Page 32 - ChemLife Sayı 25

NÜKLEER BIR DENIZALTI

NASIL HURDAYA AYRILIR ?

İngiltere, 20 tane kullanım dışı kalmış
nükleer denizaltısını sökmek için 7,5 milyar £ ‘lık bir faturayla karşı
karşıya. İngiltere savunma bakanlığı raporlarına göre 20 eski nükleer
denizaltından otuz yıldan fazla bir süredir hurdaya ayrılmadı. Bu gemileri
depolamak İngiliz hükümetine yaklaşık 500 milyon £ ‘a mal oldu.

PEKI INGILTERE NEDEN ürünleri seramik yakıt Deniz’e nükleer atık içeren depolandığı özel bir tesise
BU DENIZALTILARI hücrelerine zarar verebilir ve 19 gemi, 14 reaktör ve K-27 gönderilir. Su, hem verimli bir
TERSANELERDE BU KADAR reaktörün verimini düşürebilir. nükleer denizaltısını attı. soğutucu hem de radyasyon
UZUN SÜRE BIRAKTI VE Tüm bu süreci içeren gemi Deniz dibinde paslanmaya bariyeri görevi görür.
NEDEN ONLARI SÖKMEK operasyon ömrü boyunca devam eden bu tür gemilerin Harcanan bu yakıt daha sonra
NE KADAR ZOR? yüksek düzeyde radyasyonla bu bölgelere potansiyel bir yeni nükleer yakıt oluşturmak
BİLİMSEL
maruz kalır. çevresel kriz yaşatabileceğine için geri dönüştürülmüş
NÜKLEER DENIZALTI dair endişeler var. olacaktır.
NEDIR? NÜKLEER BIR
DENIZALTIYA HIZMETTEN Ancak, İngiltere’de depolanan Harcanan nükleer yakıtın
Nükleer denizaltı, nükleer ÇIKARILDIKTAN SONRA NE bu gemiler kontrollü bir soğutmadan sonra süresiz
enerji kullanan veya nükleer OLUR? ortamda sürekli izlenir. Kuzey olarak depolanması daha
savaş başlıkları taşıyan olasıdır.
bir denizaltıya sınıfıdır.
Birleşik Krallık’ta, Vanguard, Mevcut İngiltere stratejisine
Astute ve Trafalgar sınıfı göre, atıkları 650.000m3
denizaltıların tümü nükleer ‘lük bir yeraltı mağarasındaki
bir reaktör kullanarak yüksek mühendislikli bir
32
çalıştırılıyor, ancak sadece jeolojik imha tesisinde
dört Vanguard sınıfı denizaltı, gömmek. Ancak planlar halen
nükleer savaş başlıkları devam etmektedir ve henüz
taşıyor, Astute ve Trafalgar bir tesis inşa edilmemiştir.
denizaltıları, diğer gemileri
batırmak için tasarlanmış avcı YAKIT BOŞALTILDIKTAN
sınıfı denizaltılardır. SONRA DENIZALTIYA NE
OLUR?
kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
İngiltere’nin mevcut filosu, Nükleer enerjili bir denizaltı Kutup bölgesindeki denizaltı
dünya genelindeki elektrik görevi bittiğinde uzun süreli mezarlıklarından çok uzakta Yakıt boşatıldıktan sonra
santrallerinde görülen bir depolamaya alınır. Daha sonra olmasına rağmen, İngiltere gemi, başka bir depolama
reaktöre (basınçlı su reaktörü mühendisler yakıtı boşaltmaya filosu hala tuzlu suya maruz ve izleme süresi için başka
(PWR)) dayanıyor. Bu enerji ve sökmeye başlarlar. Ancak kalıyor, gemiler tersanelerde bir iskeleye getirilir. Bundan
santralleri, uranyum-235’in ( son 40 yılda, bu ikinci kısım paslanıyor. sonra, denizaltı sökülür.
235 U) bölünmesiyle büyük İngiltere’de gerçekleşmedi. Radyasyona maruz kalan
miktarda ısı üretir. Bu izotop ( NÜKLEER ATIK IÇIN PLAN borular ve pompalar gibi
235 U) , çoğunlukla uranyum- 1980’den bu yana İngiltere NEDIR? bileşenler alınır ve reaktör
238’den ( 238 U) oluşan Savunma Bakanlığı, 20 kabı çıkarılır.
doğal uranyumda çok küçük nükleer denizaltıyı hizmet Bu tesiste, mühendisler
miktarlarda (% 1’den az ) dışı bıraktı. Bu 20 gemiden harcanan nükleer yakıtı çeşitli Ancak, mühendisler reaktörü
bulunur. İngiltere hiçbirini tamamen aktinitler ve radyonüklidler basitçe çıkarmaz. Birçok
elden çıkarmamış ve dokuz içeren denizaltından ülkede reaktör, her iki
Yakıt olarak kullanmak için tanesi hala yüksek oranda çıkaracaklar. Yakıt oldukça tarafındaki iki boş bölmeyle
235 U’in, zenginleştirilmesi radyoaktif nükleer yakıt radyoaktif ve ısı üretir, bu kaldırılır ve maruz kalma
gerekir. PWR’de, nötronlar içermektedir. nedenle daha fazla çalışmaya riskini en aza indirmek
235 U’u yakıt olarak başlamadan önce suda için kapatılır. Bu bölümler
böldüğü için sezyum, ksenon Bu sürdürülebilir bir çözüm soğutulması gerekir. çıkarıldıktan sonra, denizaltı
ve kripton gibi atık fisyon değil, ancak diğer ülkelerin geri dönüşüm için ticari bir
ürünleri üretilir, 238U da geçmiş politikaları bunun tam Yakıt çubuklarını soğutmak tersaneye son yolculuğuna
plütonyum oluşturmak için tersi. Soğuk Savaş sırasında için atıklar, Sellafield’deki uğurlanır.
nötronları emer. Bu fisyon Sovyetler Birliği, Kara geniş bir su havuzunda