Page 11 - ChemLife Sayı 50

11
BILIMSEL GELIŞMELER www.chemlife.com.tr CHEMLIFE

DÜNYA'NIN ERKEN

ATMOSFERINDE OKSIJEN

SEVIYESININ YÜKSELMESINE

VOLKANIK KÜKÜRT DIOKSIT

NEDEN OLMUŞ OLABILIR

Yaklaşık 2,4 milyar yıl önce Dünya'nın Kaijun Yuan ve ekibi şimdi, molekül- kullanılan modern zaman değerlerine
atmosferik oksijen içeriğinde ani bir lerin ayrışma yolunu belirleyebilen kıyasla geç Archaean'da daha yüksek-
artış meydana geldi (büyük oksidas- benzersiz bir araç olan Çin'deki Dalian ti. Kükürt dioksit kaynağını Dünya'nın
yon olayı olarak biliniyor) ancak bunun Coherent Light kaynağındaki yoğun erken atmosferinin karmaşık modelle-
kaynağı açık bir soru olmaya devam vakumlu ultraviyole serbest elektron rine dahil etmek, sonuçlarını doğrula-
ediyor. Çin'deki araştırmacılar, kükürt lazerinden yararlanarak bu kaynağı mak için çok önemli olacaktır.
dioksitin moleküler oksijene ve bir araştırdı.
kükürt atomuna, vakumlu ultraviyole Yuan'ın ekibinin bulgularının, güneş
(UV) ayrışması ile önemli bir katkıda ABD'deki Sandia Ulusal Laboratuar- sistemimizdeki diğer gezegenlerin ve
bulunduğunu doğruladılar. larında atmosferik kimya uzmanı olan uyduların atmosferleri üzerinde etki-
David Osborn, çalışmanın kükürt di- leri olabilir. Örneğin, Venüs atmos-
Şimdiye kadar, CO2'nin parçalanma- ositin %30'luk bir verimle parçalandı- ferinde bir volkanik kükürt dioksit
sı, erken atmosferimizdeki abiyotik ğına dair "sağlam kanıtlar" sağladığını tabakasına sahiptir ve fotokimyasal
oksijen kaynağı olarak kabul edildi. söylüyor. Ancak Osborn, mevcut at- rolü daha fazla araştırma gerektirir.
Bununla birlikte, büyük oksidasyon mosferimiz üzerindeki önerilen etki- Osborn, "Bu, kükürt dioksit fotokim-
olayından önce, Archean eon olarak sinin "oldukça spekülatif göründüğü" yasında yeni ufukların heyecan verici
bilinen bir dönemde meydana gelen konusunda uyarıyor. bir zamanıdır.”
volkanik patlamalar, büyük miktarlarda
gaz halinde kükürt dioksit üretti. Ok- Oysa Yuan, ekibinin hesaplamalarının Kaynak: https://www.chemistrywor-
sijen kaynağı olarak rolü daha önce muhtemelen hafife alındığını söylüyor, ld.com/
çalışılmış olmasına rağmen, mevcut çünkü hem kükürt dioksit emisyon-
atmosferimizle ilgili önemi belirsizdi. ları hem de UV akışı, tahminlerinde