Page 24 - ChemLife Sayı 30
P. 24
24 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI SIZDEN GELENLER
KİMYA START-UP FİRMALARI
BİREYLERİN VE TOPLULUKLARIN
YAŞAMINI VE GEZEGENİN SAĞLIĞINI
İYİLEŞTİRMEK İÇİN ÇALIŞIYOR
YÜKSEK KİMYAGER MURAT UYGUN
C&EN dergisinin yazarları ve edi- rın içme suyuna geri dönmelerini ve yarattıklarına inanır. kemoprote-
törleri tarafından yüzlerce kimya sağlamak için davranışlarını değiş- omik teknolojisini kullanan Fron-
start-up firması arasından seçilen, tirebileceğimizi umuyoruz. Bunu tier, bu geçici cepleri (veya sıcak
geleceğin kimya teknolojilerine yön başarabilirsek, atık plastik su şişesi noktaları) insan proteinlerinin ço-
verebilecek 2019 yılının en değerli dağlarını ortadan kaldırabiliriz” di- ğunda ve bunları yeni ilaçlarla nasıl
10 start-up firmasının hikayelerini yor. seçici bir şekilde hedefleyeceğini
sizler için derledik. keşfetti. Bu, daha önce “kullanıla-
CycloPure’in Dexsorb ve Dexsorb
Eğer ki 2020 yılı için sizlerde aday + teknolojisi, birbirine bağlı yedi maz” proteinlerin şimdi terapötik
göstermek isterseniz https://cen. glikoz şekerinden oluşan bir mole- müdahaleye erişilebilir olmasını
acs.org/surveys/start-ups-to-wat- kül olan β-cyclodextrin’e dayanı- sağlayarak bir paradigma değişikli-
ch.html adresinden başvuruda yor. ğini mümkün kılar. LIGANDAL: CRISPR
bulunabilirsiniz. Ülkemizden aday geninin düzenlenmesi ve peptid
çıkmasını gönülden isteriz. FRONTIER MEDICINES: Yeni KEBOTIX: Yapay zeka destekli nanopartikülleriyle RNA terapileri
kanser ilacı etken maddesi bulmak robotik laboratuvar ile buluşuyor yapılması
Firmaları tanımaya başlayalım; için kemoproteomik kullanma
Kebotix, yapay zeka ve robotiği Belirli bir hücre tipini hedef alan
CYCLOPURE: Mısırın su arıtımı Frontier Medicines, terapötik mü- birleştiren kendi kendine çalışan nanopartiküller oluşturmak için,
için polimerlere dönüştürülmesi dahaleye ulaşmalarını sağlamak bir laboratuvar oluşturarak yeni Ligandal bilim insanları ilk önce o
amacıyla proteinler üzerindeki yeni malzemelerin keşfedilmesini, test hücre tipine özgü bir reseptörü ta-
Musluk suyunda ortaya çıkan ilaç bağlanma noktalarını keşfetmek edilmesini ve üretilmesini hızlan- nımlar. Daha sonra, bu reseptör ile
kalıntıları, pestisitler ve per- ve pol- ve farmakolojik olarak hedeflemek dırmayı hedefliyor. doğal olarak ona bağlanan bir pro-
yfluoroalkil maddeler (PFAS) gibi için kemoproteomik kullanmakta- tein arasındaki arayüzü incelerler.
tehlikeli mikro kirleticiler, şişelen- dır. Firmanın bilim sorumlusu Semi- Ligandal daha sonra arayüzü oluş-
miş suya duyulan güveni hızla art- on Saikin’e göre Kebotix, yüksek turan bu proteinin (üçgen) kısmını
tırmakta. 2017’de dünya çapında Bir ilacın bir proteine karşı etki- verimli tarama gibi uygulamalarda sentezler ve reseptöre bağlanan
şişelenmiş su tüketimi, Beverage li olabilmesi için önce kendisine sentez ve test için yaygın olarak bir hedefleme peptidi oluşturmak
Marketing Corporation’a göre 375 bağlanması gerekir. Şimdiye ka- kullanılan ticari olarak satılan ro- için kullanır. Hedefleme peptidi,
milyar doları aştı. Ancak CycloPure dar, proteinin yüzeyinde bilinen botik ekipmanlara sahip. Firma bu hedef hücrelere terapötik bir pro-
bu eğilimi tersine çevirebileceğini bir bağlanma bölgesi olmadığı için teini kodlayan haberci RNA veya
ve insanların tekrar musluk suyu- insan proteinlerinin yaklaşık% 90’ı ekipmanı tescilli kontrol algoritma- CRISPR-Cas9 gibi bir gen düzen-
nu kullanmaya başlayabileceklerini küçük moleküllü ilaçlar tarafından ları ile uyarlar. Döngüdeki işlemler, leme sistemi de dahil olmak üzere
düşünüyor. hedeflenemedi. Bununla birlikte, makine öğrenmesi yoluyla işlevle- farklı kargolar sağlayabilen nano-
Frontier Medicines, proteinler ha- rin önceliklendirilmesi ve basitleş- parçacıklar oluşturmak için pozitif
CycloPure’in kurucu ortağı ve reket ettiğinde, bir ilacın bağlana- tirilmesine vurgu yaparak verileri ve negatif yüklü peptid polimerle-
CEO’su Frank Cassou, “İnsanla- bileceği geçici cepler bükdüklerine paylaşır. riyle karıştırılır.