Page 18 - ChemLife Sayı 29
P. 18
18 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI SEKTÖREL GELIŞMELER
DOKUNMAMIŞ KUMAŞ
(NONWOVEN) ÜRETIM TEKNIKLERI
Ezgi SAYINKAPLAN
Kıdemli Ar- Ge Mühendisi – Kimya Yüksek Mühendisi Evyap Sabun Yağ Gliserin San. ve Tic.
A.Ş.
İnsan yaşamı boyunca bebeklik- -Islaklığı bebeğin cildinden uzak- Bir dokunmamış malzeme üretim teknikleri genişlemiştir.
ten yaşlılığa kadar olan sürecin laştırmak, (nonwoven); mekanik, kimyasal, Spunbond teknolojisinin gelişimi,
belirli periyotlarında emici hijyen termal ve bunların kombinasyon- nonwoven üretiminde atılan bü-
ürünlerine ihtiyaç duyulmaktadır. -İdrarı emici tabakanın içerisinde ları ile gerçekleştirilen elyafların yük bir adımdır. Tüm nonwoven
Bu emici ürünlerden özellikle tutmak olarak sıralanabilir. Bu birbirine bağlanması veya birbi- işlemleri uygun bir form oluşturul-
bebek bezlerinde daha önceleri işlevlere, bebek için maksimum rine kenetlenmesiyle veya her ması için gerekli fiberlerin hazırlığı
yıkanabilir kumaş malzemeleri rahatlık, bebeklerin bacakları ve ikisiyle birlikte üretilen bir tekstil ve lifleri yapıştırmak için uygun
kullanılırken son zamanlarda ge- bez bölgesine iyi bir uyum, pratik yapısıdır. Nonwovenlar, bebek bağlanma prosesi olmak üzere iki
liştirilen dokunmamış kumaşların kullanışlılık ve bebek için daha az bezlerinden endüstriyel yüksek aşamaya ayrılabilir. Elyaf tipi, ağ
(nonwoven) üretilmesi ile yeni bir pişik yapması eşlik etmelidir [1]. performanslı tekstillere kadar oluşturma ve yapıştırma teknikleri
döneme girilmiştir. Yıka-kullan çok sayıda uygulama alanına son kullanımda ihtiyaç duyulan
ürünlerin yerini artık kulan-at Bebek bezi ürünü ile ilgili farklı sahiptir. Nonwovenlar, dayanıklı karakteristiğe göre seçilmelidir.
(disposable) ürünler almıştır. Be- şirketler tarafından takip edilen son kullanım veya tek kullanımlık Dokunmamış kumaş imalatının en
bek bezinin katmanları incelen- birçok varyasyon ve kombi- uygulamalar için kullanılabilirler. önemli avantajlarından biri, bunun
diğinde büyük bir çoğunluğunu nasyon olsa da, tipik olarak tek Uygulamaları, kişisel bakım, sağlık bazı istisnalar olmasına rağmen,
dokunmamış kumaş (nonwoven kullanımlık bir bebek bezi; üst bakımı, giyim, ev ürünleri, otomo- genellikle doğrudan hammadde-
malzemelerin) oluşturduğu görül- yüzey-nonwoven (coverstock), tiv, inşaat, jeotekstil ve filtrasyon den bitmiş kumaşa kadar tek bir
mektedir. Bu nonwoven malze- toplama ve dağıtma tabakası gibi çok yönlüdür. Nonwovenlar, sürekli işlemde yapılmasıdır. Her
meleri bebek bezinde kullanılacak (acquisition and distribution hafif oldukları için ambalaj en- bir dokunmamış kumaş üretim
bölgeye ve bu bölgeden beklenen layer)-nonwoven, emici tabaka düstrisinde giderek daha fazla yöntemi; fiber/hammadde seçi-
performansa göre hidrofobik (core), dış yüzey (backsheet)-(NW tercih edilen bir malzeme haline mi, ağ (web) oluşumu ve bitirme
(suyu iten) veya hidrofilik (suyu içeren lamine katman), emici ta- gelmektedir ve endüstriyel amba- (finishing) ve converting olmak
seven), yumuşak veya delikli vb. bakayı saran katman- nonwoven, laj ağırlığının azaltılması ile daha üzere 3 ana adımı içerir [2].
gibi özelliklerde olabilir. Ayrıca bu bariyer- nonwoven, lastik, ön bant az hammadde kullanımı, üretimde
nonwoven malzemeleri üretim (nonwoven içeren lamine katman) daha az enerji kullanımı ve nakliye Ağ oluşturma için 3 ana teknik
tekniklerine göre de farklı özellik- ve yan banttan (nonwoven içeren tarafında ortaya çıkan karbondi- mevcuttur.
lere sahip olabilmektedir. lamine katman) oluşur. Bebek be- oksit emisyonlarının azalmasıyla
zinin katmanları göz önüne alındı- sonuçlanmaktadır [2]. 1. Kuru sistemler (Drylaid)
Giriş ğında farklı fonksiyonel görevlere
sahip olsalar da bu malzemelerin Hijyen açık ara nonwoven üre- 2. Islak sistemler (Wetlaid)
Bebek bakım ürünleri, kadın hij- büyük çoğunluğunu nonwoven timinin %33,3'ünden fazlasını
yen ürünleri ve yetişkinler için malzemelerin oluşturduğu görül- kaplayarak bu kategorilerin en 3. Sonsuz elyaflı (Polimer-bazlı)
inkontinans ürünleri gibi emici mektedir [1]. büyüğü, bunu %17,9 ile inşaat sistemler (Spunlaid)
hijyen ürünleri günlük yaşamın mühendisliği (inşaat ve yapı mal-
önemli bir parçasıdır. Bebek ba- zemeleri) izlemektedir [3]. 1. Kuru sistemler (Drylaid)
kım ürünleri bebek bezi, bebek
külot bezi, ıslak ve kuru mendilleri Genel olarak, bir dokunmamış Kuru sistemde dokunmamış mal-
kapsamaktadır. Bebek bezi günü- malzeme, bir veya daha fazla tek- zeme üretme işlemi; ağ oluşumu,
müzde en önemli tek kullanımlık nik kullanılarak yapıştırılarak güç- katmanlama ve yapıştırma olmak
emici hijyen ürünlerinden biri lendirilmiş liflerden veya filament- üzere üç temel aşamadan oluşur.
olarak kabul edilmektedir. Bebek lerden yapılmış bir malzemedir. İlk Kuru proseste 12-100 mm veya
bezinin fonksiyonları; dokunmamış kumaşlar, geleneksel daha uzunlukta konvensiyonel
Şekil 1. Bebek bezini oluşturan tarak makineleri kullanılarak kesikli elyaflar (staple fibers)
-Bebeğin idrarını emmek, katmanların şematik gösterimi yapılmıştır. Polimer ekstrüzyo- kullanılır [4]. Tarama (Carding) ve
nundaki gelişmeler ile nonwoven havalı serme (Airlaid) olmak üze-