Page 10 - ChemLife Sayı 51
P. 10

10        CHEMLIFE          KIMYA VE TEKNOLOJILERI GAZETESI                                        BILIMSEL GELIŞMELER






        Şirket, hangilerinin önemli miktarda   önde olduğunu kabul ediyor ancak   lardı. Ve San Francisco'da biyotekno-  ikincil bağlanma ceplerini belirlemek,
        enerji depolayabileceğini tahmin et-  yılmıyor. Mitra'nın avantajının, yeni   loji alanında deneyimli ve Third Rock   laboratuvardaki molekül kütüphanele-
        mek için makine öğrenimini kullanıyor;   pil malzemelerini araştırma laboratu-  Ventures'ın girişim ortağı Jeffrey Finer   rini test etmek ve milyarlarca potansi-
        bu esas olarak otomobil       varlarından pil fabrikalarına hızlı bir   yatırım yapmak istiyordu.  yel molekülün hesaplamalı ekranlarını
                                      şekilde taşıyabilmesi ve ardından sü-                       çalıştırmak için kullanıyor. Finer, bu sü-
        üreticilerinin şu anda aradığı temel   reci yeniden başlatabilmesi olduğunu   Third Rock, GPCR ilaç keşfine odakla-  reçlerin yinelenen doğasını vurguluyor
        özellik olarak ön plana çıkmaktadır.  söylüyor.             nan Güney San Francisco merkezli bir   ve bunun "kimyagerlerimizin çok hızlı
                                                                    şirket olan Septerna'yı kurmak için on-  bir şekilde ilaç benzeri öncü adayları
        Mitra ayrıca hangi malzemelerin ucuz,   "Eğer yaptığımız tek şey en iyi tozu   ları bir araya getirmeden önce bu araş-  ortaya çıkarmasına olanak sağladığını"
        güvenli ve uzun ömürlü olacağını veya   yapmaksa, başka biri onu kopyala-  tırmacılarla ve sahadaki diğer kişilerle   söylüyor.
        büyük ölçekli bir üretim sürecinde na-  yacaktır" diyor. "Onlar oraya vardık-  bir yıl veya daha uzun süre sohbet etti.
        sıl davranacağını tahmin etmek için   larında daha da iyi bir toz yapmak   Şirket, Finer'ın CEO olduğu ve Third   Finer, Septerna'nın klinik öncesi gelişi-
        makine öğrenimi tekniklerini de kulla-  istiyoruz."         Rock liderliğindeki 100 milyon dolarlık   minin son aşamasında olan en gelişmiş
        nabilmektedir. Bu, şirketin test etmeye                     girişim desteğiyle 2022'de halka açıldı.  moleküllerinin, ilk kimya laboratuvar
        devam edeceği malzeme listesini hızla   Septerna                                          çalışmalarından bir yıl içinde hayvan
        daraltmasına ve kaynaklarını en umut                        Pandeminin başlarında, şirket hâlâ   modellerinde test edilmeye başladığını
        verici adaylara harcamasını sağlama-  Odak: G proteinine bağlı reseptörler   gizlilik modundayken Septerna'nın ilk   söylüyor. Bu ilaç adayları, paratiroid
        sına yardımcı olmaktadır.     için ilaç keşfi               birkaç çalışanı, GPCR'leri izole etmeye   hormonu reseptörünü aktive edebilen
                                                                    ve bunları diğer önemli sinyal prote-  ve otoantikorun tiroid uyarıcı hormon
        Chueh, bu yaklaşımın yeni pil malze-  Teknoloji: Reseptör sinyal veren   inleriyle kompleks halinde yeniden   reseptörüne bağlanmasını engelleye-
        meleri geliştirmek için gereken süreyi   protein komplekslerinin saflaştırılma-  oluşturmaya yönelik bir yaklaşımı öl-  bilen küçük bir moleküldür.
        önemli ölçüde azaltacağını söylüyor.   sı ve yapıya dayalı ilaç tasarımı  çeklendirip ölçeklendiremeyecekleri-
        Geçen yıl Mitra, yeterlilik için pil üre-                   ni belirlemek için çalıştı. Kompleksler   Finer, şirketin tiroid uyarıcı ve parati-
        ticilerine gelişmiş bir LFP tozu gönder-  İnsan genomunda hemen hemen her   kritiktir çünkü GPCR'lere bağlanan   roid hormonu reseptör programlarını
        meye başladı. Ancak LFP yalnızca bir   fizyolojik sistemi düzenleyen yüzler-  proteinler gönderdikleri sinyalleri de-  kendi başına geliştirmeyi beklediğini
        başlangıç ürünüdür. Firma, LFP'den   ce G proteinine bağlı reseptör (GPCR)   ğiştirebilir; aynı reseptör bağlı olduğu   ancak çok büyük klinik araştırmalar
        daha fazla enerji depolayabilen lityum   bulunmaktadır. Pazarlanan ilaçların ka-  partnere bağlı olarak farklı etkiler üre-  gerektirebilecek hedefler için daha
        manganez demir fosfat (LMFP) pil   baca üçte biri GPCR'yi hedef alırken,   tebilmektedir. Ek olarak, GPCR'deki   zengin  şirketlerle  işbirliği  yapmayı
        malzemeleri geliştirmek için General   reseptörlerin çoğu, kısmen bunların   alternatif bölgelere bağlanan bazıları   planladığını söylüyor. Septerna kısa
        Motors ile birlikte çalışıyor. Kumar,   araştırılmasındaki zorluklar nedeniyle,   da dahil olmak üzere farklı ligandlar,   süre önce Vertex Pharmaceuticals ile
        Mitra'nın LMFP'den daha iyi perfor-  ilaç avcılarının erişemeyeceği yerde   kompleksi farklı sinyalleşme sonuçla-  açıklanmayan bir hedef için 47,5 mil-
        mans gösterecek yeni malzemeler ge-  kaldı. 1990'larda ve 2000'lerin başında   rına doğru itebilir.  yon dolarlık bir geliştirme anlaşması
        liştirmek için demiri diğer metallerle   GPCR'yi hedef alan ilaçların altın ça-           olan bu türden ilk anlaşmayı imzaladı.
        birleştirdiğini söylüyor. Ağustos ayın-  ğından sonra, bu proteinleri hedef alan   Lefkowitz, GPCR'leri yapılarını belir-  Bu anlaşma, Septerna'nın 150 milyon
        da Mitra, GM liderliğindeki bir yatırım   çok az ilaç piyasaya sürüldü. Ancak   lemek için stabilize eden tekniklerin   dolarlık B serisi yatırım toplama turu-
        turunda 40 milyon dolar topladığını   yeni teknolojiler bunu değiştirmeye   tarihsel olarak işlevlerini tehlikeye attı-  nu tamamlamasından birkaç ay sonra
        duyurdu.                      hazır olabilir. Birkaç yıl önce, kimya   ğını söylüyor. Bu teknikleri, bir proteini   geldi.
                                      Nobel  ödüllü  Robert  J.  Lefkowitz,   deli gömleğine koymaya benzetiyor,
        Chueh, tüm demir bazlı kimya tesis-  enzimatik olarak aktif GPCR'leri izole   oysa "bir reseptörün özü onun esnek-  Sublime Systems
        lerinin benzer bir üretim süreci kul-  etmenin yeni bir yolunu geliştirmek   liğidir."
        lanmasını bekliyor; bu da otomobil   için Kuzey Carolina'daki Duke Üni-                   Odak noktası: Düşük karbonlu çi-
        üreticilerinin daha gelişmiş bir demir   versitesi'ndeki laboratuvarında bilim   Yeni yaklaşımın, Septerna araştırmacı-  mento.
        formülüne geçmek için fabrikalarını   adamlarıyla birlikte çalışıyordu.  larının bir hücrede olduğu gibi bir test
        yeniden düzenlemek zorunda kalma-                           tüpünde de serbestçe hareket eden   Teknoloji:  Mevcut  karbondioksit
        yacağı anlamına geliyor. "Üretim yete-                      GPCR kompleksleri üretmesine olanak   yoğun yönteme elektrokimyasal al-
        neğimizi geleceğe hazırlıyoruz" diyor.                                                    ternatif

        Mitra'nın önündeki zorluklardan biri,                                                     Çimento  modern  dünyayı  bir  ara-
        demir bazlı pil malzemelerini geliştir-                                                   da tutuyor ancak yüksek teknolojili
        mek için yıllardır çalışan Çinli üreti-                                                   malzemelerin cazibesinden yoksun-
        cilerle rekabet etmek olacak. Mayıs                                                       dur. Massachusetts Teknoloji Ensti-
        ayında Çin'in Gotion High-Tech şirketi,                                                   tüsü'nde seramik ve malzeme bilimi
        on yıllık bir araştırmanın ardından bir                                                   profesörü Yet-Ming Chiang, "Çünkü
        arabaya 1.000 km yol kat edebilecek                                                       gri renkli bir malzemedir" diyor.
        bir LMFP pilini ürettiğini duyurdu.
        Ağustos  ayında  yine  Çin  merkezli                                                      Ancak bu Sublime Systems'in kuru-
        Contemporary Amperex Technology                                                           cu ortakları Chiang ve Leah Ellis için
        Co. Limited, 10 dakikalık şarjla 400 km                                                   geçerli değil. Çimento yapmanın yeni
        dayanabilen LFP pilini tanıttı.                                                           bir yolunu bulmanın gezegenin en acil
                                                                                                  sorunlarından birini çözmek için ge-
        Araştırma firması CRU Group'ta pil                                                        rekli olduğunu söylüyorlar: iklim de-
        malzemesi analisti olan Sam Adham,                                                        ğişikliğine neden olan karbondioksit
        Çinli pil malzemesi şirketlerinin hem   Septerna'nın imza teknolojisi, GPCR'lerin yapılarını ve aktivitelerini incelemek ve   emisyonları.
        laboratuvar ölçeğinde inovasyon hem   ligandları taramak için G proteinine bağlı reseptörleri (GPCR'ler), bağlayıcı ortak-
        de endüstriyel ölçekte üretim söz ko-  larıyla kompleks halinde yeniden oluşturma yeteneğidir.  Çimento veya kalsiyum silikat hidrat,
        nusu olduğunda lider olduğunu söy-                                                        beton  oluşturmak  için  kayaları  ve
        lüyor. Ancak ABD'de pil malzemeleri   Dünyanın  diğer  ucunda,  Avustral-  tanıdığını söylüyor. Bu, Septerna'nın   kumu birbirine bağlar. ABD Jeoloji
        üretmeye yönelik mali teşvikler sunan   ya'nın Melbourne kentindeki Monash   daha önce incelenmesi çok zor olan   Araştırması'na göre, dünya çapında
        Enflasyonu Azaltma Yasası'nın ABD   Üniversitesi'nde seçkin farmakoloji   GPCR'lere yapı bazlı ilaç tasarım tek-  çimento şirketleri yılda yaklaşık 4 mil-
        şirketlerine büyük bir destek sağla-  ikilisi Patrick Sexton ve Arthur Chris-  niklerini uygulayabileceği anlamına   yar metrik ton (ton) malzeme üretiyor.
        yacağını belirtiyor.          topoulos, eş zamanlı olarak yapı bazlı   geliyor. Çalışanları bu teknikleri GPC-  Bazı tahminlere göre çimento üreti-
                                      ilaç tasarımı kullanarak GPCR sinyalini   R'lerin yapılarını belirlemek, reseptör   mi küresel CO2 emisyonlarının %8'ini
        Kumar, Çinli şirketlerin diğerlerinden   modüle edecek teknikler geliştiriyor-  aktivitesini etkileyebilecek potansiyel   oluşturmaktadır.
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15