (V.6), (pp.255-265).
Amsterdam: North Holland- El-
sevier.
6. Chang, R., & Goldsby, K.A.
(2014). Genel kimya, Ankara:
Palme Yayıncılık