Page 7 - ChemLife Sayı 49
P. 7
7
BILIMSEL GELIŞMELER www.chemlife.com.tr CHEMLIFE
ve korozyon oluşumunun önlenmesi YÜZEY NUMUNELERI du kullanılır. (1 ila 21 gün) Ayrıca ara Bir başka deyişle maruz kalan yüzey-
için silikat gibi korozyon önleyici bi- kontrol olarak 168 saatte de bir kontrol de meydana gelen kalınlık veya ağırlık
leşenler ürün içerisine ilave edilerek, Testte kullanılacak yüzey çeşidi, test yapılabilir. kaybını ifade eder. Bu oran malzeme
metal yüzeylere daha uyumlu olan edilecek ürünün kullanılacağı yüzeyler özelliklerine ve malzemenin maruz
alkali ürünler oluşturulabilmektedir. göz önüne alınarak seçilir. Belirlenen test süresi tamamlandığın- kaldığı çevre koşullarına bağlıdır [4].
da elde edilen veriler; daha uzun süreli
Maratem ürün portföyünde M405 Korozyon testi için dikdörtgen veya bir testin tekrarlanmasının istenip is- Korozyon oranı aşağıdaki denklemle
Alüminyuma Uygun Alkali Köpüklü, dairesel bir test numunesi tercih edi- tenmediğine karar vermekte kullanılır. hesaplanabilir.
M420 Alkali CİP Temizlik ve M422 lir. Büyüklüğü ve boyutları kullanılan
Alkali CİP Temizlik alkali ürünleri yer test kabı ve mevcut test çözeltisinin CR = (K×W) / (A×T×D)
almaktadır. hacmine göre belirlenir. SONUÇLARIN ELDESI VE CR: Korozyon Oranı
YORUMLANMASI K: Korozyon Oranları için Sabit
Endüstriyel uygulamalarda kullanıla- Yüzey numuneleri test hazırlık aşama- T: Maruz Kalma Süresi (sa)
cak olan alkali temizlik ürünleri; mal- sında su ve uygun bir çözücü (aseton, Test süresi boyunca kütle kaybı, koroz- A: Maruz Kalan Yüzey Alanı (cm )
2
zemeye uygunluğunu doğrulamak etil alkol gibi) içinde iyice yıkanarak yonun temel ölçüsü olarak kullanılır. W: Kütle Kaybı (g)
için çeşitli yüzeylerde test edilirler. durulanmalı ve etüvde tutularak ku- Aşınmış numuneler temizlendikten D: Yoğunluk (g/cm )
3
Gerçekleştirilen bu testler sayesin- rutulmalıdır. Uygun ultrasonik prose- sonra, orijinal tartıma karşılık gelen KAYNAKLAR
de temizlik ürünlerinin kullanıldıkları dürlerde uygulanabilir. Kurutulmuş bir doğrulukla yeniden tartılır.
yüzeyler üzerinde etkisi tespit edilir. numuneler hassas terazide tartılır. [1] TAYAR M., KILIÇ V., (2014), “Gıda
Yüzey morfolojisini incelemek ama- Endüstrisinde Hijyen ve Sanitasyon”,
Temizlik ürününün uygulandığı yü- cıyla yüzeyler görsel olarak ve optik Dora Yayınları.
zeyde korozyon etkisinin belirlenmesi DÜZENEK mikroskop kullanılarak incelenir.
amacıyla “G31-21 Metallerin Labora- [2] ŞENEL Y., BAŞOĞLU F., (2002),
tuvar Daldırma Korozyon Testi” kıla- Seçilen yüzey numunesinin boyutuna Numune, herhangi bir gevrekleşme “Gıda İşletmelerinde Kullanılan Bazı
vuzu referans olarak kullanılmış ve uygun olacak, geniş ağızlı bir kap kul- saldırısının oluşup oluşmadığını belir- Dezenfektanların Mikroorganizmalar
“Daldırma Testi” olarak adlandırılan lanılır. Temizlik ürününe uygun cam lemek için basit eğme hareketlerine Üzerine Etkileri”, Uludağ Üniversitesi
bir korozyon test tasarımı yapılmıştır veya plastik kaplarda test düzeneği tabi tutulabilir. Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler
[3]. Tasarımı yapılan bu test standart- hazırlanır. Test düzeneğinde beher kul- Dergisi, 16: 105-115.
laştırılmış bir prosedürden ziyade, la- lanıldığı durumda buharlaşma ve kon- Prosedüre tabii tutulan yüzey nu-
boratuvarda yapılacak testler için bir taminasyon nedeniyle açıklık kapatılır. muneleri ve aşınmamış numuneler [3] NACE (2021), “Standard Guide for
gösterge niteliği taşır. Tekrarlanabilir karşılaştırarak kıyaslanır. Hazırlanan Laboratory Immersion Corrosion Tes-
sonuçlar elde edildiğinden emin olmak düzenekte yüzeyin çözelti ile temas ting of Metals”.
için aynı test koşulları altında en az iki TEST SÜRESININ BELIRLENMESI eden ve etmeyen kısımları aralarındaki
kopya numune ürüne maruz bırakıla- farklılık görsel olarak kıyaslanır. [4] TAİT W., (2012) “Corrosion Preven-
rak, test tekrarı yapılır. Test süresi, testin amacına göre belir- tion and Control of Chemical Proces-
lenmelidir. Şiddetli korozyona maruz
kalan malzemelerde, doğru korozyon sing Equipment”, Handbook of Envi-
Daldırma testi yönteminde korozyona KOROZYON ORANI VE ronmental Degradation of Materials,
etki edecek faktörler dikkate alınarak oranlarını elde etmek için genellikle HESAPLANMASI Chapter 28: 863-886.
karar verilen test koşulları aşağıda an- uzun testlere ihtiyaç duyulmaz.
latılmaktadır. Bir malzemenin korozyon oranı, belirli
Daldırma testi tasarımında genel ko- bir ortamda korozyon nedeniyle belir-
rozyonun incelenmesi amacıyla 24
ORTAM KOŞULLARI saat ila 504 saat şeklinde test periyo- li bir malzemenin nasıl bozunduğunu
açıklamak için kullanılan bir değerdir.
Her malzeme çeşidi korozyonu etkile-
yen faktörlere aynı şekilde tepki ver-
mez. Daldırma testi tasarımı sırasında
ürünün kullanım alanına göre kontrol
faktörlerinin etkisinin minimum olması
hedeflenir. Bu faktörler arasında sı-
caklık yer alır.
Metal yüzeyler, sıvıyı ısıtmak veya
soğutmak için bir ısı transfer ortamı
görevi göreceğinden, ısı transfer et-
kisini minimuma indirgemek amacıyla
test sıcaklık koşulu 25 °C olarak sa-
bitlenmiştir.
ÇÖZELTI BILEŞIMI
Korozyon etkisi incelenecek ürünün
kullanım dozajında çözeltisi hazırlanır.
Korozyon hızının aynı oranda kalması
için çözelti miktarı önemlidir. Buhar-
laşma kaybı olduğu durumda çözelti
eklenir ya da yeni çözelti hazırlanır.
Düzeneğe eklenecek çözelti miktarına;
kullanılacak kap genişliğine göre karar
verilir. Yüzey numunesinin belirlenen
bir kısmı, çözelti ile temas edecek şe-
kilde çözelti miktarı belirlenir.