Page 30 - ChemLife Sayı 28
P. 30

30        CHEMLIFE          KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI                                    KOZMETIK TEKNOLOJILERI






        ADLI ANALIZLERDE KOZMETIK DELILLER


        Yazanlar: Rito CHOPHI, Spriha SHARMA, Sweety SHARMA, Rajinder SINGH

        Kriminal araştırmalarda, özellikle   etkili bir şekilde ayırt edilmesi için   kılcal kolonlar ile, yüksek molekül   önerilmiştir.
        kadınlara yönelik suç vakalarında,   birlikte kullanılan farklı teknikler   ağırlıklı balmumu bileşiklerinin ayırt
        ruj, göz kalemi, göz farı ve oje gibi   gerekir. Kozmetikteki renklendirme   edilmesi bu yöntem ile mümkün   Kızılötesi Spektroskopisi
        kozmetik ürünlerin, suç esnasındaki   ajanları genellikle kromatografik   olmaktadır. Farklı balmumları (ceresin
        temaslardan dolayı giyim eşyalarına,   teknikler kullanılarak ayrılırken,   balmumu, mikrokristalli balmumu)   Kızılötesi Spektroskopinin
        bardaklara, mendillere, sigara   diğer organik ve inorganik bileşikler   farklı üreticiler tarafından farklı   uygulanmasının, az numune
        izmaritlerine bulaştığı bilinmektedir.  spektroskopik teknikler kullanılarak   kombinasyonlarda kullanılır ve bu   miktarı gerektirmesi ve bileşimin
                                      analiz edilir.                nedenle bu kozmetik ürünlerin   önemli ölçüde değişmediği bir
        Bu tür materyallerde bulunan                                                              hazırlık gerektirmesi nedeniyle
        kozmetik deliller, bireyler arasında                                                      kozmetiklerin analizi için faydalı
        ve nesnelerle fiziksel teması işaret                                                      olduğu delillanmıştır. Teknik hızlı
        eder ve değerli adli deliller olarak                                                      analiz sağlamakta ve sonuçlar oldukça
        nitelendirilirler. Bununla birlikte                                                       tekrarlanabilir olmaktadır. Aynı
        kozmetik izlerin delil değeri, bulgu                                                      zamanda, tek bir analizde bileşenlerin
        durumuna bağlı olarak belirli bir                                                         eşzamanlı bilgi sağlar. Kızılötesi
        vakaya değer katıp katmadığı                                                              Spektroskopinin en önemli kullanımı,
        incelenmelidir. Sonuçta kozmetik                                                          spektrumları genellikle karmaşık
        izler normal aktiviteler sırasında da                                                     olduğu için organik bileşiklerin
        bu materyallere aktarılmış olabilir.                                                      (fonksiyonel gruplar) tanımlanması ve
        Delillerinin kaynağını belirlemek,                                                        karşılaştırma yapılması içindir. Farklı
        şüpheli, mağdur ve olay yeri arasında                                                     kozmetik numunelerinin analizi için
        bir bağlantı sağlayabildiğinden adli                                                      (ruj, göz farı, göz merceği, fondöten ve
        bilimlerde önemli bir görevdir ve bu                                                      krem) Transmission Spectroscopy (TS),
        nedenle önemli deliller olarak kabul                                                      Photoacoustic Spectroscopy (PAS),
        edilirler. Ayrıca kozmetik delillerin                                                     Attenuated Total Reflectance (ATR)
        analizi sonuçları ile, suçu işleyenin,                                                    and Diffuse Reflectance Spectroscopy
        kullanılan araçların ve olayların sırası                                                  (DRS)  gibi çeşitli IR teknikleri
        hakkındaki bilgiler de elde edilebilir.   Şekil 1 -Kozmetik delillerin analizi için   kromatogramının numuneler analiz   kullanılmaktadır.
                                      akış çizelgesi.               edildiğinde karmaşık kromatogramlar
        Teknolojideki ve analitik tekniklerdeki                     gösterebilir. GC kullanılarak ruj   Raman Spektroskopisi
        son gelişmeler, tecavüz, kadına   Kromatografik teknikler   örnekleri üzerinde yapılan bir
        yönelik saldırı, cinayet, isimsiz   İnce tabaka kromatografisi (TLC)  çalışmada, balmumu bileşimindeki   Raman spektrometresi kullanılarak
        mektuplar, hırsızlık ve gasp                                farklılık sadece üreticiler arasında   kozmetik analizine ilişkin literatür
        durumlarında ortaya çıkan ve önceki   Kozmetik ürünlerin adli analizleri,   değil, aynı zamanda tek üreticilerin   bilgisi çok azdır. Raman spektroskopisi
        yıllarda önemsiz sayılabilecek olan   yaygın olarak TLC tekniği kullanılarak   örnekleri arasında da bulunmuştur. Bu   numunelerin tahribatsız analizini
        kozmetik delillerin belirgin değerini   yapılmaktadır. TLC basit, hızlı, uygun   teknik, kozmetik numunelerin analizi   içermesine rağmen, floresans girişimi
        artırmıştır. Bununla birlikte, kozmetik   maliyetli ve çok çeşitli bileşiklere   için geçerli ve tekrarlanabilir sonuçlar   nedeniyle örnekler arasında ayrım
        delillerin analizi için, bilimsel   uygulanan bir ayırma tekniğidir.   potansiyeline sahip olmasına rağmen,   yapma gücü düşüktür.
        şüphenin ötesinde kesin tanımlama   10 µg ‘den az bir numune ile   tek başına yeterli değildir (dedektör
        sağlayabilecek uygun bir tahribatsız   TLC de çalışabilir. Ruj ve dudak   tipine bağlıdır) ve örnekler arasında   Kozmetiklerde ağır metallerin
        teknik bulma arayışı halen devam   parlatıcılarında ki, yağlar ve vakslar   ayrım sağlamak için diğer tekniklerle   analizinde kullanılan spektroskopik
        etmektedir.                   TLC ile çok rahat bir şekilde ayırt   kombinasyon halinde kullanılması   teknikler
                                      edilebilir.                   gerekir.
        Adli açıdan önemli                                                                        Pigment olarak kullanılan bazı
        kozmetik ürün çeşitleri       Yüksek performanslı sıvı      Gaz Kromatografisi – Kütle    bileşikler nedeniyle ağır metaller
                                      kromatografisi (HPLC)         Spektroskopisi (GC – MS)      kozmetik ürünlerinin üretim sürecinde
        Kozmetikler, temizlik, güzelleşme,                                                        yer almaktadır. Fe, Cr, Cd, Mn, Ti,
        çekiciliği arttırmak veya görünüşü   HPLC ilaç, gıda, çevre, biyoteknoloji   GC-MS, özellikle krem ve   Zn, Ba ve Al gibi çeşitli elementlerin
        değiştirmek için kullanılan ürünlerdir.   ve polimer endüstrileri dahil olmak   parfüm endüstrisinde kozmetik   oksitleri, kozmetik ürünlere çeşitli
        Kozmetikler, makyaj, tırnak bakım   üzere birçok alanda kullanılan   ürünlerinin analizinde başarılı bir   renkler vermek için kullanılır. Bi, Cl,
        ürünleri, cilt bakımı, sabunlar, ağız   bir ayırma tekniğidir. Adli bilim   şekilde kullanılmaktadır. Ruj, göz   Ti, Fe ve Cr gibi elementler de (bizmut
        hijyeni ürünleri, parfümler ve saç   alanında HPLC, numunelerin   kalemi, kajal ve tırnak boyaları   oksi-klorür formunda, Titanyum
        bakım ürünleri gibi çeşitli gruplara   ayrılması ve bileşiklerin kalitatif   gibi adli olarak önemli kozmetik   dioksit, Demir oksit ve Kromla
        ayrılır.                      tayini için kullanılır. HPLC, UV   ürünlerinin analizinde ise çok az   kaplı mika) kozmetik ürünlerde yer
                                      filtreleri, antioksidanlar, koruyucular,   çalışma yapılmıştır. Bu tekniğin   almaktadır.
        Kozmetik delillerin adli analizi  beyazlatıcı ajanlar, nemlendiriciler   uygulanabilirliği, örnekleri tahrip
                                      ve kozmetik boyalar gibi maddeleri   etmesi, analiz için çok fazla zaman   Pb, Cd, As, Hg, Cr vb. gibi ağır
        Locard’ın değişim ilkesine göre,   tespit etmek için kozmetik   harcaması ve cihazın maliyeti yüksek   metallerin ise insan vücudunda birçok
        her temas iz bırakır. Sonuç olarak,   numunelerin analizinde rahatlıkla   olması nedeniyle sınırlıdır.  hastalığa neden olduğu bilinmektedir
        kozmetik ürünlerinin izleri genellikle   kullanılabilmektedir. Kozmetik                   ve kozmetik ürünlerdeki varlığını
        olay yerlerinde bulunur. Bu tür   numunelerin adli analizi ile ilgili olarak,   SPEKTROSKOPİK TEKNİKLER  tespit etmek için kapsamlı olarak
        iz delillerinin delil değeri, analiz   bu teknik esas olarak ince tabaka                  çalışılmaktadır. Bu elementlerin
        için kullanılan tekniğin türüne   kromatografisi ile aynı bileşikleri   Ultraviyole – Görünür (UV – Vis)   analizinde AAS (Atomik Absorbsiyon
        bağlıdır. İdeal teknik, tahribatsız,   (renklendirici maddeler) ayırır.  Analiz   Spektroskopisi  Spektrometresi) kullanmaktadır.
        yeniden kullanılabilir ve az miktarda   yapmak için yaklaşık 30-50 µg                     Bu teknik, altmıştan fazla bileşenin
        numunenin analiz edebildiği tekniktir.   numunesi yeterli olmaktadır.   Bu teknik kozmetik numunelerin   kantitatif olarak belirlenmesi için
        Gerçekçi olarak, tekniğin adli                              adli analizinde az kullanılmaktadır.   hassas bir yol sunar ve ppb seviyesine
        kozmetik delillerı analiz etmedeki   Gaz Kromatografisi (GC)  Ruj numunelerindeki UV-Vis sıfır   kadar bir tespit sınırı sağlamaktadır.
        etkinliği, kozmetik delillerin                              dereceli türev analizinin, farklı
        karmaşıklığı gerçeğiyle sınırlıdır.   Kozmetik ürünlerdeki uçucu organik   üreticilerin aynı renk grubunda farklı   Kozmetik numunelerin analizi;
        Kozmetik ürünlerde 5000’den   bileşenlerini analiz etmek için Gaz   bir spektrum vermediği bildirilmiştir.   Geçmiş ve Şimdi
        fazla farklı malzemenin kullanıldığı   Kromatografisi kullanılmaktadır.   Bu tekniğin, adli olaylardaki kozmetik
        bildirilmiştir. Bu nedenle, ceza   Yüksek termal stabiliteye sahip   numunelerini ayırt etmek için   Bir adli tıp delilı olarak kozmetiklerin
        davalarında kozmetik malzemelerin                           potansiyel bir yardımcı olabileceği
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35