Page 29 - CHEMLIFE 37

29
KÖŞE YAZSISI www.chemlife.com.tr CHEMLIFE

kabulü gerektiren ciddi hastalık- Halk adıyla bilinen ismi ‘Koronavi- angiotensin-converting enzyme 2 yol açabileceği görülmüştür.
lardan ve ölümlü sonuçlanabilen rüs’tür. Korovavirüs adı, taç veya (ACE2) olarak geçmektedir. Aynı
vakalardan oluşmaktadır [14]. halo anlamına gelen Latince bir şekilde SARS-nCoV virüsünün de KAYNAKLAR
sözcükten meydana gelir ve elekt- reseptörü olarak bilinmektedir
MERS-CoV, çöl develerinden in- ron mikroskobu altında virionların [17]. [1] Crosta, P., What to Know About Viru-
ses, University of Illinois, 2017
sanlara ve sonrasında da insandan (virüsün enfektif formu) karakte-
insana temas yoluyla bulaşmıştır. ristik görünümü ile ilişkilidir [16]. [2] Nermut, M. V. ve Steven, A. C., Animal
Virus Structure, Perspective in Medical
Virology, Elsevier, 1987, Chapter 1, 3-5
Mevcut epidemiyolojik kanıtlar, Koronavirüsler, bölünmemiş
canlı develerle veya semptomatik pozitif duyulu RNA (27–32 kb)’la- [3] Hunt, M., Temel Viroloji: Tanımlama,
MERS'li insanlarla doğrudan te- rının bölünmemiş genomunu Sınıflandırma, Morfoloji ve Kimyası, Viro-
mas etmek virüsün bulaşmasında içeren, 120 ile 160 nm çapında loji Bölüm 1, University of South Carolina
School of Medicine
çok büyük rol oynamaktadır [15]. sarmalanmış partiküllerdir, RNA
[4] Akburç, H., Virüsler, 2016, https://
slideplayer.biz.tr/slide/9116135/, Erişim
tarihi: 20.04.2020
[5] https://www.cdc.gov/flu/about/viru-
ses/types.htm, Erişim tarihi: 21.04.2020
Şekil 7. SARS-CoV-2 virüsünü
oluşturan yapıların gösterimi [18] [6] Babkina, I. N., Babkin, I. V., The Ori-
gin of the Variola Virus, Viruses, 2015,
1100–1112
Korona gribe göre çok daha tehli-
kelidir, daha bulaşıcıdır ve gripten [7] Harrison, S. C., Alberts, B., Ehrenfeld,
daha hızlı yayılır. Koronavirüsten E., Enquist, L., Fineberg, H., McKnight, S.
L., Moss, B., O’Donnell, M., Ploegh, H.,
korunmak için en önemli aksiyon- Schmid, S. L., Walter, K. P., Theriot, J.,
lardan biri elleri sabunla yeterli Perspective: Discovery of antivirals aga-
süre boyunca yıkamaktır. Sabunu inst smallpox, Proceedings of the National
Academy of Sciences, 2004
oluşturan yağ asitleri virüsü sar-
malayan yağ yapılı kılıfı (benzer [8] https://www.cdc.gov/hiv/basics/wha-
benzeri çözer ilkesine dayanarak) tishiv.html, Erişim tarihi: 21.04.2020
parçalayarak virüsü yok eder.
New England Journal of Medi- [9] Noor, D., Large-scale integration of
microarray data: investigating the patho-
cine’de yayınlanan bir çalışmaya logies of cancer and infectious diseases,
göre SARS-COV-2 virüsleri farklı Drexel University, 2010
ortamlarda birkaç güne kadar [10] Zuckerman, A. J., Medical Microbi-
yaşayabilmektedir. SARS-COV-2 ology 4th edition, Chapter 70, Hepatitis
virüsleri, plastik yüzeylerde 72 sa- Viruses
atte kadar, paslanmaz çelik yüzey-
lerde 48 saate kadar, kartonlarda [11] Jilani, T. N., Jamil, R. T., Siddiqui, A.H.,
H1N1 Influenza (Swine Flu)
24 saate kadar, bakır yüzeylerde 4
saate ve havada ise 3 saate kadar [12] https://www.cdc.gov/flu/avianflu/avi-
yaşayabilirler [19]. an-in-birds.htm, Erişim tarihi: 27.04.2020

SONUÇ [13] https://www.sciencephoto.com/me-
dia/1081296/view
Coronavirinae alt familyasında virüsleri arasında da en büyüğü-
dört virüs kümesi vardır. Bunlar dür. RNA’ları bulaşıcıdır. Sarmal Virüsler ribozom içermemeleri [14] Al-Tawfiq, J. A., Memish, Z. A., The
alfakoronavirüs, betakoronavirüs nükleokapsid (Virüsün çekirdek sebebiyle protein üretemedikle- Middle East Respiratory Syndrome Coro-
ve gamakoronavirüstür. Dördün- yapısıdır, protein kılıfı ile çevre- rinden misafir oldukları hücreye navirus Respiratory Infection: An Emerging
Infection From The Arabian Peninsula, The
cü küme delta koronavirüs adı lenmiş nükleik asidden oluşur) tamamıyle bağımlıdırlar. Dola- Microbiology of Respiratory System Infe-
verilen geçici olarak atanmış yeni 9-11 inç çapındadır. Kılıfın (enve- yısıyla misafir oldukları hücreye ctions, 2016
bir gruptur. Bilinen tüm insan lope) dış yüzeyinde geniş aralıklı genetik materyalini aktararak [15] Killerby, M. E., Biggs, H. M., Midgley,
koronavirüsleri Alfakoronavirüs 20 nm uzunluğunda petal (taç hücrenin fonksiyonlarına el koyup C. M., Gerber, S. I., & Watson, J. T., Middle
(HCoV-229E ve HCoV-NL63) ve yaprak) şeklinde çıkıntılar vardır. yönetimini ele geçirirler dolayısıy- East Respiratory Syndrome Coronavirus
Betakoronavirüs (HCoV-OC43, Viral yapılı proteinler; bir 50–60 la etkileştiği canlılarda çok ciddi Transmission, Emerging Infectious Disea-
ses, Volume 26, 2020
HCoV-HKU1, ve SARSCoV) cinsi- kDa (kilodalton, atomik kütle bi- hasara yol açıp bazı durumlarda
ne aittir [15]. rimi) fosforlanmış Nükleokapsid canlının ölümüne yol açmaktadır- [16] Indigo Dergisi, Koronavirüs kontrol
(N) Protein, çift katmanlı kılıf lipid lar. Yapılan bu çalışmada virüs- edilemezse dünya nüfusunun 3’te 2’sine
h. SARS-CoV-2 tabakaya gömülü, nükleokapsid lerin yapısı incelenip, farklı virüs yayılabilir!, Şubat, 2020
ile etkileşen ve matriks proteini çeşitleri ve bu virüslerin insanlar [17] Riedel, S., Miller S., Morse, S. A.,
Aralık 2019’da Çin’in Wuhan ken- olarak görev yapan 20-35 kDa üzerindeki etkilerinden bahsedil- Mietzner, T., Medical Microbiology, Chap-
tinde ortaya çıkmıştır. Bu virüs bir Membran (M) Glikoproteini ve miştir. Virüslerin canlı olup olma- ter 41: Coronaviruses
(2019-nCoV), resmi adı ile ‘Seve- petal yapılı peplomerlerin birara- dığına dair tartışmalar hala devam
re Acute Respiratory Syndrom ya gelmesi ile oluşan spike glo- etse de virüslerin hayatın olduğu [18] Koronavirüs (Coronavirus) Hakkında
Bilgilendirme Raporu, İstanbul Üniversi-
(SARS)-(Şiddetli Akut Solunum koproteini (S; 180–220 kDa) içerir. her yerde bulunduğu bilinmekte tesi, 2020
Sendromu) ile ilişkili Koronavi- Spike glokoprotein, virüsün re- olup, boyutu her ne kadar gözle
rüs 2 (SARS-CoV-2); ‘Covid – 19 septörüdür, herhangi bir hücreye görülmeyecek kadar küçük olsa [19] Valkin S., John Hopkins University,
How long can the virus that causes CO-
hastalığına sebep olmaktadır. bağlanan kısımdır ve literatürde da insanlarda çok ciddi sonuçlara VID-19 live o surfaces?, March 2020