Page 20 - ChemLife Sayı 18
P. 20

KORKUNUN HAFIZASI NASIL ÇALIŞIR
   BİLİMSEL



        Söyleşi: Özgür Duygu Durgun, Gizem Seher / Kurumsal İletişim Ofisi

        Hepimizin hayatı boyunca   Laboratuvarı ne zaman      siz devraldınız diyebiliriz   ifade edebildiğimiz bellekle,
        farklı korkuları olmuştur.   kuruldu, kimlerden oluşuyor,   öyleyse... Oxford’da   kimisi duygularla, kimisi
        Küçük yaşlarda köpekler ya   burada nasıl çalışmalar   farmakoloji bölümünde     ise daha soyut, kompleks
        da böcekler gibi canlılardan   yapılıyor? Bize genel bilgileri   çalıştığınızı belirttiniz,   bilişsel süreçlerle ilgilidir.
        ürkerken büyüdükçe bu      verebilir misiniz?         psikoloji ve farmakoloji   Beynin bu özelliğini Türkçeye
        korkuların yerini anksiyete,   Davranışsal Nörobilim   arasında nasıl bir ilişki   fonksiyonel özelleşme diye
        depresyon gibi sorunlara   Laboratuvarı oldukça köklü   kurulabilir?             çevirebiliriz.
   20   da neden olabilen farklı   bir laboratuvar. 1994 yılında                         Buna karşın beyin bölgeleri
        ve daha karmaşık korkular
        alır. Peki beynimizde korku   Psikobiyoloji Laboratuvarı   Bu iki alanı buluşturan nokta   barındırdıkları hücreler
        duygusu nasıl oluşur ?     ismiyle bölümümüzün emekli   beyin araştırmaları yani   bakımında homojen yapıda
        Korku öğrenilebilir mi ya da   hocalarından Reşit Canbeyli   nörobilimdir. Nörobilim,   değildir. Örneğin bizim
        tamamen silinmesi mümkün   tarafından kuruldu. Ben    en geniş anlamda sinir     çalıştığımız, duygularla ilgili
        mü? Boğaziçi Üniversitesi   de 14-15 sene önce lisans   sisteminin çalışılmasını   olan amigdala bölgesini
                                                                                         ele alalım. Bu bölge tek tip
        Psikoloji Bölümü altında   öğrencisi olarak burada    ifade eder; yaklaşık 100   nöronlardan oluşmuyor.
                                   başladım bilim yapmaya.
        faaliyetlerini sürdüren    Geçen sene araştırmacı olarak   yıllık, görece genç fakat   Amigdalanın içinde çeşitli
        Davranışsal Nörobilim      çalıştığım Oxford Üniversitesi   hızla büyüyen ve oldukça   yapılarda, çeşitli kimyasallar
   kimya teknolojileri gazetesi  I        I   www.chemlife.com.tr
        Laboratuvarı, Dr. Öğr. Üyesi                          interdisipliner bir bilim dalıdır.
        Güneş Ünal liderliğinde bu   Farmakoloji Bölümü’ndeki   Psikoloji ile birlikte biyoloji,   barındıran, farklı işlevleri olan
        sorulara yanıt arıyor...   çalışmalarımı bitirerek    tıp ve mühendisliğin farklı   beyin hücreleri var ve bu
                                   döndüm, laboratuvarı                                  hücreler birbirleriyle çeşitli
        Lisans eğitimini Boğaziçi   devraldım.                alt dallarından beslenir.   bağlantılar kurarak çok sayıda
                                                              Nörobilimin en temel
        Üniversitesi Psikoloji     Burası Türkiye’nin ilk     yöntemlerinden birisi, Reşit   nöronal devre oluşturuyorlar.
        Bölümü’nde tamamlayan      deneysel hayvan laboratuvarı,   Hoca’nın da bu laboratuvarla   Amigdala duygularımızın
        Güneş Ünal, Rutgers        dolayısıyla da ilk deneysel   Türkiye’de başlattığı lezyon   merkezidir demek yeterli
        Üniversitesi’nde doktorasını                                                     değil, önemli olan amigdalanın
        tamamladıktan sonra        nörobilim laboratuvarı.    çalışmalarıdır. Deneysel   hangi alt devresinin ne iş
        çalışmalarını Oxford       Lisans ve yüksek lisans    lezyon yöntemi ile beyinde   yaptığı.
        Üniversitesi’nde sürdürdü.   öğrencilerinden oluşan   bir bölge yok edilir. Daha
        Nörobilim alanında         yaklaşık 15 kişilik görece   sonra deney hayvanı, basit   Son 10-15 yılda geliştirilen
        uzmanlaşan Ünal’a, Boğaziçi   büyük bir ekibiz ve     labirentlerden oluşlan bellek   teknoloji ile, bütün amigdalayı
        Üniversitesi Kurumsal iletişim   multidisipliner bir yapımız   testleri gibi çeşitli davranış   lezyonlamak yerine, bu
                                                                                         farklı  hücre tiplerini seçici
                                   var. Psikoloji’nin dışında
                                                              düzeneklerine yerleştirilir ve
        ekibi, Davranışsal Nörobilim   moleküler biyoloji ve genetik   hayvanın performansı ölçülür.   olarak inaktive etmek ya
        Laboratuvarı’nda yürüttükleri   ile biyomedikal mühendisliği   Böylece lezyonlanan bölgenin   da etkinleştirmek mümkün.
        çalışmaları, bu çalışmaların   başta olmak üzere çeşitli   ne iş yaptığı anlaşılır.  Optogenetik ve kemogenetik
        korku hafızasını anlamamızda
        ve korkularımızdan         bölümlerden öğrencilerimiz   Bu klasik deneysel yöntem   diye adlandırılan bu yeni
        kurtulmamızda neler        bulunuyor.                 beynimizi diğer organlardan   ve seçici yöntemler,
        değiştirebileceğini sordu.                            ayıran en temel özelliğe   özellikle mikroskobi
                                                              dayanır. Beynimizde her    alanındaki yeni teknolojilerle
                                   Reşit Canbeyli ile Türkiye’de   bölge farklı bir iş yapar, kimisi   destekleniyor. Biz de şu anda
        Davranışsal Nörobilim      bir ilk olarak başlayan bu   deklaratif, yani sözel olarak   laboratuvarımızda bu yeni
                                   çalışmaların bayrağını artık                          sistemleri kuruyoruz.
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25