Page 33 - ChemLife Sayı 14
P. 33
Turizm; su, enerji ve gıda tüke- sürdürülebilir bir yolunu sağla- Birçok araştırmada tamamen ları en aza indirmek ve daha
ten en yoğun sektörlerin başın- dığı için dünya çapında rağbet geri dönüştürülebilir bir biyo- iyi bir yaşam kalitesine katkıda
da gelmekte. Su, toprak kirliliği görmektedir. Örneğin, Hilton polimerler rapor etmişlerdir. bulunmak için, sadece ikincil
ve atık birikimi gibi etkileri Otelleri, RePurpose projesi gibi Çöp poşetleri, duş jeli ve diş emisyon oluşmadan ozonla
olabilmekte ve doğal kaynakla- birçok proje başlattı ve % 27,6 macunu şişeleri artık bu poli- reaksiyona giren halıların kulla-
rın tükenmesine dolaylı yoldan oranında bir atık azaltımı, % merler ile yapılabilecektir. nılması tavsiye edilir. Ayrıca,
katkıda bulunmaktadır. Turizm, 14,5 oranında enerji tasarrufu 100 odalı bir otel, halılarla kaplı sigara dumanındaki bileşikler
kaynakların sınırlı olduğu alan- sağladı ve 2009’dan bu yana 2000 m ’den fazla alana sahip gibi zararlı emisyonların uzak-
2
larda zaten sorunludur. su talebini % 14,1 ve karbon olabilir. Las Vegas, 15.000 laştırılması, otellerdeki halılar
Ekoturizm; ekolojik turizmin üretimini % 20,9 azalttı. m2’lik casino alanları ve halılar- için ilginç bir işlev olabilir.
kısaltılmış halidir. Eko-tu- Birleşik Devletler’de 43 milyon la kaplanmış otelleri ile tanınır.
rizm, doğayı bozmayan ve turist kendilerini eko-turist Halılar tek bir malzemeden Yeni Iş Modelleri Geliştiri-
koruyan bir turizm anlayışını olarak görüyor ve eko-turizm değil, polipropilen, lateks lebilir
ifade etmektedir. Uluslararası trendi hızla büyüyor. Eko-tu- kauçuk, naylon 6 ve naylon 6,6 Atıkları, kimyasal tüketimi ve
Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) ristler, sosyal, ekonomik ve gibi çeşitli bileşenlerden oluşan kaynak kullanımını azaltmak
tanımına göre ekoturizm, çevresel sürdürülebilirlik ile karmaşık bir sistemdir. Halılar- için eko-turizmin yenilikçi iş
eğlenmeyi, doğayı ve kültürel ilgilenen, seyahat ve boş zaman da kullanılan katkı maddeleri modellerine acilen ihtiyacı
kaynakları anlayarak korumayı etkinliklerinin karbon ayak liflere kuvvetli bir şekilde bağla- bulunmaktadır. Schwager,
destekleyen, düşük ziyaretçi izini en aza indiren sorumlu nır ve tam bir geri dönüşüme yenilikçi yaklaşımların uygulan-
etkisi olan ve yerel halka sos- tüketicilerdir. Eko-turistler, izin vermez ve bu nedenle her masının, kimyasalların sağlık
yo-ekonomik fayda sağlayan, atıklarını en aza indiren ve yıl tonlarca halı ya toprağa ve çevre üzerindeki olumsuz
doğal alanlara karşı çevresel doğal kaynakları koruma gibi gömülür yada yakılır. etkilerini en aza indirecek ve KÖŞE YAZISI
açıdan sorumluluk taşıyan faaliyetlerde bulunan otel- kaynak verimliliğini arttıracak
seyahat ve ziyarettir (Kurdoğlu, leri tercih etmektedir. Turist Bilim insanları, nişastanın, farklı şekilde kullanma çözümlerini
2001:4). Uluslararası Ekoturizm davranışlarındaki gelişmelerin, tabakaları etkili bir şekilde bulmak için çok önemli oldu-
Topluluğu TIES (The Interna- istihdamın artmasına, yerel bağlamayan bir yapıştırıcı ğunu belirtmiştir. Bu nedenle,
tional Ecotourism Society); ekonominin gelişmesine ve çev- olarak uygulanmasını önermiş- eğlence endüstrisi için kulla-
ekoturizmi, çevreyi koruyan ve resel etkilerin azaltılmasına yol tir. Bu, farklı halı katmanlarının nılan malzemelerin ekonomik
yerel halkın refahını gözeten, açacağı düşünülmektedir. ayrılmasına ve geri dönüştürül- başarısının, sağlık ve çevre
doğal alanlara karşı duyarlı mesine izin verir. Genel olarak, koşullarının iyileştirilmesine
seyahat şeklinde tanımlamıştır. Yeşil malzemeler halılarda geri dönüştürülmüş olanak sağlayan işlevselliğe
Her iki tanıma da bakıldığında Bir otel odasında plastik malzemenin uygulanması, bağlı olduğu ileri sürülmek-
ekoturizm, doğal ve kültürel torbalara sarılmış terlikler, duş sıfırdan daha az yeni malzeme tedir. Bununla birlikte, her iki
değerlerin sorumluluk duygu- jelleri, diş macunları, küçük üretilmesi gerektiğinden, ko- argümanın gerçekleştirilmesi, 33
su içinde korunarak turizme plastik şişeler ve plastik çöp naklama sektörünün eko-den- yenilenebilir kaynaklara dayalı
açılmasını anlatmaktadır. Eko- torbaları bulabilirsiniz. Hijyenik gesine katkıda bulunacaktır. ve belirli işlevler sergileyen kimya teknolojileri gazetesi I I www.chemlife.com.tr
turizm kavramı, içinde güçlü yönlerden dolayı bu kesinlikle Günümüzde kısmen ya geri materyallerin geliştirilmesini
bir doğa bağlantısını ve sosyal uygundur. Bununla birlikte, söz dönüştürülmüş malzemelerden gerekli kılmaktadır.
sorumluluk duygusunu birlikte konusu ürünler genellikle polie- ya da tamamen yenilenebilir
taşımaktadır. Ekoturizm, doğal tilen, polipropilen ve polistiren polimerlerden oluşan bir çift Yukarıda bahsettiğimiz gibi,
çevre ile turizm faaliyetini gibi petrol bazlı malzemeler halı var. zararlı bileşiklerin, ozonla
bağdaştıran, çevrenin olum- içermekte ve çokça plastik atık etkileşiminden dolayı halılar ta-
suz etkilenmesi konusunda yaratmaktadır. Her gün bu Halılar, sadece geri dönüşümü rafından yayılması, konaklama
sorumluluk güdüsü ile hareket ürünler değiştirilmekte ve daha zor olan bir malzemeyi değil, endüstrisinde ve başka yerlerde
etme esasına dayalı bir turizm fazla atık oluşturmaktadırlar. aynı zamanda çeşitli uçucu uygunsuzdur. Bir iş fikri olarak,
faaliyetidir (Turizm Bakanlığı, Poli (laktik asit), polihidroksial- bileşiklerin kaynağınıda temsil halıların muazzam yüzeyi ve
1999:66). kanoatlar ve poli (butirolakton) etmektedir. İç mekanlarda ozonla etkileşim, zararlı mad-
gibi biyopolimerler, petrol bazlı ozonun varlığı dikkat çekicidir. deleri havadan ayırabilmek için
Otelcilik sektörü, kaynak plastiklere alternatif olarak Halılar ozon sökücü olarak işlev kullanılabilir. Böyle bir yakla-
verimliliğini artırmak, atık- düşünülmüştür. Giderek artan görür, ancak ozon ve halı mal- şım, halılara özel bir işlevsellik
larını ve atık sularını en aza biyo bazlı materyaller, kalıcı zemelerinin etkileşimi, sekon- kazandırabilir.
indirmek için çalışmalara petrol bazlı plastiklerin kullanı- der emisyon olarak adlandırılan
başladı. mını azaltabilse de, biyo temelli zararlı emisyonlara yol açar. Turizm endüstrisi, çevre dostu
İlk % 100 çevre dostu otel, malzemelerin genel sürdürü- Bilim insanları, formaldehit, turistlere uygun şekilde kendini
aşağıdaki yeşil özellikleri de lebilirliği, yeniden kullanım ve asetaldehit, aseton, heptanal, konumlandırmayı başarırsa,
içerecek şekilde lanse edildi. geri dönüşüme büyük ölçüde oktanal, nonanal ve dekanon özellikle yenilikçi iş modelle-
Kalan yiyeceklerin hayır ku- bağlıdır. gibi uçucu bileşiklerin salınımı rinin ortaya çıkmasına neden
rumlarına gönderilmesi, güneş için altı halı malzemesini (yün, olabilir.
panellerinin kullanımı, yağmur Ancak, petrol bazlı plastiklerin naylon, triexta, polipropilen,
suyu toplama sistemleri, rüzgar sürdürülebilirliği, plastik atık- poli-triexta ve polyester) Kaynak : Current Opinion in Green and
Sustainable Chemistry Volume 8, December
enerjisi ile üretilen elektrik, geri ların verimli ve etkin bir şekilde incelediler. Polyester halılar 24 2017, Pages 1-4 Green chemistry and the leisure
dönüştürülmüş camdan yapıl- ayrılması, yeniden kullanılması saat boyunca 120 ppb ozona industry: New business models for sustainabi-
lity - DanielPleissner
mış pencereler, geri dönüştü- veya yeni materyallere dö- maruz kaldıklarında en yüksek
rülmüş malzemelerden yapılmış nüştürülmesi ile önemli ölçüde emisyonları (ozon molü başına EKOLOJİK TURİZMİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ -
mobilyalar, demirbaşlar ve arttırılabilir. 0.5 ve 0.6 mol arasında uçucu Yrd. Doç. Dr. Şafak KAYPAK
evsel atıkların enerji olarak bileşikler) buldular. Formal-
kullanımı. Devam eden araştırma faali- dehit, heptanal ve nonanal
yetleri, bozunabilir polimerlerin emisyonları, test edilen diğer
Günümüzde eko-oteller, geliştirilmesine ve tekrar kulla- materyallere kıyasla özellikle
müşterilerine tatil yapmanın nılabilirliğine odaklanmaktadır. yüksekti. Otellerdeki emisyon-