Page 14 - ChemLife Sayı 35
P. 14
14 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI IKLIM DEĞIŞIKLIĞI
2019 tarihli “Climatic suitability Askeri/ulusal güvenliği temel alan Bakteriler, antibiyotiklerle birlikte Son yıllarda sıcaklığın, bakterilerin
and spatial distribution for summer geleneksel politikaların yerini aynı ortamlarda hayatta kalmak hayatta kalmasını etkileyen hücre-
maize cultivation in China at 1.5 çevresel meseleleri de kapsayan için çeşitli mekanizmalar geliştirdi. sel, fizyolojik, ekolojik ve evrimsel
and 2.0 °C global warming” isimli güvenlik politikalarına bırakması Sıcaklık, hem antibiyotik varlığın- süreçlerde önemli bir rol oynadığı
makalede ise, Çin'deki mısır ekim iklim değişikliğinin güvenlik kapsa- da bakterilerin hayatta kalmasını ortaya çıkmıştır.
alanlarının doğu bölgelerine doğru mında incelenmesini zorunlu kıl- etkileyen önemli bir faktör hem de
kayacağını ve ekim alanlarında maktadır. Küresel iklim değişikliği iklim değişikliği nedeniyle büyük
önemli azalmalar yaşanacağı belir- insan hayatının her alanına nüfuz
tilmektedir. edebilme potansiyeline sahip bir
olgudur. Güvenlik meselesi içerisi-
Küresel Isınma ve doğal afetlerin ne iklim meselesinin dâhil edilmesi
küresel göçlere etkisi… tartışma konusu olsa da mevcut
Küresel göçe katkı sağlayan diğer durumun devam etmesi halinde
bir etkende küresel ısınmaya bağlı iklim değişikliğinin sınır anlaş-
doğal afetlerin yarattığı iklim gö- mazlıklarına, enerji meselelerinde
çüdür. Günümüzde küresel iklim çatışmalara, kaynakların kıt hale
değişiklikleri neticesinde dünyanın gelmesi sebebiyle anlaşmazlıkla-
bazı bölgelerinde şiddetli kuraklık- ra, sosyal gerilimlerin artmasına,
lar ve çölleşme etkili olmaktadır. ani hava olayları nedeniyle insani
Kısacası iklimler değişmektedir. krizlerin yaşanmasına ve kitlesel
Bunun sonucunda küresel göçlerin göçlere neden olabilme potansiyeli
nedenleri arasında sayılan; bulunmaktadır. Bir devleti veya ölçüde artan bir çevresel özelliktir. Sol resim: Antibiyotiklere ve termal
-Kuraklık ve buna bağlı olarak ta- topluluğu doğrudan hedef alma- Bu nedenle, sıcaklık değişiklikleri strese fizyolojik tepkiler (örn., Isı şoku
rım ürünlerinde azalış, dan herkese karşı güvenlik unsuru ve antibiyotik direnci arasındaki tepkisi) lokaldir. Yani, bir mikro öl-
-Deniz seviyesinin yükselmesi, kar olması iklim değişikliğini yeni ve bağlantıları anlamak son derece çekte meydana gelirler ve çoğunlukla
ve buzulların erimesi sonucunda farklı bir güvenlik tehdidi haline önemlidir. tek tek hücreleri etkilerler. Hücreler
sahil kenarlarındaki yerleşim alan- getirmektedir. aynı anda antibiyotiklere ve stresli
larının sular altında kalması, Bakteriyel enfeksiyonları tedavi sıcaklıklara maruz kalabilir veya bu
-Aşırı buharlaşma, meteorolojik İklim değişikliği doğa veya insan etme seçeneklerini hızla kaybe- streslerle sırayla karşılaşabilir. Her iki
felaketlerde artış gibi sorunların kaynaklı çevresel değişimler ne- diyoruz. Bu öncelikle antibiyotik- durumda da, bu olaylar tipik olarak
ortaya çıkması beklenmektedir. deniyle yapılan göçlerin yapısını lere direnç gelişen patojenlerden kısadır (0.5-48 saat) ve ömürleri
Bu çerçevede küresel ısınmada değiştirmiştir. Kuraklık, deniz kaynaklanmaktadır. Örneğin, bazı boyunca veya muhtemelen bir son-
dünyanın geri dönülemez noktaya seviyesinin yükselmesi, su kaynak- Acinetobacter baumannii, Pseu- raki kuşak nesiller boyunca hücreleri
yaklaştığını işaret eden bilim insan- larının ve tarım arazilerinin kaybı domonas aeruginosa ve Klebsiella etkiler.
ları, iklimin altüst olması ile suların gibi uzun vadede iklim süreçleri pneumoniae suşları, bilinen tüm
yükselmesi neticesin verimsiz ve Ortadaki resim: Antibiyotikler ve
kurak hale gelen topraklardan / veya stres, sıcaklıklar günlerce
kaçan insanların 2050 yılına kadar İklim değişikliği ve devam ettiğinde, dirençli bakteriler
yaklaşık 150 milyon kişiyi "iklim insani güvenliğe (yani, stres direnci veren kalıtsal
mültecisi" durumuna düşürebile- İklim değişikliği bir etkisi genetik mutasyonlar taşıyan kişiler),
ceğini uyarısında bulunmaktadır. güvenlik meselesidir. popülasyonu ele geçirir ve duyarlı
(olmalıdır)
Örneğin sadece küresel ısınmadan İklim değişikliği bakterilerin yerini alır.
ve geleneksel
kaynaklı iklim değişikliği neticesin- güvenliğe etkisi
de Hindistan‘da sular altında ka- Sağ resim: Direniş topluluklar arasın-
lacak yerlerden 30 milyon kişinin İklim değişikliği İklim güvenliği da (yani farklı türler arasında) yayılır.
ayrılmak zorunda kalacağı, deniz ve güvenlik İklim değişikliği şüphecileri Yerel ve küresel sıcaklıklar, popülas-
bir güvenlik
seviyesinin de bu dönemde 9 ila meselesi değildir yon artışı ve antibiyotik direncinin
88 cm yükselebileceği tahmin edil- (olmamalıdır) iletimini modüle eden patojenlerin
mektedir. Yine bu çerçevede bir- İklim değişikliği ve ve vektörlerin yayılması gibi süreçleri
güvenlik karşıtları
çok Avrupa Ülkesinde deniz suyu Güvenliğin etkiler.
seviyesinin 2050 yılından itibaren İklimleştirilmesi
yarım metreden fazla yükselece- Mevcut ve büyüyen antibiyotik
ği, eski kıtada 19 şehrin bundan Baysal, B., & Karakaş, U. (2017). Climate Change and Security: Different Percepti- direnç krizini teşvik eden faktörleri
etkilenerek sular altında kalacağı, ons, Different Approaches. Uluslararası İlişkiler/International Relations, 14(54), 22 tam olarak anlamak için, sıcaklığın
suların yükselmesinin sonuçlarının etkilerini tamamen yakalayan ve
2050'den itibaren gözle görülebi- dikkate alan çok disiplinli, çok
leceği ifade edilmektedir. Bahse ile kasırgalar, su baskınları gibi ani antimikrobiyal ilaçlara karşı di- ölçekli bir yaklaşıma ihtiyacımız
konu hususları doğrular nitelikte iklim olayları sebebiyle yer değiş- renç geliştirmiştir. Bu direnişin, olacağı aşikârdır.
günümüzde su sıkıntısı çeken in- tirmek zorunda kalan bireyler iklim ilaca dirençli tüberküloz gibi yılda
sanların büyük bölümünün halen mültecisi olarak adlandırılmaktadır. 200.000'den fazla ölüme yol açan İklim değişikliği ve biyoçeşitlilik
Güney ve Güneydoğu Asya ile Ancak iklim mültecileri kavramının korkunç sonuçları vardır, bu da
Ortadoğu ve Akdeniz bölgelerinde uluslararası hukuk çerçevesinde yaygın olarak ilaca dirençli tüber- Küresel iklim değiştikçe, insan
yaşadığı bilinmektedir. Bu duru- kabul gören bir tanımı bulunma- külozun neden olduğu 2.000'den refahı, ekosistem fonksiyonu ve
mun devam etmesi durumunda, maktadır. Yasal bir çerçevenin fazla ölüme neden olmaktadır hatta iklimin kendisi giderek daha
2050‘ye kadar su sıkıntısının bu var olmaması bu kişilerin koruma fazla etkilenmektedir. Türlerin
bölgelerde daha da artacağını ve statüsünün belirlenmesini zorlaş- (XDR-TB; Dünya Sağlık Örgütü, coğrafi menzil sınırları dinamik ve
700 milyon ila 2,8 milyar insanın tırmaktadır. Hukuki statüsü belirsiz 2019). Genel olarak, çoklu ilaca zamanla dalgalanma gösterse de,
nüfus artışı ve küresel ısınmaya olan iklim mültecileri kaynak kıt- dirençli bakteriyel patojenler, kü- iklim değişikliği Dünya üzerindeki
bağlı göç sorunları ile karşılaşaca- lıklarına bağlı sosyal gerilimlere ve resel olarak yılda en az 700.000 yaşamın evrensel olarak yeniden
ğını ifade etmektedirler. dolaylı olarak güvenlik sorunlarına ölüme neden olmaktadır. İlaçlara dağıtılmasına neden olmaktadır.
neden olabilir. dirençli bakterilerden kaynaklanan WWF, Doğu Anglia Üniversitesi
İklim değişikliğinin doğrudan veya ölümlerin 2050 yılına kadar küre- ve James Cook Üniversitesi tara-
dolaylı olarak etkileyeceği alanlar- Küresel ısınmanın bakteriler üze- sel olarak yılda 10 milyona çıkacağı fından hazırlanan “Isınan Dünyada
dan biri güvenlik meselesidir. rindeki etkisi tahmin edilmektedir. Doğal Hayat: İklim Değişikliğinin