Page 39 - ChemLife Sayı 45
P. 39

39
                                                                                        www.chemlife.com.tr    CHEMLIFE





             testi yapmak için belirlenmiş lekeler   karışık meyve suyu lekesidir.   aynı makinede birden fazla sayıda   with detergents: sodium lauryl
             ve bu lekelerin sınıflandırılması   Çalışmanın başlangıcında ürünlerin   yıkama yapılmıştır. Her bir yıkamada   sulfate, sodium laureth sulfate and
             yapılmaktadır.  Bu protokolde   markaları belirlenmiş ve her leke   makinenin içerisine orta kısımda   alkyl polyglucoside’, Department
             belirtilen leke çeşitleri, lekelere ait   yapımında aynı markalı ürünler   ve üst kısımda kalacak şekilde, iki   of Dermatology, University of
             leke bezi kodları ve lekenin sınıfları,   kullanılmıştır. Aynı kumaş üzerinde   leke bezi yerleştirilmiştir. Ayrıca   Marburg, Germany.
             Tablo 1.’de yer almaktadır [5].   belirlenen her bir leke tipi için   leke bezleri ile Uni Baby Leke
                                           2 leke oluşturulmuştur. Yani   Çıkarıcı Sprey kullanılmadan da   [2]  Baypai D., Tyagi V., (2007),
             Leke bezleri, yurt dışından satın   bir leke bezinde toplam 16 leke   yıkamalar gerçekleştirilmiştir.   ‘Laundry Detergents: An Overview’,
             alınmaktadır. İhtiyaç miktarı ve   bulunmaktadır. Lekelerin kapladığı   Yıkama sonrasında yapılan görsel   Journal of Oleo Science, 56(7), 327-
             sevkiyat süreleri göz önünde   alana göre kumaş boyutu 20x25   kontrollerde, Uni Baby Leke Çıkarıcı   340.
             bulundurularak, alım yapılacak   cm olarak belirlenmiş ve kumaşlar
             miktarlara karar verilmektedir.   zigzag makas kullanılarak kesilmiştir.
             Fakat uzun süren çalışmalarda  leke                                                        1-2 Domates çorbası
             bezlerinin kullanım sırasındaki   Yıkama sonrasında tereyağı
             bekleme süreleri farklılık    lekesinin çıkıp çıkmadığını daha                             3-4 Karbon siyahı ile
             gösterebilmektedir. Ayrıca gelen   iyi gözlemleyebilmek için tereyağı                      renklendirilmiş tereyağı
             partiler arasında bazı lekelerde   hafifçe eritilmiş, içerisine karbon                     5-6 Bahçe sebzeleri bebek
             farklılıklar görülebilmektedir.   siyahı ilave edilerek homojenize                         püresi
             Dolayısıyla açılan yeni paketler   edilmiştir. Domates çorbası                             7-8 Havuç-elma bebek püresi
             için bazı yıkamaların tekrarlanması   her leke hazırlanması sırasında                      9-10 Çikolatalı puding
             da gerekmektedir. Tüm bunlar   taze olarak hazırlanmıştır. Her                             11-12 BB krem
             değerlendirildiğinde, yıkamalar   bir leke tipi için 3 cm alana                            13-14 Vişne suyu
             için leke bezlerinin test öncesinde   uygulanabilecek ürün gramajları
             oluşturulmasının faydalı olacağı   farklılık göstermektedir. Bu nedenle                    15-16 Karışık meyve suyu
             görülmektedir. Çalışma kapsamında   uygulanacak ürün gramajları leke   Şekil 4. Oluşturulan Leke Şablonu ve Leke Tipleri
             laboratuvarda hedeflenen lekeleri   tipine göre belirlenmiştir. Farklı leke
             içeren leke bezlerinin hazırlanması,   tipleri hazırlanacağı zaman, farklı
             her yıkamada benzer sonuçların   gramajlarla denemeler yapılarak   Sprey kullanılmadan yapılan   [3] Efe, S. (2015). Deterjan
             elde edilebilmesi için leke   uygun gramaja karar verilmelidir.   yıkamalardaki lekelerin belirgin   Bileşenlerinin Temizleme Aktivitesi
             hazırlama prosedürünün standart                             bir şekilde kaldığı görülmüştür. Bu   Üzerine Mekanik Hareket Ve
             hale getirilmesi amaçlanmıştır.   Kumaş üzerine şablon lekelerin   durum da lekelerin fikse edildiğini ve   Sıcaklık Etkisinin İncelenmesi.
             Böylece ihtiyaç duyulduğunda leke   uygulanması sonucu hazırlanan leke   leke çıkartıcı ya da deterjanların leke   (Yüksek Lisans Tezi).  İstanbul Teknik
             bezleri oluşturulacak,  deterjan   bezleri, 2 saat ortam sıcaklığında   çıkartma performansının izlenmesi   Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,
             ve leke çıkartma ürünlerinin leke   ve 2,5 saat süre ile 50°C etüvde   için leke bezlerinin uygun olduğunu   İstanbul.
             çıkartma performans testlerinde   tutularak kurutulmuştur. Böylece   göstermiştir. Yıkama sonrasında
             kullanılabilecektir.          lekelerin fikse olması sağlanmıştır.   spektrofotometre kullanılarak   [4] Özyay, B. (2016). Önden
                                           Bazı lekeler güneş ışığından   lekelerin L, a, b değerleri ölçülmüş   Yüklemeli Çamaşır Makinası
             Kumaş yapısı leke çıkartma    etkilenmekte ve lekelerin renkleri   ve renk değişimleri hesaplanmıştır.   İçin Farklı Leke Gruplarının
             performansı üzerinde etkili   zaman içerisinde açılmaktadır. Bu   Hazırlanan leke bezleri için Uni Baby   Temizlenmesini Sağlayacak
             olduğundan laboratuvarda yapılan   nedenle leke bezlerinin karanlık   Leke Çıkarıcı Sprey kullanılarak   Bir Yıkama Algoritmasının
             leke bezleri için iki farklı tip pamuklu   ve serin bir yerde saklanması   yapılan bütün denemelerde renk   Oluşturulması. (Yüksek Lisans Tezi).
             bez kullanılmıştır. Bunlardan biri   gerekmektedir. Ayrıca oluşturulan   değişim değerlerinin toplamları   İstanbul Teknik Üniversitesi Fen
             %100 pamuklu, diğeri ise %65   leke bezleri 2-3 gün içerisinde   benzer çıkmıştır. Elde edilen   Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
             pamuk- %35 polyester karışımıdır.   kullanılmalı, daha uzun süre   sonuçlar, leke bezlerinin standardize
                                           saklanmamalıdır.              edildiğini ve performans kıyaslaması   [5] Revised EU Ecolabel protocol for
             Lekelerin standart olabilmesi için                          için kullanımlarının uygun olduğunu   testing laundry detergents, Version
             yüzeyde kapladıkları alanın ve aynı   Leke bezleri oluşturulduktan sonra   göstermiştir.   1.4/07.06.2021. https://ec.europa.
             alanda bulunan ürün miktarının   bir spektrofotometre yardımıyla her                     eu/environment/ecolabel/
             hazırlanan her kumaş için benzer   bir leke için renk ölçümü yapılmalıdır.   [1]  Löffler H., Happle R., (2003),   documents/fitness_performance_
             olması gerekmektedir. Bu nedenle   Leke bezleri bir havlu ya da yastık   ‘Profile of irritant patch testing   LD_2021_06_07.pdf
             lekeler oluşturulurken 3 cm çaplı   kılıfı üzerine kılçık tabancası
             metal bir çemberden yararlanılmıştır.   kullanılarak sabitlenmelidir. Bu   TABLO - 1
             Leke oluşturacak ürünler      işlemler tamamlandıktan sonra
             kullanılmadan önce iyice çalkalanmış   belirlenen yıkama programları ile   Leke Çeşitleri  Leke Bezi İsimleri  Leke Sınıfı
             ve çember içerisindeki alana   leke çıkartma performans testleri   Çay     WFK 10J/ CFT CS97/    İçecek / ağartılabilir
             belirlenen miktarlarda uygulanmıştır.   yapılabilir. Lekeler kumaşa fikse   WE5LTWKC
             Bu işlem tartı üzerinde yapılmış,   edildiği için yıkama sonucunda
             gramajların aynı olması sağlanmıştır.   lekelerin tamamen çıkartılması   Kahve  CFT KC H109/ WE5ECWKC  İçecek / ağartılabilir
             Uygulama sonrasında ürünler   beklenmemektedir. Fakat ürün   Kırmızı şarap  CFT KC H026/ WE5RWWKC  İçecek / ağartılabilir
             yüzeye pastör pipet arkası, kulak   performansı ne kadar iyiyse lekeler o   Meyve suyu  CFT CS15  İçecek / ağartılabilir
             çubuğu veya parmak yardımıyla   kadar daha fazla çıkartılacaktır. Leke   Domates püresi  WE5TPWKC  Yiyecek / ağartılabilir
             dairesel hareketler yapılarak,   çıkartma performansı görsel olarak   Fransız hardalı  WE5FSMWKC  Yiyecek / ağartılabilir,
             homojen olarak dağıtılmıştır.   değerlendirilebilir. Spektrofotometre                            enzimatik
                                           kullanılarak lekelerin yıkama   Çikolata     WFK 10Z / CFT CS44    Yiyecek / enzimatik
             Oluşturulacak lekeler belirlenirken   öncesi ve sonrasındaki renk   Çimen  EMPA 164 / CFT CS07 /   Genel kir / ağartılabilir,
             çıkartılması zor olduğu düşünülen   değerleri ölçümlenip aradaki fark      WE5SGWKC              enzimatik
             lekeler tercih edilmiştir. 8 farklı leke   hesap edilirse, performans sayısal   Çimen / çamur  WE5GMWKC  Genel kir / ağartılabilir,
             tipi belirlenmiştir. Bu çalışmada   olarak da ifade edilmiş olur. Bu                             enzimatik, parçalanabilir
             oluşturulan lekelerin şablonu,   değerlendirmede sayısal değerin
             şekil 4’de gösterilmektedir. Bu   yani değişimin yüksek olması,   Kan      WE5DASBWKC            Genel kir / enzimatik
             lekeler 1’den 16’ya doğru sırayla   ürünün performansının daha iyi   Kullanılmamış   EMPA 106 / WFK 10RM / CFT   Yağ / yağlı, parçalanabilir
             domates çorbası, karbon siyahı   olduğunu ifade eder.       motor yağı     C-01s
             ile renklendirilmiş tereyağı, bahçe                         Pişmiş sığır yağı  WE5BBPC2 polyester/  Yağ / yağlı, enzimatik
             sebzeleri bebek püresi, havuç-  Çalışma kapsamında leke bezleri            pamuk kumaş üzerinde
             elma bebek püresi, çikolatalı   oluşturulduktan sonra Uni Baby   Makyaj lekesi  EMPA 143/2 / WFK 10MU /   Kozmetik / yağlı,
             puding, BB krem, vişne suyu ve   Leke Çıkarıcı Sprey kullanılarak          CFT CS17 / WE5FM2WKC  parçalanabilir
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44