Page 6 - ChemLife Sayı 49
P. 6
6 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI BILIMSEL GELIŞMELER
ALKALI ÜRÜNLERIN
YÜZEYLER ÜZERINDEKI
KOROZYON ETKISININ
INCELENMESI
Yazan: Endüstriyel tesislerde meydana gele- zımpara yaparak yüzeyi çizmek, dar- temizleme çözeltisinde asılı kalmasına
Tuğçe Kaya Öztürk, cek korozyon, üretim ekipmanlarını be veya sürtme ile mekanik işlemler yardımcı olur, bu sayede yüzeyde kirin
dolayısıyla üretim süreçlerini ciddi şe-
sebebiyle bozulmalar meydana gelir.
yeniden birikmesi önlenir. Sert sularda
M.Sc. Ar-Ge Uzmanı kilde etkileyebilir. Metalik malzemele- Yüzey üzerinde bozunmanın olduğu kullanıma uygun hale getirilir [1].
ECZACIBAŞI TÜKETİM rin bulundukları ortam ile reaksiyona bölgelerde zaman içerisinde kimya-
ÜRÜNLERİ SAN. girmeleri sonucu kimyasal veya elekt- sal reaksiyon meydana gelebilir ve pas Kuvvetli alkali ürünler organik kirler-
den yağı sabunlaştırarak ve proteinleri
rokimyasal reaksiyonlar sonucunda
oluşur.
VE TİC. A.Ş. kademeli olarak ayrışması olayına ko- parçalayıp çözündürerek uzaklaştırır.
rozyon denir. Metalin oksit, hidroksit Bu durumun önüne geçmek amacıyla Alkali ürünlerde yaygın olarak kostik
veya sülfür gibi kimyasal olarak daha işlem sonrasında ekipman yüzeyinin soda da denen sodyum hidroksit kul-
kararlı bir forma dönüştürüldüğü doğal yabancı maddelerden kimyasal olarak lanılır. Protein kalıntılarının ayrılması-
bir süreçtir. Büyük onarımlar gerekti- temizlenmesi alınan bir diğer önlemdir. nı kolaylaştırmak için ürüne klor ilave
ren hasarlara, üretim duruşlarına ve Üretim tesislerinde ekipman temiz- edilebilir. Klor proteinlerin yapısını
yüksek maliyete neden olabilir. liğinde uygun temizlik kimyasalları bozarak kloraminler oluşturur. Uy-
kullanılarak uygulandıkları yüzeydeki gun sıcaklıkta ortamda kalan yağlar,
Uygun ekipman ve temizlik kimyasalla- gözle görülen veya görülmeyen iş kir- sodyum hidroksitle parçalanarak sa-
rı kullanılarak ekipmanların korozyona liliklerinin yüzeyden uzaklaştırılması bun oluşturur ve oluşan doğal sabun
karşı korunmasının sağlanması amaç- ile yüzeylerde aşınma ve ayrışma sü- yüzey aktif özelliği sağlayarak kombine
lanır. Korozyondan korunmak ama- reçlerinde azalma, ekipman ömründe temizlik sağlamış olur [2]. Bu ürünle-
cıyla alınacak ilk önlem dayanıklı mal- artış sağlanması hedeflenir. rin pH değerleri 12 ila 14 arasındadır.
zemelerin seçimidir. Bütün metaller Güçlü bazik özelliğe sahip olup çeşitli
korozyona uğrayabilir. Saf demir gibi Üretim tesislerinde suda çözünmeyen yüzeylerde aşındırıcı olduğundan dik-
bazı metaller, çabuk paslanırlar. Bu- süt, yumurta, et ve yağ gibi gıda kir- katli olunmalıdır. Bu nedenle uygun
nunla birlikte, demir ve diğer alaşım- lerinin (organik kirler) temizlenmesi ürün uygun oranda kullanılmalıdır. Ay-
ları birleştiren paslanmaz çelik, daha için kullanılan alkali temizlik ürünleri rıca yüksek pH değerine sahip olduk-
yavaş korozyona uğrar ve bu nedenle temizleme gücünü büyük ölçüde al- larından ürün ve yüzeyin temas etme
daha sık kullanılır. Üretim tesislerinde kalinitesinden alır. Alkalinite, birçok kir süresine dikkat edilmelidir, temas sü-
korozyonun önüne geçmek amacıyla türünde bulunan yağ asitlerin sabun- resi uzadığında ekipman korozyonuna
genellikle paslanmaz çelik malzemeler laştırılmasında önemlidir. Şelatlayıcı ve neden olabileceği göz önünde bulun-
kullanılır. Paslanmaz çelik yüzeylerde fosfonat gibi ek bileşenler kullanılarak durulmalıdır. Alkali temizlik maddele-
kesme, delme, bükme, taşlama veya temizlik ürününde; kir parçacıklarının rinin aşındırıcı etkilerinin azaltılması
