Page 11 - ChemLife Sayı 53

11
BILIMSEL GELIŞMELER WWW.CHEMLIFE.COM.TR CHEMLIFE

gördük" diye açıklıyor. Ayrıca plastikleştiricinin plastikten New York'taki Metropolitan Sanat Shashoua artık plastiklerin çevredeki
plastikleştiricinin oda sıcaklığında sıvı dağılmasına izin verme riskinin yanı Müzesi'nin şu anda saklama torbalarını kalıcılığını incelemek için polimer
olan di(2-etilheksil) ftalat olduğunu da sıra, bileşimi için temel olan bir inert gazlarla doldurarak anoksik bozunması hakkındaki bilgisini
belirlediler, dolayısıyla bulanık kristal malzemenin bir kısmının çıkarılmasına depolama ortamlarını denediğini kullanıyor. “Eğer Google’da “Plastikler
yüzey katmanı mantıklı değildi. karşı da uyarıda bulunacaktır. söylüyor. ne kadar dayanır?” diye ararsanız
“Yapışkanlığın ortadan kaldırılması bir dizi sayı elde edersiniz. Örneğin
Raman spektroskopisi kullanılarak dikkatle düşünülmesi gereken bir Yıkılmaz değil PVC'de bir yıldan binlerce yıla kadar
kristallerin daha ileri analizi, tüyün bir konu” diyor Madden, ancak kendisi bir süreyi görürsünüz' diyor. Müze
stearat (18 karbonlu bir karboksilat), de bunu kabul ediyor, “yapışkanlık Günümüzde plastiğin neredeyse koleksiyonlarındaki bozunan plastikleri
muhtemelen sodyum stearat tozu çeker, dolayısıyla gerçek dünyada yok edilemez ve çevre için tehlike inceleme konusundaki deneyimi göz
olduğunu tanımladı. 'O halde soru seçenekleriniz neler?” oluşturduğunu düşünmemiz önüne alındığında, bu tahminlere
şuydu: Stearat neden orada? Stearik ironiktir, ancak gerçekte pek çok şüpheyle yaklaşıyor. Son dört yıldır
asit ve diğer stearatların, sıvı plastiğin Shashoua, estetik kararların sıklıkla plastik nesne dengesizdir; bu fikir, tek kullanımlık plastik bardaklar ve
kalıba yapışmasını durdurarak ve akışı verildiğini kabul ediyor. Başka bir konservatörler tarafından içsel yapısı çatal bıçak takımları üzerinde gerçek
iyileştirerek PVC'nin kalıplanmasını koleksiyon parçasıyla da benzer kaçınılmaz olarak bozulan malzemeleri zamanlı, standartlaştırılmış eskitme
kolaylaştırdığı bilinen yağlayıcılardır. bir sorun yaşadı: Mobilya üreticisi tanımlamak için türetilen 'doğal deneyleri yürütüyor. Örnekleri su
Thomas Dam tarafından orijinal olarak kusur' teriminde ele alınmıştır. Bu, altı çökeltilerinde ve yüzeyde açıkta
Ekip ayrıca yapıları karşılaştırmak için ahşaptan oyulmuş, ancak 1950'lerde ilk PVC Barbie bebeklerinin çoğunda bıraktı ve plastiklerden çıkanları ve
bebeğe ve 1963 tarihli başka bir bebeğe PVC'den yapılmış, Danimarka'nın görülmeye başlanırken, selüloz kimyasal yapılarındaki değişimi analiz
röntgen bilgisayarlı tomografi (BT) ile ihracatı haline gelen trol bebeği. Daha nitrat gibi bazı eski plastikler daha ediyor.
baktı ve bacakları oluşturan PVC'deki eski koleksiyon trol bebeklerinde de dramatik bir şekilde bozunuyor, hatta
kabarcıkları fark etti. Barbie'nin şeklini plastikleştirici kaybı yaşanır. Ftalat kendiliğinden yanıyor. Shashoua'nın deneyiminin de
ve boyunun yarısından fazlasını temsil esterleri yüzeyde biriktiğinde bazen gösterdiği gibi, güneşten gelen
eden çok uzun ve sık sık eleştirilen nemle reaksiyona girerek ftalik Shashoua, "Bütün malzemeler UV ışığına maruz kalan yüzeydeki
bacaklarını düşünmeye başladılar. asit veya bunun siklik anhidritini kararsızdır" diye kabul ediyor, ama numuneler, diğer ortamlardakilere
Bazıları, Barbie'nin oranlarının o kadar oluşturabilir; bunların her ikisi de plastiklerin ömrü, metallere ve taşa, göre çok daha hızlı bozuluyor. Ancak
gerçekçi olmadığını ve kendi ağırlığını beyaz kristaller oluşturur. Shashoua, hatta tekstil ve pamuğa kıyasla bunun ne kadar çabuk gerçekleştiğine
destekleyemeyeceğini öne sürdü. “Trollere sedef hastalığı olduğu imajını inanılmaz derecede kısa. Barbie'nin de şaşırdı. "Plastik bardakların
veriyorlar” diyor. Suda çözünebilen, yapımcıları için uzun ömür hiçbir zaman bozunmasının ne kadar süreceğini
Madden, kabarcıkların kalıplama çözünebilen kristalleri çıkaracağını büyük bir endişe kaynağı olmadı. düşündüğümüze dair tahminleri
sırasında sıcak sıvı plastiğin soğumaya ancak daha fazla plastikleştirici kaybını “Plastiklerin hiçbir zaman uzun vadede yarı yarıya azaltabileceğimizi
başladığını ve kalıbın ucundaki en aza indirmeye çalışmak için bunun üretileceği düşünülmedi. Barbie söyleyebilirim... bu onlarca veya
uçlara ulaşmadan sertleştiğini genellikle düşük bir sıcaklıkta (yaklaşık bebeğiniz ya da duş perdeniz düşerse yüzlerce yıl yerine tek bir yıl
gösterebileceğini düşündü. Bu 50°C) yapıldığını söylüyor. yenisini alırsınız' diyor Keneghan. Izzo meselesi" diye bitiriyor. Yani 1950'li
erken soğumayı önlemek ve PVC'nin da aynı fikirde: “Barbie'lerin müzelerde ve 60'lı yıllardaki tarihi Barbie'lerin
kalıbın sonuna daha az kabarcık veya
düzensizlik ile ulaşmasını sağlamak için
stearatlar eklenmiş olabilir mi?

Madden, "Stearatların bu uzun
bacakları kolaylaştırdığı fikrine vardık"
diyor. Oyuncak bebeğin erken tarihi
göz önüne alındığında, bunun erken bir
çözüm olup olmadığını merak ettiler
çünkü kayganlaştırıcının sızıntısı
tüm Barbie'lerde görülmüyordu ve
daha sonraki yapılar, örneğin içi boş
uyluklar gibi yeniden tasarlanmış gibi
görünüyor.

Koruma çözümleri

Konservatörler için artık ikilem,
yapışkan bacaklar ve diğer vücut Temizlik dışında koruyucuların PVC'nin olmaması gerekiyordu, çocukların geleceği, koruyucuların kaçınılmaz
parçalarıyla nasıl başa çıkılacağıdır. bozulmasını çözecek çok az şeyi vardır. kullanması gerekiyordu.” olanı ne kadar başarılı bir şekilde
Stearatlar nihai nesnede bir amaca Shashoua, “Kaplama konusunda bazı engelleyebileceğine bağlı olacak.
hizmet etmediği için Madden'in ekibi, fikirler vardı ancak bunlar gerçekten Bu, Barbie'nin 1959'da ortaya
tüyleri kaldırmanın oyuncak bebek için başarılı olamadı” diyor. Kaplamaların çıkmasından bu yana üretici Mattel'in Kaynak: https://www.chemistryworld.
devam eden bir risk oluşturmadığını yüzeye iyi yapışması gerekir, bu kullandığı plastiklerde yenilik com/features/conserving-barbie-
hissetti. Ancak plastikleştiricileri genellikle bir solvent ile kolaylaştırılır yapmadığı anlamına gelmiyor. Izzo ve from-degradation/4019354.article
çıkarmak o kadar kolay değil. Şu anda ve PVC solventlere karşı dayanıklıdır. işbirlikçileri, 16 Barbie bebek üzerinde
Londra, Birleşik Krallık'taki Victoria “Bu, bunun faydalarından biri ve bu yaptıkları analizden, 1970'lerde
& Albert Müzesi'nden emekli olan nedenle üzerine yapışacak bir kaplama Barbie'nin gövdesinin PVC'den düşük
Dublin merkezli koruma bilimcisi elde etmek için aşındırma yapmak çok yoğunluklu polietilene ve akrilonitrile
Brenda Keneghan, “İki düşünce var” zor.” geçtiğini buldular. bütadien stiren
diyor. “Bir düşünce ekolü, onu öylece (ABS) – Lego tuğlaları için de
bırakıp toz ve kirin birikmemesi için Plastiği kapalı kaplarda saklamak, kullanılan plastik. Bugün kollar daha
kapalı bir alanda tutmanızdır. Diğer plastikleştiricilerin migrasyon oranını esnek etilen-vinil asetattan yapılıyor
düşünce ekolü ise yıllar geçtikçe azaltmak için başka bir seçenektir ve Barbie'nin esnek eklemleri için
daha fazlasının geleceğini bilerek ancak oksijeni veya nemi gideren emici dayanıklı polipropilen kullanılıyor.
plastikleştiriciyi çıkarmanızdır.” malzemelerin dahil edilmesi, daha Ancak uzun bacakları ve kafası, daha
fazla plastikleştiricinin çıkarılması az toksik plastikleştiricilerle de olsa
Koruma etiği ayrıca, daha fazla açısından da sorun yaratabilir. King, hâlâ PVC'den yapılıyor.