Page 36 - ChemLife Sayı 22
P. 36

bir CRISPR gen sürücüsü    toksin sıkılıncaya kadar   düzenleme için son derece   bu aşamada 14 haftadan
        geliştirmeden önce basında   öldürücü değil ve sıkıldığı   idealdi. Bu noktada akıllara   daha eski olamayacağına
        yer aldı. ELife’da yayınlanan   zaman aktive oluyor ve   takılan soru ise genin, ait   inanıyor. Yetkililer ayrıca,
        bu makale, teknoloji için bir   öldürücü hale geliyor - bunu   olduğu bakterinin dışında   çalışmaları için “kişisel şöhret
        dizi uygulama önermiştir:   yapan bir enzim var” diye   yaşayıp yaşamayacağıydı.   arayışı” niyeti ile üniversitesi
        “sıtma gibi böcek kaynaklı   açıklıyor. Bir enzimin olduğu   Nature dergisinde yayımlanan   tarafından tespit edilmekten
        hastalıkları ortadan kaldırmak,   yerde, bir gen var ve bir genin   yeni bir makaleye göre, CasX   kaçınması için yabancı
        tarımsal zararlıları böcek   olduğu yerde, CRISPR iş   proteini hem insan hem de   personel düzenlediğini tespit
        ilacına karşı hassaslaştırmak   görebilir.            bakteri hücrelerindeki genetik   etmiştir. HIV pozitif olan
        ve istilacı türleri kontrol                           materyalin değiştirilmesinde   babaları ve HIV negatif olan
        etmek.” Tekniği, sıtma taşıyan    “İçeri girip bu enzimi   etkili olarak kullanılabilecek.   anneleri olan toplam sekiz
        sivrisineklerin nüfusuna   kesmek için bir sistem     Bu gen, oldukça iyi incelenmiş   çift, He’nin denemelerine
                                   üzerinde çalışıyoruz. Amaç,
        uygulamak? Bu dünyayı                                 olan kuzenleri Cas9 ve     kaydoldu. Geçen yıl devlet
        değiştirebilir.            o zaman asla öldürücü toksin   Cas12’ye benzerlikler   polisi tarafından gözaltına
                                   yapamayan bir kurbağaya
        Zehirli kurbağa – CRISPR   sahip olmak.”              gösteriyor. Ek olarak genin   alınmasının ardından,
        ilişkisi                                              alındığı canlı, insanla bir arada   SUSTech merkezli bir dairede
                                   Ancak kurbağa hala diğer   yaşayan bir canlı değil. İnsan   ev hapsinde tutuldu ve şimdi
        Avustralya’nın kurak kuzey   toksinler üretecek - yemeyi   bağışıklık sisteminin bu geni   “yasaya göre ciddi şekilde ele
        ovalarında, bir istilacı   deneyebilecek, aç avcılar   kabul etme olasılığı daha   alınacak”. Sadece bu değil,
        yavaşça batıya doğru, kıtanın   (veya şüphesiz evcil   yüksek.                   aynı zamanda bilimsel kariyeri,
        karşısına atlar. Dünyanın   hayvanlar) için ölümcül                              susturulduğunu doğrulayan
        en büyük kara kurbağası    olanları değil. Bu toksinler   Artık CRISPR bebeğine   SUSTECH ile kalıcı olarak
        türü olan baston kurbağası   avcıyı öldürmez, bunun yerine   hamile kalan ikinci bir kadın   kararmış gibi görünüyor. Bilim
   KÖŞE YAZISI
        zehirli, azgın bir yağmacıdır.   kurbağanın harika bir besin   var               adamları ayrıca, eylemlerinin
        1935’te devlete ait bir şeker   kaynağı olmadığını öğretir.   Çinli yetkililer, geçen   doğrudan bir sonucu olarak
        endüstrisi kuruluşu, türlerin   Tizard, buna “öğretmen   yıl CRISPR tarafından   gen düzenlemesi konusunda
        Avustralya’ya, kuzeybatıya   kurbağası” diyor ve kara   düzenlenen genleri içeren   uluslararası bir anlaşma
        biyolojik kontrol önlemi   kurbağanın istilacı olacağı   son derece tartışmalı   yapılması çağrısında bulundu.
        olarak sokulmasını sağladı;   bölgelere salınabileceğini, avcı   hamileliğin tek vaka
        bu, böceklerin, mahsullerine   ile av-av etkileşimlerini doğal   olmadığını doğruladılar.
        zarar vermesini önlemenin   olarak teşvik ettiğini ve doğal   Geçen yılın sonlarında, He   “Annem Hatice BAYINDIR’ın
        bir yolu. Ancak kurbağa,   faunayı kurbağa yememeye                              Anısına ...”
        Avustralya tropiklerinde   ikna ettiğini ileri sürüyor.  Jiankui adlı Çinli bir genetikçi,
        büyüdü, çabucak çoğaldı                               CRISPR adı verilen teknolojiyi   Kaynak ve Referanslar:
        ve gıda için rekabet ederek   CRISPR Gen Düzenleme İçin   kullanarak genetik kodları   1. (https://www.siliconrepublic.com/
   36   ve ekosistemin avcılarını   Yeni ve Çok Daha Küçük Bir   değiştirilmiş ikiz kızların   innovation/second-woman-crispr-
        öldürerek doğal ekosisteme   Gen Bulundu              doğumunu açıkladığında,    baby)
        zarar verdi.               “CasX”                     küresel bilim topluluğu    2. (https://medicalxpress.com/
                                                              şok oldu ve öfkelendi.     news/2018-10-humans-immune-
        Kurbağalar, Anopheles      (5 Şubat, 2019   Robert    Güney Bilim ve Teknoloji   crispr-cas9-gene-scissors.html#nRlv)
        sivrisineklerinden farklı   Sanders, University of    Üniversitesi (SUSTech)     3. (https://phys.org/news/2019-01-
        bir sorun sunar. İnsanlar   California - Berkeley)    bilimcisi, bu duyuruyu, bazı   cas9-crispr-gene.html#nRlv)
        için tehlikeli değillerdir   Gen düzenlemelerinde     bilim adamlarının “tehdit   4. (https://phys.org/news/2019-02-
        (bir nedenden ötürü birini   görev almak ve genetik   edici bir eylem” olarak    scientists-smaller-crispr-gene-editor.
   kimya teknolojileri gazetesi  I        I  www.chemlife.com.tr
        yalamaya karar vermeniz                               nitelendirdiği aynı başarıdan   html)
        gerekmiyorsa), ancak yerli   araştırmalarında kullanmak   “gurur duyduğunu” ilan   5. (https://tr.sputniknews.com/bilim)
        fauna ve bitki örtüsünde   için yeni bir genin kullanılması   ettiği Uluslararası Genom
                                   planlanıyor. CasX adlı gen,
        büyük miktarda ıstıraba                               Düzenleme Zirvesi’nde
        neden olurlar; son 83      çok daha küçük ve etkili   yaptığı bir sunumla izlemiştir.
        yıldır Avustralya’nın yerli   çalışmalar yapmayı sağlıyor.   O zamanlar, aynı CRISPR
                                   Genetik biliminde yapılan pek
        kertenkeleleri, yılanları ve                          teknolojisini kullanarak “başka
        kurbağalarının sayısındaki   çok atılım ve gerçekleştirilen   bir potansiyel hamilelik”
        azalma bunun göstergesidir.   pek çok genetik düzenleme   olduğunu söyledi ve şimdi,
                                   için teşekkür etmemiz
        Ve onların yayılmasına yardım                         devlet tarafından işletilen
        eden, “öldürücü salgılanan   gereken bir gen var: Cas9.   Xinhua haber ajansına göre,
        toksinler” de düşmelerine   Bitkilerde, hayvanlarda ve   Çinli yetkililer bu ikinci
        katkıda bulunabilir. Bu nasıl   insanlarda bulunan bu geni   kadının varlığını doğruladı.
                                   kullanarak pek çok çalışma
        mı olacak; Avustralya’daki                            Keşif, bir eyalet hükümet
        Commonwealth Bilimsel      gerçekleştirildi.          soruşturmasının ardından
        ve Endüstriyel Araştırma   Bakterilerde keşfedilen CasX   yapıldı ve bekleyen anne -
        Örgütü’nün (CSIRO) genom   ise benzer özelliklere sahip   ikizlerin ilk annesi ile birlikte -
        mühendisliğinin proje      ancak çok daha küçük bir gen.   tıbbi gözlem altında tutulacak.
        lideri olan Mark Tizard,   Bu gen aslında iki yıl önce, UC   Soruşturma, etik inceleme
        ekibinin, CRISPR’i öldürücü   Berkeley’deki araştırmacılar   belgelerinin sahte olduğunu
        toksinler üretmesini önlemek   Jill Banfield ve Jennifer   ve kasten denetlemekten
        için kurbağayı, genetiği   Doudna tarafından keşfedildi.   kaçındığını söyledi.
        üzerinde değiştirmek için   Cas9 ile oldukça benzer olan
        kullanabileceğine inanıyor.   bu gen, boyut olarak daha   Kendisini tanıyan bir bilim
        Tizard, “Kurbağanın kendisi,   küçük olması sayesinde gen   adamı, şahsen fetüsün
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41