Page 9 - ChemLife Sayı 51

9
BILIMSEL GELIŞMELER www.chemlife.com.tr CHEMLIFE

şu anda diğer potansiyel ortaklarla Crews, "Hücreleri öldürmek istedik" resine sabitliyor. Hücreyi öldürmek o baharda Stanford Üniversitesi'nde
görüşmelerde bulunduğunu söylüyor. diyor. "RIP'in ismin içinde yer alma- için aynı anda hücrenin hayatta kal- yaptığı bir konuşmada "Daha fazla
sını sağlamanın bir yolunu bulmamız ması için kritik olan farklı bir proteine menzil, daha fazla güç, daha hızlı hız-
Çoğunlukla alkalin veya proton de- gerekiyordu." bağlanırlar. lanma" demişti.
ğişim membran hücrelerine dayanan
mevcut elektrolizör teknolojileri daha Adından da anlaşılacağı gibi, çift uçlu AACR toplantısında Halda, RIPTA- Otomobil üreticileri, pillerinin kapa-
düşük elektrik verimliliğine sahiptir. bir RIPTAC, iki proteini bir araya ge- C'lerden birinin, androjen reseptörü sitesini artırmak için içerdikleri nikel
Ortaya çıkmaya başlayan katı oksit tirir. Bir ucuyla, tümörde aşırı ekspre- mutasyona uğradığında bile amaçla- miktarını artırıyorlardı. Daha önce
elektroliz hücreleri, yaklaşık %90'lık se edilen bir proteine bağlanır, bu da nan her iki proteine de bağlanabildiğini Tesla'nın pil malzemesi tedarik zinci-
elektriksel verimliliğe sahiptir ancak RIPTAC'ın öldürmesi gereken kanser gösterdi. Bu yılın başındaki farklı bir rini yöneten Kumar, bunu yapmaya
enerji tüketen 600–900 °C'de çalışır. hücresine ulaşmasına ve içinde kal- konferansta Halda, fare modellerinde- devam edeceklerini öngördü. Ancak
Ucuz elektrot malzemelerine izin ve- masına yardımcı olur. Diğer ucuyla ise ki kanserin enzalutamide dirençli hale gelecekteki nikel ve kobalt kıtlığının
ren, umut verici ancak kanıtlanmamış tümör hücresinin hayatta kalması için gelmesinden sonra RIPTAC'lerden sektör için bir engel oluşturabileceği
hücre kimyasına sahip anyon değişim ihtiyaç duyduğu bir proteine bağlanı- birine duyarlı hale geldiğini gösteren konusunda uyardı.
membran hücreleri de pazara gelmeye yor. RIPTAC, bu iki proteini bir arada verileri sundu.
başlıyor. tutarak, tümör hücresi yok olana kadar Konuşmanın ardından bir üniversite
gerekli olanın çalışmasını engeller. Ekip Halda ayrıca AACR toplantısında her yöneticisi Kumar'ı Stanford'da piller
Bu arada H2Pro, E-TAC sürecinde bu mekanizmaya "tut ve öldür" adını iki RIPTAC'ın da farelere oral yoldan üzerinde çalışan malzeme bilimcisi
yer alan temel kimyaya ilişkin anlayı- veriyor. uygulandığında etkili olduğunu bildir- William Chueh ile tanıştırdı. Sonraki
şını derinleştirmenin yollarını arıyor. di. İlaç üreticileri için, ağızdan biyolojik birkaç ay boyunca, sürücülerin istediği
Grader ve Rothschild, Technion'da Birçok onkoloji ilacı, kanserlerin bü- olarak temin edilebilen, iki işlevsel ucu yüksek kapasiteli pilleri nikel ve kobalt
profesör olarak çalışmaya devam yümesine katkıda bulunan protein- olan iki işlevli bileşikler yapmak zor kullanmadan üretmenin yolları üzerin-
ederek H2Pro'ya alandaki akademik ler veya diğer biyolojik varlıklar olan olabilir. Ağızdan alınabilmeleri için, de beyin fırtınası yaptılar.
ilerlemelerle güçlü bir bağlantı sağlı- kanser etkenlerini hedef alır. Ancak bağırsak duvarı gibi sindirim siste-
yor. Dotan, "Bundan çok heyecanlıyım Kayser-Bricker'a göre kanser hücreleri minin bazı kısımlarından emilip kan Lityum demir fosfat (LFP) gibi demir
çünkü özümde bir yöneticiden çok bir bu ilaçlara karşı dirençli hale gelebili- dolaşımına karışabilecek kadar küçük bazlı pil kimyaları potansiyel bir çözüm
bilim insanıyım" diyor. yor ancak temel bir proteini hedef alan olmaları gerekir. sundu. Nikelden yapılmış pillere göre
bir ilaca karşı dirençli hale gelmeleri daha ucuzdu ve alev alma olasılıkları
Halda Therapeutics daha zor. Oral ilaçların çeşitli avantajları vardır. daha düşüktü. LFP pilleri Çin'de popü-
Hastaların alması daha kolay ve üre- ler olsa da, ABD'li otomobil üreticileri
Odak: Küçük moleküllü ilaç geliştirme Amerikan Kanser Araştırmaları Der- timi daha ucuz. Ayrıca hücre zarından o kadar fazla enerji depolamadıkları
neği'nin (AACR) Nisan ayındaki yıllık geçip hücre içindeki proteinlere ulaşa- için ilgilenmediler.
Teknoloji: Kanser hücrelerini toplantısında Halda, iki RIPTAC'ı and- bilecek kadar küçük olabilirler.
öldürmek için proteinleri bir arada rojen reseptörünü inhibe eden Pfizer 2021 yılında Kumar ve Chueh, Chu-
tutan iki işlevli moleküller enzalutamidiyle karşılaştıran verileri Mitra Chem eh'nin eski doktora sonrası araştır-
açıkladı. Bir protein olan androjen re- macısı Chirranjeevi Gopal ile birlikte,
Craig Crews, yeni bir ilaç sınıfı için et- septörü, prostat kanserinin önemli bir Odak noktası: Pil malzemeleri LFP'den daha fazla enerji depolaya-
kili bir isim bulma zorluğuna yabancı etkenidir. cak ve otomobil üreticilerinin nikel
değil. Kimyasal biyolog, proteinleri Teknoloji: Düşük maliyetli pil ve kobalttan vazgeçmesine yardımcı
parçalayan çift uçlu moleküller olan Ancak kanser hücreleri birkaç şekilde malzemeleri geliştirme sürecini olacak yeni demir bazlı pil malzemeleri
proteolizi hedefleyen kimeraların veya ilaçtan kaçınacak şekilde evrimleşe- hızlandırmak için makine öğrenimini geliştirmek üzere Mitra Chem'i kurdu.
PROTAC'ların hem keşfinde hem de bilir: Örneğin, androjen reseptörünü kullanmak
isimlendirilmesinde yer alan biridir. içermeyen sinyal yollarını kullanabi- Kumar, "Daha iyi bir çözüm bulabilir
2020'nin başında elektrikli otomobil- ve kitlesel pazar müşterilerinin iste-
lerin menzili 130 km seviyelerindey- diği özellikleri daha iyi karşılayabili-
di, bugün ise 330 km'yi aştı. Ancak riz" diyor. "Bunun ötesine geçmemiz
ABD'deki sürücüler hâlâ daha fazlası gerekiyor."
için baskı yapıyor.
Mitra, LFP'nin ötesine geçmek için
O zamanlar pil malzemesi araştırma her ay binlerce yeni pil malzemesini
şirketi Benchmark Mineral Intelligen- sentezliyor.
ce'ın müdürü olan Vivas Kumar,

Halda Therapeutics'in düzenlenmiş uyarılmış yakınlık hedefli kimeraları (RIPTAC'ler)
çift uçlu moleküllerdir. Bir ucu tümöre özgü bir proteine, diğer ucu ise kanser hüc-
resinin hayatta kalması için ihtiyaç duyduğu bir proteine bağlanır. RIPTAC, kanser
hücresi ölene kadar bu proteinleri bir arada tutar.
Crews, başka bir yeni ilaç sınıfı ge- lirler veya androjen reseptörü, inhibi-
liştirmek için Halda Therapeutics'i törün artık ona işlevini bloke edecek
kurduğunda, o ve yönetim ekibi (İcra kadar bağlanamayacağı şekilde mu-
Kurulu Başkanı Tim Shannon ve Baş tasyona uğrayabilir.
Bilim Sorumlusu Kat Kayser-Bricker
dahil) bu moleküllere biraz daha ciddi Halda'nın AACR toplantısında sundu- Mitra Chem bilim adamları, hangilerinin başarılı olacağını hızlı bir şekilde belirlemek
bir isim vermek istedi. ğu RIPTAC'ler androjen reseptörünü için çeşitli malzemelerden yapılmış pil hücreleri üzerinde deneyler yapıyor.
kullanarak kendilerini bir tümör hüc-