Page 33 - ChemLife Sayı 22
P. 33
Hangimizin yüreğine acı Siyasi sorunlar doğabilir yeniden tasarlanan Cas9
koymadı ki, “kanser” ... Hawking ayrıca; “Bu tür enzim, enzimin DNA’yı
Çiçekten, zatürreden, bağlayabilmesi ve kesebilmesi
kızamıktan, tifodan, insanlar ortaya çıktığında, için kesilmesi gereken uzun
sıtmadan... Diyabet, sarılık, geliştirilmemiş insanlarla ilgili bir protein içermesi dışında,
önemli siyasi sorunlar olacak.
kalp damar hastalıkları, sinir tamamen işlevseldir.Bilim
sitemi anomalileri... Sıradan insanların soyu adamları, yalnızca kanser
tükenecek ya da önemsiz hale
Yukarıda bahsini ettiğimiz gelecekler. Onlar yerine kendi hücreleri veya bulaşıcı
sonsuz ve doğal döngünün kendilerini tasarlayan bir ırk bir virüs veya bakteri
sonucudur bu, adına “hastalık” olacak. İnsan ırkı kendilerini tarafından kullanılanlar gibi
dediğimiz, oysa sadece bizi yeniden tasarlayabilirse, yalnızca belirli bir enzimle
değil yine kendi içinde tüm muhtemelen yayılacaklar ve kesilebilecek kısa bir protein
sistemi etkileyen aktif bir diğer gezegenlerle yıldızlarda eklerlerse, bu enzim Cas9’u
mekanizmadır. kolonileşecekler” uyarısında açmak için tetikleyici olur.
bulundu. Diğer yandan ProCas9, esasen, mevcut
CRISPR teknolojisi; olan proteaz denilen protein
hastalıkların çoğundan Hawking’in tahminleri 7 yıl kesme enzimine dayandığı
kurtulma olanağımız, önce icat edilen, (2012) , hücre tipini “algılar”. UC
Crispr-Cas9 teknolojisine
fantazi bitki-hayvan-gıda Berkeley’in moleküler ve
türleri, daha çok üretim, yakın bir zamanda yazdığı dayanıyor. Bu teknoloji ile hücre biyolojisi profesörü
değişik insan modelleri; makalelerinden birinde DNA üzerinde değişiklikler olan David Savage, “Bu, KÖŞE YAZISI
kısaca,DNA ve RNA ile insanlık için yeni bir tehlikeyi yapıldığını artık gayet net hassas kesimi sağlamak için
oynayabileceğimiz, hemen anlattığı görüldü. Hawking’e biliyoruz. Bilim insanları bu moleküle koyabileceğiniz
herşeyi değiştirebileceğimiz göre, zenginlerin çocuklarının sayede kötü genleri çıkarıp ekstra bir güvenlik
bir mucize “gen” çalışmasıdır. DNA’ları üzerinde yapacakları yeni genler ekleyebiliyor. katmanıdır” diye izah ediyor.
Günümüzde bu teknoloji
Hayallerinizdeki insan modeli değişikliklerle oluşacak insan kanser gibi kalıtsal hastalıklar Ayrıca, Cas9 proteinini,
CRISPR ile artık imkansız üstü ırk, insanlığın sonunu taşıyan çocukları tedavi programlanabilir çıkışlarına
değil! Zekasından anatomik getirebilir. etmede kullanılıyor. Hawking ek olarak, programlanabilir
yapısına kadar, fiziksel- The Sunday Times Gazetesi, daha önce de yapay zekanın girişlerle de donatır. Savage,
“Hücrelerdeki sinyal
biyolojik ve manevi unsurları hayatta olduğu sürece insanlardan daha üstün
sizin belirleyeceğiniz bir gelecekle ilgili yaptığı uyarı bir noktaya gelebileceği yollarını düzenleyen, normal
insan düşünün... Rahatça ve tahminleriyle adından ve insanlığı ortadan hücreleri kanser hücrelerine
dönüştüren ve patojen
düşünebilirsiniz çünkü bu söz ettiren fizikçi Stephen kaldırabileceği uyarısında 33
konuda çalışmalar yapılıyor ve Hawking’in, ‘Brief Answers bulunmuştu. enfeksiyonuna karışan kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
ürünleri alınıyor. to the Big Questions’ (Büyük CRISPR gen düzenlemesinin birçok proteaz var” dedi. “Bu
sinyalleri hissedebiliyorsak,
Bir aslan miyav dedi, minik sorulara kısa cevaplar) daha iyi kontrolü için Cas9 a bu önemli yollara girip
fare kükredi.... isimli kitabında yer alacak ‘on’ düğmesi verilmesi bunlara cevap verebiliriz.”,
makalelerinden bir bölüm diyor. Çalışmada, Savage
“”Zehirsiz akrep ve yılanlar, yayınlamıştı. Makaleye (10 Ocak 2019, Kaliforniya
sıtma yaymayan anofeller, göre, Hawking genetik Üniversitesi - Berkeley) ve meslektaşları, Cas9’un
sokmayan arılar, uslanmış mühendisliğinde atılacak proteaz kontrolünü West
aslan yada saldırgan ceylan, yeni adımların, içinde Nil Virüsü gibi hem bitkilere
hem de insan virüslerine
şahin kadar keskin görebilen bulunduğumuz yüzyılda CRISPR-Cas9, çok
insan, menemen kıvamında- insanüstü kişilerin oluşmasına yönlülüğünden dolayı kısmen karşı duyarlı hale getirerek
baharatı, eti, soğanı hatta neden olacağı tahmininde devrimci bir araçtır: virüsleri gösterdiler. Gelecekte, bu tür
yumurtası içinde modifiye bulundu. Bu şekilde oluşacak çiğnemek için bakteriler bir teknolojinin, CRISPR-Cas9
domatesler tarlada, bitkisel ve insanüstü kişiler, insanlığın tarafından yaratılır, DNA’nın bakteriyel bağışıklık sistemini,
hayvansal yağların kimyasal geri kalanını yok edebilecek. kesilmesi ve yapıştırılması, zararlı viral patojenlere karşı
bağlarına hükmedip onları Devletler bunu engelleyecek hedef noktaya mutasyonların savaşmalarına yardımcı
doygun yada doymamış kanunlar çıkarsa dahi, zengin yapılması ve aktive edilmesi olmak amacıyla bitkiler
yapmak, uzun süre ve açgözlü kişiler hırslarına veya aktifleştirilmesi dahil için kullanılabileceğine
çürümeyen meyve sebze karşı koyamayacak ve bu olmak üzere her türlü genetik inanıyorlar. David Savage,
“Cas proteinlerinin karmaşık
yaratmak, kavun tadında çilek durum kaçınılmaz olacak. hilenin yapılması için insan
yada muz aromalı karpuz mu Hawking “Bu yüzyılda hücrelerinde eşit derecede iyi olduğunu ve bakteriyel bir
istedi canınız, düşlerinizdeki insanların, zeka ve saldırganlık çalışan bir gen. bağışıklık sisteminde nasıl
çalıştıkları için kritik olan
evladınız nasıl olsun; gözleri, gibi içgüdüleri değiştirmenin
saçları, boyu ,ten rengi, yolunu keşfedeceğinden her türlü düzenlemeye
zekası?, kanser olmayı kim eminim. Muhtemelen insanlar California Üniversitesi, sahip olduklarını biliyoruz.
ister ki;DNA’nıza bir tık yeterli üzerinde genetik mühendisliği Berkeley, araştırmacılar şimdi Çalışmamızın genel amacı,
olacak...”” uygulamaların yapılması bir anahtar vererek daha insanlarda kullanım için
onları evcilleştirmek ve
Kümelenmiş düzenli aralıklı karşıtı yasalar kabul edilecek. da çok yönlü hale getirmiş genom düzenlemesiyle ilgili
kısa palindromik tekrarlar Ancak bazı insanlar hafıza, ve kullanıcıların Cas9 gen olmayan gereksiz şeyleri
(CRISPR). Baz dizilerinin kısa hastalıklara karşı dayanıklılık editörünü, belirlenmiş hedefi ortadan kaldırmaktır.” diyor.
dışındaki tüm hücrelerde
tekrarlarını içeren prokaryotik ve ömür süresi gibi insani Savage, özellikle, Cas9’u
DNA bölümleridir. özellikleri geliştirme hırsına kapalı tutmalarını sağlamıştır. yeniden tasarlamak istedi,
karşı koyamayacak” ifadelerini Araştırmacıların ProCas9 böylece diğer proteinleri
Dünyaca ünlü fizikçi Stephen kullandı.
Hawking’in, ölmeden önce, olarak adlandırdığı eklemek daha kolay