Page 12 - ChemLife Sayı 51

12 CHEMLIFE KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI BILIMSEL GELIŞMELER

“Burada aya bir insan göndermeye caklık, basınç ve bir katalizör kullanan kırıcı olabilir. Rüzgârın esmediği ve yıl Almanya'nın tamamından daha
çalışmıyoruz, değil mi? Reaktörleri Haber-Bosch işlemiyle üretiliyor. güneşin parlamadığı zamanlarda sabit fazla sera gazı salıyor. Bazı şirketler
ve sütunları büyütmeye çalışıyoruz. enerji depolama sağlamayı vaat eden bitki bazlı domuz pastırması yaparken,
Bunu daha önce de yaptılar." Bazı şirketler, suyun elektrolize edil- akışlı piller için organik bir elektrolit yeni kurulan Umaro Foods, mevcut
mesiyle elde edilen hidrojene geçerek geliştiren ABD'li bir start-up olan Qui- ürünlerin pastırmayı lezzetli kılan te-
Gelecek Yıllarda Takip Edilecekler ve hidrojeni nitrojenle birleştirmek no Energy'nin CEO'su ve kurucu ortağı mel özellik olan gevreklikten yoksun
için yenilenebilir enerji kullanarak Eugene Beh için durum böyle değil. olduğunu söylüyor.
FLO MATERIALS düşük emisyonlu amonyak üretmeye
çalışıyor. Jüpiter'in baş bilim sorum- Enerjiyi katı elektrotlarda depolayan Umaro, deniz yosunundan pastırma
Sonsuza kadar geri dönüştürülebilen lusu ve kurucu ortağı Douglas Mac- lityum iyon pillerin aksine, akışlı pil- yerine daha iyi bir alternatif üretil-
plastikler üretmektedir. Farlane, bu yaklaşımın birçok zorluğu ler enerjilerini iki tankta bulunan sıvı diğini söylüyor. Şirket, kırmızı deniz
olduğunu söylüyor. elektrolitlerde depolar. Elektrolitler yosunundan hidrokolloid jel ve protein
Ayakkabılar, halılar ve ambalajların her aralarında iyon değişimini sağlamak elde ediyor ve ürününü oluşturmak
biri çeşitli plastik türlerinden yapılıyor Haber-Bosch süreci genellikle sürekli için sirküle edilir. için bunları yeniden birleştiriyor. Hid-
ve bu da bunların geri dönüştürülme- çalışır ancak rüzgâr ve güneş gibi ye- rokolloid jel, ayçiçeği ve hindistance-
sini zorlaştırıyor. Ayrıca bazı plastik nilenebilir enerji kaynakları genellikle Standart akışlı piller, elektrolit olarak vizi yağı ile karıştırılmış proteinden
türleri defalarca geri dönüştürüldük- yalnızca aralıklı olarak mevcuttur. Bu, nispeten pahalı bir malzeme olan va- oluşan bir hamura aşılanır. Jel, yağı
ten sonra bozulmaya başlar. fosil yakıt enerji kaynaklarının sürekli nadyum tuzlarını kullanır. Beh, vanad- küçük ceplerde hapsederek sıvı bit-
bir sürece dayanan sistemleri destek- yum akışlı pillerin bazı uygulamalarda kisel yağların ette bulunan katı yağ gibi
2021 yılında kurulan Flo Materi- lemesi gerekebileceği anlamına gelir. lityum iyon pillerden daha ucuz olma- performans göstermesini sağlar. CEO
als, enamin kovalent adaptif ağlar Buna karşılık, Jüpiter'in küçük ölçekli sına rağmen, vanadyumun organik ve kurucu ortak Beth Zotter, sonucun
(ECAN'ler) adı verilen bir grup vitri- elektrolitik hücresi yalnızca yenilene- kinonlarla değiştirilmesiyle daha da çıtır ve çok yağlı olduğunu söylüyor.
mer plastiği ticarileştirmeye çalışıyor. bilir enerjiye dayanabilir çünkü yalnız- ucuz hale getirilebileceğini söylüyor. "Hidrokolloid jel bir süngerdir ve yağ
Bunlar başka malzemelerle birleştiril- ca güneş veya rüzgâr enerjisi mevcut Kinonlar, indirgenmiş ve oksitlenmiş da sudur" diyor. "Çoğunlukla yağlı."
seler bile sonsuz sayıda geri dönüş- olduğunda açılabilir. durumlar arasında kolayca geçiş yapa-
türülebilir. bilen ve böylece bir yükü tutup daha Zotter, deniz yosununun dünyanın
Şirketin hücresinde anota su, katoda sonra boşaltabilen bir molekül aile- artan nüfusu için sürdürülebilir pro-
Berkeley, Kaliforniya'da bulunan şir- ise nitrojen veriliyor. Anotta hidrojen sidir. Quino, bir elektrolit olarak sıvı tein sağlamanın en iyi yolu olduğu
ket, Lawrence Berkeley Ulusal Labo- iyonları katalitik olarak su molekülle- bir çözeltide organik kinonların, diğer sonucuna vardıktan sonra 2019 yı-
ratuvarı'nın araştırmasına dayanan rinden ayrılarak oksijen açığa çıkar. olarak ise bir ferrosiyanür çözeltisinin lında şirketi kurdu. Deniz yosununun
geri dönüşüm sürecinin plastiği, iş- Katotta nitrojen, hücrenin elektroli- kullanılmasını önermektedir. inanılmaz derecede üretken olduğunu,
lenmemiş malzemeler kadar iyi olan tindeki lityum ile reaksiyona girerek hektar başına soyadan beş kat daha
monomerlere parçaladığını söylüyor. lityum nitrür oluşturur. Elektrolit hid- Beh ve üç Harvard araştırmacısı Qu- fazla protein ürettiğini söylüyor. Ve
Ayrıca renkleri, kirletici maddeleri ve rojen iyonlarını anottan katoda taşı- ino'yu 2021'de kurduklarından beri okyanusun büyüklüğünün deniz yosu-
katkı maddelerini de giderir. dığında iyonlar lityum nitrürü lityum firma yatırımcılardan 5,25 milyon nu tarımının ölçeklendirilebilir olacağı
iyonlarına ve amonyağa parçalar. dolar topladı ve ABD Enerji Bakanlığı anlamına geldiğine inanıyor.
JUPITER IONICS hibelerinden 4,6 milyon dolar topla-
dı. Quino'nun iş planı elektrolit üretip Umaro, ABC'nin iş konuşması prog-
Daha az sera gazı emisyonuyla amon- satmaktır. ramı Shark Tank'ta Mark Cuban'dan
yak sentezler. toplanan 1 milyon dolarlık yatırım da
Firma, 2024'ün sonuna kadar faaliyete dahil olmak üzere 4 milyon dolarlık fon
geçebilecek, yılda 100 metrik tonluk topladı. Umaro'nun pastırması şu anda
bir kinon elektrolit tesisi kurabilmek 140'tan fazla restoranda bulunuyor ve
için A serisi finansman turunu önü- ürün önümüzdeki yıldan itibaren bir
müzdeki aylarda tamamlamayı hedef- burger zincirinde yer alacak. Şirket,
liyor. teknolojisini diğer et ikamelerinde de
kullanmayı umuyor ancak bir sonraki
UMARO FOODS ürünün hangisi olacağına henüz karar
vermedi.
Deniz yosununu pastırmaya
dönüştürmektedir. Kaynak: https://cen.acs.org/business/
start-ups/CENs-2023-10-Start-Ups-
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Ör- Watch/101/i37?sc=231115_news_
gütü'ne göre domuz eti endüstrisi her eng_cennews_cen_NonMember
Jupiter Ionics'in amonyak sentez hücresindeki elektrotların boyutu şu anda yaklaşık
100 cm2 olduğundan, şirketin büyük bir çiftliğe hizmet edebilecek bir boyuta ulaşmak
için cihazı birkaç kat büyütmesi gerekiyor.
Jüpiter'in mevcut cihazındaki elekt-
rotların boyutu yalnızca 100 cm2
Azotlu gübreler için amonyağın kulla- civarında ancak şirket ölçeği büyütü-
nılması, atmosfere muazzam miktar- yor. Şirket, nakliye konteynırı büyük-
da karbondioksit salımına neden olur. lüğündeki tesisleri kullanarak büyük
2021 yılında Monash Üniversitesi'n- çiftliklerde eninde sonunda günde bir
den doğan bir start-up olan Jupiter metrik ton amonyak üretmeyi umuyor.
Ionics, kimyasalı sera gazı emisyonu
olmadan, yalnızca hava, su ve yeni- QUINO ENERGY
lenebilir enerji kullanarak üretmeyi
umuyor. Daha ucuz piller üretiyor

Geleneksel amonyak, havadaki nitro- Henüz geniş çapta benimsenmemiş
jeni metan veya kömürden elde edilen yeni nesil bir teknolojinin üzerinde
hidrojenle birleştirmek için yüksek sı- çalışmak bazı girişimciler için cesaret