Page 21 - ChemLife Sayı 18

uzanan geniş çaplı nöronal geri çağırımını, yani korkunun modelleyen transgenik yani
devreler. hatırlanmasını ve dolayısıyla genetiği değiştirilmiş farelerle
Bu süreç ağırlıklı olarak korku davranışının ortaya oldukça kritik çalışmalar
hayvan deneyleriyle ilerliyor Bunları uzunca bir süredir çıkmasını kodluyor? Bu da yapılıyor. Bu hastalıkta
değil mi? Teknolojiden biliyorduk ama ancak yakın
bu noktada nasıl zamanda test edebilmeye bir diğer önemli soru. Biz beyinde hangi hücrelerin
yok olduğu, nöronlarda ne
yararlanıyorsunuz? başladık. Buna olanak temel olarak belirgin işlevleri gibi morfolojik değişikliklerin
olan amigdala devrelerini
sağlayan yeni teknolojiler
Evet, hem bizim çalışmalarımız ve bunların şekillendirdiği ayırt etmeye çalışıyoruz. olduğu iyi biliniyor. Bunların
hem de dünyada nörobilim bilimsel algı ile nörobilimin Bunu özelliklerini bildiğimiz bellekle ilişkisi de iyi biliniyor.
alanındaki çalışmaların farklı alt dalları yakınlaştı, birtakım amigdala nöronlarını Yine de halen bu hastalığı
önemli bir kısmı halen birbiriyle iç içe geçti. seçici biçimde inaktive ederek engelleyemiyoruz ya da
hayvan deneyleriyle ilerliyor. yapıyoruz, daha sonra hayvanı hastayı iyileştiremiyoruz.
Burada teknoloji bir araç; Bunun bir ucu moleküler belirli bir korku öğrenme Örneğin asetilkolin isimli
fakat çok önemli bir araç. nörobilim, diğer ucu ise testine sokuyoruz ve korkuyu kimyasalı salgılayan nöronların
bizim de uzmanlık alanımız
Bahsettiğim yeni teknolojiler olan davranışsal nörobilim. öğrenip öğrenmediğine Alzheimer hastalarında
güncel nörobilimin hem Deneysel nörobilimin çok bakıyoruz. Öğreniyorsa, bizim dejenere olduğnu biliyoruz
yöntemlerini hem de önemli bir kısmı ise, bu inaktive ettiğimiz hücrelerin o ama bunu dışarıdan
teorisini önemli bir biçimde alanları buluşturan sistem korku tipinin öğrenilmesinde nakledip insanları kolayca
değiştiriyor: Hangi bilimsel nörobilimi, yani beyine bir rolü yok, başka bir iyileştiremiyoruz. İleride bunu
soruların önemli olduğunu, bu sistem düzeyinde yaklaşan, işlevi var demektir; ama başarabilmek için, asetilkolin
soruların hangi yöntemlerle farklı nöronal devreleri öğrenemiyorsa durum daha salgılayan bu nöronları ve
test edilmesi gerektiğini, ilginç, demek ki o hücreler bu nöronların oluşturdukları BİLİMSEL
kısacası nörobilimin güncel ortaya çıkarmaya ve bunların o korku belleğinin edinimini devreleri daha iyi anlamalıyız.
işlevlerini anlamaya yönelik
paradigmasını şekillendiriyor. çalışmalar. kodluyor. Dediğiniz gibi, Alzheimer’da
Dolayısıyla bu teknolojiler genel bir demans söz konusu,
bizim soru sorma biçimimizi Korku hafızası üzerine olan kişi kendi adını, evinin
de değiştirdi ve beyin ile ilgili çalışmanız oldukça ilgi çekici. Alzheimer gibi hastalıklarda adresini dahi unutabiliyor
daha önce soramadığımız, Bu alanda nasıl çalışmalar birtakım duyguların yok ve bu bazı vakalarda
çok daha detaylı sorular yürütüyorsunuz? olabildiğini izleyebiliyoruz, durum duygusal hafızaya
sorabilmemizi sağladı. korku da bunlardan biri.
Bizim bu konudaki temel Alzheimer’lı bir hasta kendisi da yayılabiliyor; ancak bu
Amigdalanın lezyonlanıp sorumuz şu: Korku için risk oluşturan bir şeyi hastalık bizim çalıştığımız
hayvanların çeşitli davranış beyinde nasıl kodlanıyor? günlük hayatında artık çok bölge olan amigdalada
testlerine sokulmasıyla bu Bahsettiğimiz gibi, amigdala fark etmiyor ve cesurca onun başlamıyor. Bazal önbeyin
bölgenin duygularla ilgili isimli bölgenin korku belleğini üzerine gidebiliyor. Orada isimli çekirdekler bütününde 21
olduğu keşfedilmişti. Bugün kodladığını biliyoruz. Bu şu nasıl bir mekanizma oluşuyor başlayan dejenarasyon, kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
ise amacımız amigdalanın demek oluyor: Amigdalayı beyinde? medial temporal lobdaki
içindeki hangi nöronlar, klasik tekniklerle yok bellekle ilgili bölgeleri
hangi nöronal devreler bu ettiğinizde kemirgen ya da Genel olarak biz diğer etkiliyor ve hastalığın klasik
işi yapıyor, bunu anlamak. bize daha yakın bir primat, hayvanlarla çalışıyoruz semptompları ortaya çıkıyor.
Bu nöronal devreleri bir yeni bir korku belleği ama benim de birçok Bizim asıl ilgi alanımız ise
bilgisayarı oluşturan farklı edinemiyor. Korkusuz bir araştırmacının da ana daha çok duygularla ilgili
elektronik devreler gibi hayvan ortaya çıkıyor, bu motivasyonu insan beynini bölgeleri etkileyen hastalıklar.
düşünün. Amigdalamızda biliniyor. anlamak. Tabii insan Örneğin travma sonrası stres
onbinlerce hücre ve bu Biz bunun ötesinde şunu beyninde bu çalışmaları bozukluğu, anksiyete yani
hücrelerin birbiryleriyle anlamaya çalışıyoruz: yapmak mümkün değil. kaygı bozuklukları ve depresif
kurdukları devreler hem Amigdalanın içinde hangi Bahsettiğiniz Alzheimer bozukluklar. Bu hastalıklar
mutluluk gibi pozitif hem alt devreler, hangi nöronlar nöropatolojisi iyi bilinen duygularla ilgili bölgeleri
de korku gibi negatif bir hastalık. Bu bilgilerin ve bunların oluşturduğu
duyguları kodluyor. Önemli birbirleriyle iletişim kuruyorlar önemli bir kısmı postmortem, nöronal devrelerini etkiliyor,
olan tek başına amigdala ki bu korku belleğinin örneğin yani hasta öldükten sonra dolayısıyla tedavileri de
değil, merkezinde amigdala ilk safhasını kodluyorlar? Bu beyninde yapılan anatomik ancak bu bozulan devrelerin
nöronlarının bulunduğu, fakat ilk safha, edinim safhası, yani çalışmalarla elde edildi fakat izole edilip düzeltilmesiyle
diğer beyin bölgelerine de belleğin oluşumu safhasıdır. bugün Alzheimer hastalığını mümkün. Bunun için de
Hangi nöronal devre bellek