Page 44 - ChemLife Sayı 12

KÖŞE YAZISI

ŞEKERIN
44
BEYNIMIZE

YAPTIKLARI

kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
Şekerin beynimize Beynimiz, kimyasal dopamini kısmı ödül sistemine entegre
ne yaptığını (beynimize pompalayan ödül edilmiştir
anlatmak için, tatlıya yolu olarak adlandırılan bir Monash Üniversitesi’nden
dizi nöronu )harekete geçirir.
duyulan ihtiyacımızı Öğleden sonra, aniden bir çi- bilim adamı Dr. Zane Andrews,
beyinin diyet kontrolünü nasıl
tetikleyen kolataya ya da öğle yemeğinde düzenlediği üzerine yaptığı
düşünceyle gördüğünüz tatlı hamur işlerine araştırmaları göstermiştir ki,
ihtiyacımız olur. Bu istek üze-
başlamalıyız. Tatlıya ŞEKERİN BEYNİMİZE YAPTIKLARI Kendimizi durdurma kabiliyeti,
rine hareket ederiz, ödül yolu
Şekerin beynimize ne yaptığını anlatmak için, tatlıya duyulan ihtiyacımızı tetikleyen düşünceyle
kısmen, inhibitör sinir devreleri
duyulan ihtiyaç, başlamalıyız. Tatlıya duyulan ihtiyaç, şekerle çalışan beynin aç olmasıyla başlar. Çoğunlukla öğleden
modu değiştirir, beta-endorfin
sonra böyle hissedilir.
adı verilen bir nöron ağıyla
gibi kimyasalları beyninize
şekerle çalışan Beynimiz, kimyasal dopamini (beynimize pompalayan ödül yolu olarak adlandırılan bir dizi nöronu
gelmektedir. Bu devreler bey-
)harekete geçirir. Öğleden sonra, aniden bir çikolataya ya da öğle yemeğinde gördüğünüz tatlı hamur
pompalar, zevk duyguları
beynin aç olmasıyla işlerine ihtiyacımız olur. Bu istek üzerine hareket ederiz, ödül yolu modu değiştirir, beta-endorfin gibi
nimizde oluşur, ancak özellikle
yaratır.
kimyasalları beyninize pompalar, zevk duyguları yaratır.
başlar. Çoğunlukla karar alma, dürtü kontrolü ve
doyumun ertelenmesine katılan
öğleden sonra böyle kısımlarda yoğunlaşırlar.
hissedilir. Örneğin diyet esnasında, bir
çikolata yediğimizde, beyni-
miz, çikolatadaki tatlı tadına
bakarak şeker bulduğu için

Resim 1 bize teşekkür etmektedir.
Resim 1 de Beynin açlığı hisseden kısmı ödül sistemine entegre edilmiştir

Resim 1
Eğer beynin şeker ihtiyacını

Resim 1 de Beynin açlığı hisseden çok sık cevaplarsak, ödül yolu
Monash Üniversitesi'nden bilim adamı Dr. Zane Andrews, beyinin diyet kontrolünü nasıl düzenlediği
uyarı etkisini o yönde azaldığını
üzerine yaptığı araştırmaları göstermiştir ki, Kendimizi durdurma kabiliyeti, kısmen, inhibitör sinir
devreleri adı verilen bir nöron ağıyla gelmektedir. Bu devreler beynimizde oluşur, ancak özellikle
karar alma, dürtü kontrolü ve doyumun ertelenmesine katılan kısımlarda yoğunlaşırlar.
Örneğin diyet esnasında, bir çikolata yediğimizde, beynimiz, çikolatadaki tatlı tadına bakarak şeker
bulduğu için bize teşekkür etmektedir. Eğer beynin şeker ihtiyacını çok sık cevaplarsak, ödül yolu
uyarı etkisini o yönde azaldığını görürüz.
Bu, aynı duyguyu elde etmek için daha fazla yemeğe ihtiyacımız olduğu anlamına gelmektedir.
Bu durum “Bağımlılığın klasik bir özelliğidir”.

RMIT şeker bilimcisi Dr. Amy Reichel, yüksek şekerle beslenenlerin karar vermeyi ve davranış kontrol
yeteneğini değiştirebildiğini göstermiştir. Şeker, beynimizdeki İradeli nöronlarını yok etmiştir.
Beynimizde fren görevi yapan Profrontal korteks ‘in güçsüzleşmesine yol açmıştır.
Diyete başladığımızda şekeri tüketmeyi bırakmamız söylendiğinde, davranış kontrolümüzün
değişmekte olduğunu ve bu durum genellikle diyetinizin bozulmasına neden olabildiğini
kanıtlamıştır.