Page 31 - ChemLife Sayı 25
P. 31

dahil olmak üzere geleneksel   gerektirir.            Araştırmacılar, yöntemlerinin
                                   veri depolarının muhafaza                             ortalama yazma hızı yaklaşık
                                   edilmesi hacimli ve pahalı   Geçtiğimiz günlerde,     0.001 bps olan DNA veri
                                   olabilir. Prensip olarak,   araştırmacılar, 32 küçük   deposundan çok daha hızlı
                                   moleküller uzun vadede     peptit seti kullanarak, molekül   olduğunu ve ayrıca sentez ve
                                   büyük miktarda veriyi çok   bazlı veri depolamaya basit   sekanslama için gerekli olan
                                   daha az enerji tüketen ve   bir yaklaşım sunabilecek   reaktiflerin herhangi birinin
                                   yüzyıllarca süren düşük    kimyasal bir kodlama sistemi   kullanılmasını da engellediğini
                                   maliyetli bir formatta     geliştirdiler.             söylüyor. Whitesides, “Sentez
                                   arşivlemenin daha etkili bir                          sadece özünde yavaştır”
                                   yolu olabilir.             Harvard Üniversitesi’nden   diyor.
                                                              George M. Whitesides
                                   Günümüz bilgisayar         liderliğindeki bir ekip, 32   Yine de, hız her şey değildir.
                                   sistemlerinde veriler 0 ve   kısa peptid kullanarak bilgi   Greef, “İnsanların moleküler
                                   1’lerden oluşan bit dizileri   kodlayan moleküler veri   veri depolaması yapmak
                                   kullanılarak depolanıyor.   depolamaya alternatif bir   istemelerinin sebeplerinden
                                   Çünkü kullanmış olduğumuz   yaklaşım geliştirmiştir.  biri, küçük bir test tüpünde
                                   işlemciler için sadece 0 ve                           bir petabaytlık [1015 byte]
                                   1’lerden oluşan bit dizileri bir   Sistem, peptidleri stok   veri alabilmenizdir, bu
                                   anlam ifade ediyor. DNA’da   çözeltilerden 1.536 altın   nedenle neredeyse hiç fiziksel   BİLİMSEL
                                   ise dört temel yapı taşı   nokta ile kaplı düz bir metal   ayak izi yoktur” diyor.
                                   bulunuyor. Bunlar Adenin   levhaya aktarmak için bir
                                   (A), Guanin (G), Sitozin (S)   robot dağıtıcı kullanır. Bu   Buna karşılık, Whitesides’in
                                   ve Timin (T). DNA’da veri   1,25 mm genişliğindeki    sistemindeki altın noktalarının
                                   saklama, dijital verilerin   noktalar, her biri 7 amino   aralığı, şu anda santimetre
                                   ikili “0 ve 1’lerini”, DNA’yı   asit kalıntısı içeren ve bit   kare başına sadece 64
                                   oluşturan A, C, G ve T dört   olarak bilinen bir ikili veri   bayt depoladığı anlamına
        ses ve yazılar kaydedip bu   tabanının dizilerine çevirir.   birimini temsil eden peptitlere   geliyor. Ancak araştırmacılar,
        verilere tekrar ulaşmayı   Bu sayede çok küçük alan   bağlanan bağlayıcı molekülleri   altın noktaları birbirine
        başardı. DNA üzerine       kaplayan bir DNA dizisine   taşır. Belirli bir peptid bir   yaklaştırarak ve daha büyük
        depolama yönteminin gelişimi   çok büyük boyutlarda veriler   noktaya sabitlenmişse, dijital   bir molekül kümesi kullanarak   31
        için atılan en büyük adım olan   kodlanabilir. Kodlanmış   olanı temsil eder; yoksa, bitin   bunu megabaytlara kadar  kimya teknolojileri gazetesi  I        I  www.chemlife.com.tr
        bu araştırma için Washington   diziler sentezlenir ve tüplerde   değeri sıfırdır. 32 olası peptid   artırabileceklerini söylüyorlar.
        Üniversitesi Bilgisayar Bilimi   depolanır. Bir DNA dizilim   ve 8 bit bir byte ile sistem   Araştırma ekibinin bir
        ve Mühendisliği Doçenti Luis   makinesi daha sonra DNA   her altın noktaya 4 bayt veri   parçası olan Northwestern
        Ceze, “Aslında yaptığımız şey   moleküllerinden dizileri   kodlayabilir.         Üniversitesi’nden
        resim, video, yazı gibi dijital   ayrıştırarak verileri çözer.                   Milan Mrksich,
        verileri yüzlerce yıl boyunca   Fakat belirli veri dosyalarına   Verileri okumak için   “Hareketsizleştirilebilecek ve
        kullanılabilecek şekilde   erişmek oldukça zordur.    araştırmacılar, peptitlerin   benzersiz bir kütleye sahip
        saklamak için DNA’yı yeniden                          ve bağlayıcıların izlerini bir   olan herhangi bir molekül, bu
        düzenlemek” dedi.          Verileri sayısal formuna geri   noktadan çıkarmak için matris   yaklaşımla bilgi depolamak
                                   getirmek için DNA dizilir   destekli lazer desorpsiyon   için bir adaydır” dedi.
        Washington Üniversitesinin   ve dosyalar 0 ve 1’lere dek   iyonizasyonu uçuş süresi
        Microsoft ile birlikte     tekrar çözülür. Bu süreç,   kütle spektrometrisini kullanır.   Whitesides, yöntemin
        yürüttüğü çalışma neticesinde   veri miktarı arttıkça daha da   Her peptidin farklı bir kütlesi   nihayetinde hasta
        DNA ipliklerine 200 MB veri   korkutucu hale gelir; rastgele   olduğundan, ekibin yazılımı   kayıtlarının veya finansal
        yüklendi. DNA’ya kodlanan   erişim olanağı olmadan,   otomatik olarak ortaya çıkan   bilgilerin güvenli, uzun
        bu verinin içinde İnsan Hakları   belirli dosyaların bulunması   kütle spektrumunu bir dizi   süreli veri arşivlenmesi için
        Evrensel Beyannamesi’nin   için tüm veri kümesinin seri   ve sıfır halinde çözebilir.   kullanılabileceğini düşünüyor.
        100 farklı çevirisi, Project   halinde sıralanması ve kodun   Her noktayı sırayla taramak,   Şimdilik ekibi hızını, maliyetini
        Gutenberg’de bulunan en    çözülmesi gerekir. Buna    sistemin bir kerede 4 bayt veri   ve veri yoğunluğunu optimize
        popüler 100 kitap, Crop    ek olarak, DNA sentezi ve   okumasını ve tüm veri setini   etmek için teknikteki
        Trust’ın tohum veri tabanı   dizilme işlemlerindeki hata   yeniden oluşturmasını sağlar.   varyasyonları araştırıyor.
        ve OK Go grubunun This     olasılığı veri kaybına neden
        Too Shall Pass adlı şarkısının   olabilir.            Whitesides’in ekibi, 400    Kaynak :
        yüksek çözünürlüklü video                             kilobitlik bir metni kodlamak
        klibi kaydedildi. DNA üzerine   Araştırmacılar zaten kitap   ve görüntüleri kaydetmek   cen.acs.org
        kaydedilen verilere, hiçbir veri   ve videoları bu şekilde   için bu yöntemi kullandı.
        kaybı olmadan, rastgele erişim   depoladılar ve DNA   Sistem, plakalara saniyede 8   thinktech.stm.com.tr
        sağlanabildi.              sıralayıcılarla kodları çözdüler.   bit hızında veri yazabilir ve 20
                                   Fakat DNA sentezi yavaş ve   bps’de okuyabilir ve bilgilerin
        Küçük tanecikleri          pahalıdır ve daha fazla bilgi   % 99’undan fazlasını güvenilir
        mıknatıslayarak bilgileri   kaydetmek her seferinde   bir şekilde geri kazanabilir.
        kodlayan sabit sürücülerde   yeni diziler oluşturulmasını
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36