TÜBA-Enerji Depolama Teknolojileri Çalıştayı ve Paneli Gerçekleştirildi
Çalıştay’a TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, TÜBA Konsey Üyesi ve Cumhurbaşkanlığı Eğitim Öğretim Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, TÜBA-Enerji Çalışma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. İbrahim Dinçer, TÜBA Üyeleri, TÜBA Asli Üyesi ve Iğdır Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M. Hakkı Alma ile konuyla ilgili çalışan öğretim üyeleri, farklı disiplinlerden akademisyen ve öğrenciler katkı ve katılım sağladı.
Çalıştaya başkan olarak katılmak benim için büyük bir mutluluk olduğunu ifade ederek konuşmasına başlayan TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker sözlerini enerjinin multidispliner bir alan olduğunun altını çizerek “Ülkemizin öncelikli alanlarından birisi olan ve bilimsel çalışmalarda hem teşvik edilmesi hem de üzerinde ciddiyetle, ekonomik ve siyasi bağlamda stratejik bir çalışma alanı olarak enerjinin, bizler için önemli bir yeri bulunuyor. Bu konu bağımsızlığımızı ilgilendirecek düzeyde ve her bir insanımızın hayat standardının yükseltilmesinde ciddi katkı sağlayacak olan ve Türkiye’nin cari açığının giderilmesinde de önemli bir rolü bulunan bir alandan bahsediyoruz. Bu alanın çok farklı parametreleri var ve multidisipliner bir alan; enerji depolama da bunlardan bir tanesidir.” dedi.
TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker: Enerjiyle ilgili her bir başlık dünyada tehlikeli, riskli ve ülkelerin menfaatlerine dokunulduğu zaman herkesin pençesini gösterdiği bir durum arz ediyor.
Enerji Depolama Teknolojileri Çalıştayı’nı Iğdır’da gerçekleştiriyor olmaktan dolayı memnuniyetini dile getiren Prof. Şeker “TÜBA, şahsım ve tüm bilim camiası adına emeği geçene herkese teşekkür ediyorum. Hepimiz insanlığın refahı için çalışıyoruz. Bilimsel çalışmalarımızı da ülkemiz ve dünya için barışa, huzura ve ekonomik refaha vesile olması için gayret gösteriyoruz. Enerjiyle ilgili her bir başlık dünyada tehlikeli, riskli ve ülkelerin menfaatlerine dokunulduğu zaman herkesin pençesini gösterdiği bir durum arz ediyor. Bu nedenle bu alandaki çalışmaların dikkatli, özenli ve hassas bir şekilde yürütülmesi gerekiyor. Devletimiz bu konuda son yıllarda ciddi bir mesafe aldı. Özel teşviklerle bilimsel çalışmalara özel yatırımlarda bulundu. Biz de TÜBA olarak çığır açıcı bilimsel faaliyetlere öncülük etmiş bilim insanlarından oluşan TÜBA-Enerji Çalışma Grubu’nu kurduk. Bu alandaki birikimlerini toplumun farklı katmanlarıyla paylaşmaları ve yeni stratejiler geliştirmeleri için Çalışma Grubu üyelerimizle çalışmalar yürütüyoruz. Her alandaki faaliyetler çok önemli tabi ki fakat enerji konusundaki çalışmaların ülkemizin geleceği açısından ayrı bir önem arz ettiğini düşünüyoruz. Emeği geçen herkese teşekkürlerimi arz ediyorum. ” diye konuştu.
Iğdır Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Hakkı Alma: Enerji depolama tekniklerinin uygulanmasında, mevcut enerji kaynağı, enerji gereksinimi, enerji depolama verimliliği, enerji depolama altyapısı göz önüne alınmalı.
TÜBA’nın “Enerji Depolama Teknolojileri Çalıştayı”nı Iğdır Üniversite’sinde gerçekleştirmesinin büyük bir onur olduğunu söyleyerek konuşmasına başlayan Prof. Dr. Hakkı Alma sözlerini üniversite hakkında bilgi vererek sürdürdü. Iğdır Üniversitesi’nin 2008 yılında kurulduğu günden bu yana bilime ve insanlığa hizmet etmeyi kendisine amaç edinmiş, bilimsel üretim merkezlerinden biri olarak bu amaca en büyük katkıyı sunan bir üniversite olduğunu vurguladı ve “2019 yılı itibariyle 7 Fakülte, 3 Enstitü, 2 Yüksekokul, 4 Meslek Yüksekokulu, 17 Araştırma ve Uygulama Merkezi ile bölge üretimine ve istihdamına sosyal ve ekonomik bakımdan değer katmaya devam ediyoruz. Iğdır Üniversitesi, kendi enerjisini üreten bir üniversite olmayı hedefliyor. Bu kapsamda üniversitemiz kampüs alanına 10 bin m2 alana 500 kW kurulu güce sahip GES’ni tesis ettik ve GES şuanda elektrik ihtiyacımızın yüzde 30’nu karşılıyor. Bölge üniversiteleri arasında rol model olan 500 Kw’lık Güneş Enerjisi Santrali (GES) ile Iğdır Üniversitesinin elektrik gideri 3 milyon TL’den 2 milyon TL’ye indirildi.” dedi.
Dünyada yenilenebilir enerjini toplam enerji tüketimi içerisindeki payının hidroelektrik dahil 2020 yılında %26 olmasının öngörüldüğünü vurgulayan Prof. Alma “Ülkemizde ise 2023 hedefleri ile yenilenebilir enerji kaynaklarının yüzde 30 seviyesine çıkarılması hedefleniyor. Yenilenebilir Enerji kaynaklarına geçişte en önemli hususlardan biri enerji arzının sürekliliğini sağlanabilmesi. Örneğin, bir güneş enerji santrali veya rüzgâr türbini enerji santrali, ancak mevcut kurulu olduğu alandaki zamanla değişen enerjiye maruz kalarak güç üretebiliyor. Dolayısıyla, bu gibi sistemler sürekli sabit güç yoğunluğunda çalışmayıp, meteorolojik duruma bağlı olarak gün içerisinde üretim kapasiteleri değişmiyor. Diğer taraftan ise gün içerisinde talep edilen enerji miktarı da zamana bağlı olarak farklılık gösteriyor. Sonuç olarak, yenilenebilir enerji kaynaklarının daha efektif kullanılması ve enerji talebinin düzenli olarak sağlanabilmesi için enerjinin depolanması genel bir çözüm olarak düşünülüyor. Genel olarak, enerji depolama gereksinimi; anlık kullanım, mevcut enerjinin yetersiz olduğu durumlar ve enerji arzının tamamen durduğu acil durumlar için ortaya çıkıyor. Enerjinin niteliğine bağlı olarak enerji depolanmasında kullanılan birçok teknik var. Bunlar, bataryalar, yakıt hücreleri, süper-kapasitörler, süper-iletken manyetik enerji depolama, sıkıştırılmış hava, su ve yağ ısıtıcıları, standart sıvı ve gaz yakıtları depolama. Ancak, bu enerji depolama tekniklerinin uygulanmasında, mevcut enerji kaynağı, enerji gereksinimi, enerji depolama verimliliği, enerji depolama altyapısı göz önüne alınmalı.” dedi.
Rektör Alma’dan sonra kürsüye çıkan; Iğdır’daki çalışmaları dolayısıyla Prof. Dr. Hakkı Alma’yı tebrik eden TÜBA Konsey Üyesi ve Cumhurbaşkanlığı Eğitim Öğretim Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, enerjinin üretilmesi kadar yapılanmasının da önemli bir konu olduğunu belirterek, yapılan çalıştayın hem bilimsel hem de ülkenin topyekûn kalkınmasına için önemli bir katkı sağlayacağına inandığını dile getirdi.
TÜBA-Enerji Çalışma Grubu’nun 2017 yılında; Türkiye’nin en acil ve en önemli konularından bir tanesinin enerji olduğu bilinciyle ve sorumluluğuyla kurulduğunu söyleyen Prof. Dr. İbrahim Dinçer “Türkiye’nin en büyük cari açığı enerji alanında ve bu sadece ekonomik bir sorun değil, ülkelerin bağımsızlığına, güvenliğine kadar pek çok konuda ciddi etkilere sebep oluyor.” dedi.
TÜBA-Enerji Çalışma Grubu Yürütücüsü Prof. Dr. İbrahim Dinçer: Ülkemizin enerji konusundaki bilimsel politikalarını üretmek üzere çalışıyor, konu hakkındaki uzmanları bir araya getiriyoruz.
Çalışma Grubu’nun; Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu bilimsel katkıları sunduğunu, günün sonunda tüm bu çalışmaların teknolojik çıktılara dönüştürülmesine kadar gerçekleşen süreçleri modellediğini vurgulayan Prof. Dinçer “Ülkemizin enerji konusundaki bilimsel politikalarını üretmek üzere çalışıyor, konu hakkındaki uzmanları bir araya getiriyoruz. Nihayetinde yol haritaları çıkarıyor, stratejik planlamaları katkı sağlamak üzere çalışıyoruz. Bu doğrultuda Türkiye’nin öncelikli sorunlarını dikkate alarak; 2017’de “Temiz Kömür Teknolojileri”, “Güneş Enerjisi Teknolojileri”, 2018’de ise “Nükleer Enerji Teknolojileri” ile “Rüzgar Enerjisi Teknolojileri” çalıştaylarını gerçekleştirdik. Iğdır’da bulunan tuz mağaralarının önemi ve depolama amaçlı kullanılıyor olması dolayısıyla ve Rektörümüz Prof. Dr. M. Hakkı Alma’nın da desteğiyle 2019 yılında da “enerji depolama” konusu üzerine Iğdır’da bir aradayız. Sadece batarya boyutunu değil, ısı boyutu ve teknolojik çıktıları dahil, enerji bilimine nasıl ve ne şekilde katkı sağlayabileceğimiz, konu hakkındaki eğitim politikalarını nasıl şekillendirebileceğimiz konularını aydınlatmak üzere buradayız. Sonuç olarak vardığımız sonucu rapora dönüştürmeyi planlıyoruz. Diğer yandan konu hakkında farklı yayınlar üzerine da çalışmalarımız sürüyor.” dedi.
Konuşmaların ardından TÜBA Başkanı Prof. Şeker, Akademi tarafından yayımlanan Tarihi ve Etimolojik Türkiye Türkçesi Lugati’ni Prof. Alma’ya armağan etti. Rektör Alma Prof. Şeker’e plaket takdim etti.
Enerji depolama teknolojileri alanında pek çok konu masaya yatırıldı.
Programın ilk günü gerçekleştirilen çalıştayda toplam dört oturum düzenlendi. İlk oturumun başkanlığını TÜBA Asli Üyesi Rektörü Prof. Dr. M. Hakkı Alma üstlendi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Genel Müdürü Yardımcısı Ramazan Usta “Yenilenebilir Enerji Görünümü, Yeni Trendler ve Depolama Sistemleri”, TEMSAN Genel Müdürü İbrahim Toprak “Pompaj HES Ekipmanlarının Yerlileştirilmesi Çalışmaları”, “Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği için Enerji Depolama” hakkında ise Çukurova Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Halime Paksoy konuştu.
II. Oturum’un başkanlığını TÜBA Enerji Çalışma Grubu Üyesi ve Avusturya Johannes Kepler Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. N. Serdar Sarıçiftçi yürüttü. Türkiye Elektrikli ve Hibrit Araçlar Derneği Başkanı Berkan Bayram “Ulaştırmada Enerji Depolama Teknolojileri”, Mutlu Akü Yeni Teknolojiler ve Laboratuvarlar Müdürü Doç. Dr. Muhsin Mazman “Yeni Batarya Teknolojileri ve Endüstriyel Gelişmeler”, TÜBİTAK-MAM ve DMA Oto’dan Halil Hamut ise “Türkiye’nin Bataryalı Araç Programı ve Gelişmeler” üzerine sunum yaptı.
Öğleden sonra gerçekleşen III. Oturum’un başkanlığını TÜBA Enerji Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Ali Sarı yaptı. Prof. Dr. İbrahim Dinçer “Enerji Depolama Teknolojileri ve Araştırma Boyutları”, Prof. Dr. N. Serdar Sarıçiftçi “Kimyasal Enerji Depolama ve CO2 Geri Dönüşümü”, Erciyes Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necdet Altuntop “Buzda Enerji Depolama Teknolojileri: Ticari bir Türkiye Uygulaması”, Gaziantep Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Yumrutaş ise “Konut ve Endüstriyel Sektörlerde Isıl Enerji Depolama İmkânları” üzerine konuştu.
Son oturumun başkanlık görevini yine TÜBA-Enerji Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Arif Hepbaşlı üstlendi. Siemens-Gamesa Renewables Uzmanı Mehmet Göksel Güngör “Elektrik ve Isıl Enerji Depolama Teknolojileri”, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Midilli “Hidrojen Depolama Çalışmaları ve Yeni Boyutlar”, Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Sarı “Türkiye’de Doğal Gaz Depolama Çalışmaları”, Prof. Dr. M. Hakkı Alma “Yeraltında Gaz Depolama Metodları”, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kamil Kaygusuz “Enerji Depolama ve Isı Pompaları Yardımıyla Konutların Isıtılması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. M. Akif Ezan ise “Faz Değişim Malzemelerinin Geliştirilmesi ve Modellenmesi” başlıkları altında konuştu.
Oturumların ardından ilk günün değerlendirme ve kapanış konuşmaları yapıldı. Programın ikinci günü düzenlenen “Türkiye’nin Enerji Depolama Teknolojileri Kabiliyetleri, Potansiyelleri ve Yapılması Gerekenler” adlı panelde ise Prof. Dr. Adnan Midilli, İbrahim Toprak, Ramazan Usta, Berkan Bayram, Doç. Dr. Muhsin Mazman, Prof. Dr. Necdet Altuntop, Prof. Dr. İbrahim Dinçer, Prof. Dr. N. Serdar Sarıçiftçi yer aldı.
Iğdır Üniversitesi’nde TÜBA Köşesi açıldı.
Çalıştayın sona ermesinin ardından 5 Temmuz günü Iğdır Üniversitesi Merkez Kütüphanesi’nde TÜBA köşesinin açılışı gerçekleştirildi.
Açılışa TÜBA Başkanı Prof. Dr. Muzaffer Şeker, TÜBA Konsey Üyesi Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar, TÜBA Asli Üyesi Prof. Dr. Niyazi Serdar Sarıçiftçi, Rektör Prof. Dr. Mehmet Hakkı Alma ile çok sayıda akademisyen katıldı. Açılışın ardından katılımcılar, Rektör Alma’nın eşliğinde kütüphaneyi gezdi.
Konuklara kütüphane hakkında bilgi veren Rektör Alma, TÜBA Kütüphanesi’nin bir uzmanlık alanı olduğunu belirterek, “Kütüphanemiz lisans ve lisansüstü araştırmacılara hizmet veriyor. Biz de Üniversite olarak kendi kütüphanemizde ağırlıklı olarak arkeoloji ile ilgili yayınlar bulundurmak istiyoruz. Bununla beraber, sanat, mimarlık, tarih, tıp, sosyoloji konularında da yayınlar koymak için bu köşeyi açtık.” dedi.