Page 18 - ChemLife Sayı 29
P. 18

18        CHEMLIFE          KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI                                      SEKTÖREL GELIŞMELER





        DOKUNMAMIŞ KUMAŞ


        (NONWOVEN) ÜRETIM TEKNIKLERI




        Ezgi SAYINKAPLAN

        Kıdemli Ar- Ge Mühendisi – Kimya Yüksek Mühendisi Evyap Sabun Yağ Gliserin San. ve Tic.
        A.Ş.























        İnsan yaşamı boyunca bebeklik-  -Islaklığı bebeğin cildinden uzak-  Bir dokunmamış malzeme   üretim teknikleri genişlemiştir.
        ten yaşlılığa kadar olan sürecin   laştırmak,               (nonwoven); mekanik, kimyasal,   Spunbond teknolojisinin gelişimi,
        belirli periyotlarında emici hijyen                         termal ve bunların kombinasyon-  nonwoven üretiminde atılan bü-
        ürünlerine ihtiyaç duyulmaktadır.   -İdrarı emici tabakanın içerisinde   ları ile gerçekleştirilen elyafların   yük bir adımdır. Tüm nonwoven
        Bu emici ürünlerden özellikle   tutmak olarak sıralanabilir. Bu   birbirine bağlanması veya birbi-  işlemleri uygun bir form oluşturul-
        bebek bezlerinde daha önceleri   işlevlere, bebek için maksimum   rine kenetlenmesiyle veya her   ması için gerekli fiberlerin hazırlığı
        yıkanabilir kumaş malzemeleri   rahatlık, bebeklerin bacakları ve   ikisiyle birlikte üretilen bir tekstil   ve lifleri yapıştırmak için uygun
        kullanılırken son zamanlarda ge-  bez bölgesine iyi bir uyum, pratik   yapısıdır. Nonwovenlar, bebek   bağlanma prosesi olmak üzere iki
        liştirilen dokunmamış kumaşların   kullanışlılık ve bebek için daha az   bezlerinden endüstriyel yüksek   aşamaya ayrılabilir. Elyaf tipi, ağ
        (nonwoven) üretilmesi ile yeni bir   pişik yapması eşlik etmelidir [1].  performanslı tekstillere kadar   oluşturma ve yapıştırma teknikleri
        döneme girilmiştir. Yıka-kullan                             çok sayıda uygulama alanına   son kullanımda ihtiyaç duyulan
        ürünlerin yerini artık kulan-at   Bebek bezi ürünü ile ilgili farklı   sahiptir. Nonwovenlar, dayanıklı   karakteristiğe göre seçilmelidir.
        (disposable) ürünler almıştır. Be-  şirketler tarafından takip edilen   son kullanım veya tek kullanımlık   Dokunmamış kumaş imalatının en
        bek bezinin katmanları incelen-  birçok varyasyon ve kombi-  uygulamalar için kullanılabilirler.   önemli avantajlarından biri, bunun
        diğinde büyük bir çoğunluğunu   nasyon olsa da, tipik olarak tek   Uygulamaları, kişisel bakım, sağlık   bazı istisnalar olmasına rağmen,
        dokunmamış kumaş (nonwoven    kullanımlık bir bebek bezi; üst   bakımı, giyim, ev ürünleri, otomo-  genellikle doğrudan hammadde-
        malzemelerin) oluşturduğu görül-  yüzey-nonwoven (coverstock),   tiv, inşaat, jeotekstil ve filtrasyon   den bitmiş kumaşa kadar tek bir
        mektedir. Bu nonwoven malze-  toplama ve dağıtma tabakası   gibi çok yönlüdür. Nonwovenlar,   sürekli işlemde yapılmasıdır. Her
        meleri bebek bezinde kullanılacak   (acquisition and distribution   hafif oldukları için ambalaj en-  bir dokunmamış kumaş üretim
        bölgeye ve bu bölgeden beklenen   layer)-nonwoven, emici tabaka   düstrisinde giderek daha fazla   yöntemi; fiber/hammadde seçi-
        performansa göre hidrofobik   (core), dış yüzey (backsheet)-(NW   tercih edilen bir malzeme haline   mi, ağ (web) oluşumu ve bitirme
        (suyu iten) veya hidrofilik (suyu   içeren lamine katman), emici ta-  gelmektedir ve endüstriyel amba-  (finishing) ve converting olmak
        seven), yumuşak veya delikli vb.   bakayı saran katman- nonwoven,   laj ağırlığının azaltılması ile daha   üzere 3 ana adımı içerir [2].
        gibi özelliklerde olabilir. Ayrıca bu   bariyer- nonwoven, lastik, ön bant   az hammadde kullanımı, üretimde
        nonwoven malzemeleri üretim   (nonwoven içeren lamine katman)   daha az enerji kullanımı ve nakliye   Ağ oluşturma için 3 ana teknik
        tekniklerine göre de farklı özellik-  ve yan banttan (nonwoven içeren   tarafında ortaya çıkan karbondi-  mevcuttur.
        lere sahip olabilmektedir.    lamine katman)  oluşur. Bebek be-  oksit emisyonlarının azalmasıyla
                                      zinin katmanları göz önüne alındı-  sonuçlanmaktadır [2].   1. Kuru sistemler (Drylaid)
        Giriş                         ğında farklı fonksiyonel görevlere
                                      sahip olsalar da bu malzemelerin   Hijyen açık ara nonwoven üre-  2. Islak sistemler (Wetlaid)
        Bebek bakım ürünleri, kadın hij-  büyük çoğunluğunu nonwoven   timinin %33,3'ünden fazlasını
        yen ürünleri ve yetişkinler için   malzemelerin oluşturduğu görül-  kaplayarak bu kategorilerin en   3. Sonsuz elyaflı (Polimer-bazlı)
        inkontinans ürünleri gibi emici   mektedir [1].             büyüğü, bunu %17,9 ile inşaat   sistemler (Spunlaid)
        hijyen ürünleri günlük yaşamın                              mühendisliği (inşaat ve yapı mal-
        önemli bir parçasıdır. Bebek ba-                            zemeleri) izlemektedir [3].   1. Kuru sistemler (Drylaid)
        kım ürünleri bebek bezi, bebek
        külot bezi, ıslak ve kuru mendilleri                        Genel olarak, bir dokunmamış   Kuru sistemde dokunmamış mal-
        kapsamaktadır. Bebek bezi günü-                             malzeme, bir veya daha fazla tek-  zeme üretme işlemi; ağ oluşumu,
        müzde en önemli tek kullanımlık                             nik kullanılarak yapıştırılarak güç-  katmanlama ve yapıştırma olmak
        emici hijyen ürünlerinden biri                              lendirilmiş liflerden veya filament-  üzere üç temel aşamadan oluşur.
        olarak kabul edilmektedir. Bebek                            lerden yapılmış bir malzemedir. İlk   Kuru proseste 12-100 mm veya
        bezinin fonksiyonları;                                      dokunmamış kumaşlar, geleneksel   daha uzunlukta konvensiyonel
                                      Şekil 1. Bebek bezini oluşturan   tarak makineleri kullanılarak   kesikli elyaflar (staple fibers)
        -Bebeğin idrarını emmek,      katmanların şematik gösterimi  yapılmıştır. Polimer ekstrüzyo-  kullanılır [4]. Tarama (Carding) ve
                                                                    nundaki gelişmeler ile nonwoven   havalı serme (Airlaid) olmak üze-
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23