Türkiye yıllık ortalama 54 milyon ton yaş meyve ve sebze üretimine sahip. Bu ihracatın 4 milyon tonu ise ihraç edilerek yaklaşık 2.26 milyar dolarlık bir gelir elde ediliyor. Özellikle koronavirüs salgını nedeniyle, insanların sağlıklı beslenmesi için yaş meyve ve sebze sektörünün stratejik öneminin daha iyi anlaşılması, ihracatçılara gelecekle ilgili umut veriyor. Ancak bu noktada Covid19 ile mücadeleye yönelik gıda güvenliğinin sağlanması çok önemli. Bu yönde temassız ihracat gibi farklı önlem ve çalışmalar yapılıyor.

Yıldız Kuluçka Merkezi bünyesinde yer alan gıda teknoloji şirketi Hyggefoods’un üzerinde çalıştığı antiviral yenilebilir kaplama sıvısı ise gıda güvenliği konusunda önemli bir boşluğu dolduruyor. Çünkü bu sıvı ile kaplanan meyve ve sebzeler virüsün doğrudan tüketiciye ulaşmasını engellemeyi amaçlıyor. Bu proje ile dünyada ilk defa koronavirüsü taşımadığı kanıtlanan özel etiketli meyve ve sebze ürünleri oluşturulabilecek. Bu şekilde yetiştirilen yerli meyve ve sebzenin katma değeri yüksek şekilde ihraç edilmesine de olanak sağlaması bekleniyor. Tüketiciler ise bu ürüne internet üzerinden ulaşabilecek.

Hedef, Tüketici Dostu Ürünler

Gıda teknoloji şirketi Hyggefoods 2018 yılında, tarım ülkesi Türkiye’nin bitkisel gücünü katma değeri yüksek şekilde işlemek amacıyla KOSGEB ve TÜBITAK desteği ile kurulmuş bir şirket. Kurulduğu günden bu yana sürdürülebilir gıda üretim modelleri ile değişen tüketim alışkanlıklarına uygun bitkisel içerikli inovatif ürünler tasarlanıp üretiliyor. Projelerinde fikrin oluşumu, fon bulunması, proje yazımı- yönetimi ve yürütülmesi, paydaşların bir araya getirilmesi, çıkacak fikri ve sınai hakların yönetimi, bunların ekonomik katkıya dönüşmesi ve ticarileştirilmesi konusunda Yıldız TTO’dan destek alan şirket, Yıldız Teknopark’ın tahsis ettiği alanda gıda laboratuvarını kurarak yoğun Ar-Ge çalışmaları yürütüyor. Bitkisel içerikli et ve süt ürünleri çalışmalarının hızla devam ettiğini ve bitkisel içerikli yeni nesil havyarın ilk ürünleri olduğunu dile getiren Hyggefoods’un kurucusu Emine Yılmaz, koronavirüs ile beraber gıda tedarik zincirinde yaşanabilecek problemlere karşı gıda güvenliğini sağlayacak çözümler üretmeye başladıklarından bahsediyor. Şu an yenilebilir anitviral korona bariyeri BioCoBloc için çalıştıklarını söyleyen Yılmaz konuşmasını şöyle sürdürüyor:

“Covid-19 ile mücadeleye yönelik antiviral yenilebilir gıda kaplama malzemesinin geliştirilmesi projesi ile hastalığın toplumda kontrolsüz yayılımının engellenmesi ve hastalıkların önlenmesinde etkili koruyucu ürünlerin geliştirilmesini amaçlıyoruz. Çünkü tüketiciler doğrudan temas ettikleri meyve ve sebzeler ile virüsün yayılmasına olanak sağlıyor. Bu projede geliştirilen antiviral yenilebilir kaplama malzemesi ile kaplanan sebze ve meyveler virüslere karşı korunacak. Sağlığa hiçbir zararı yok. Tüketiciler BioCoBloc ile kaplanan meyve ve sebzeler üzerinde küçük etiketler görecekler. Özellikle soymadan yenilen ve kısa ömürlü çilek, kiraz, üzüm gibi meyveler için tüketici dostu bir ürün olacak.”

Ürünlerin Katma Değerini Arttıracak

Geliştirilen yeni nesil kaplama sıvısı ile yaş meyve sebze işleme tesislerinde, durulama suyuna eklenecek BioCoBloc ile pratik bir şekilde meyve ve sebzelere antiviral özellik kazandırılacak. Üstelik ürünün maliyetlere katkısı yok denecek kadar az. Buradaki hedeflerinin emektar çiftçilerin ürünlerini katma değeri yüksek şekilde ihraç etmelerini sağlamak olduğunun altını çizen Yılmaz, konuyla ilgili olarak şöyle konuşuyor:

“Yaş meyve ve sebze üretiminde dünyada ilk sıralarda yer alan Türkiye’nin, salgın karsısında uygulayacağı yaratıcı çözümler ile bu durumdan en az hasar ile çıkması mümkün. İhracat Mart ayında Covid-19 salgınının etkisiyle geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17,81 azalarak 13 milyar 426 milyon dolar oldu. Bu durum Türkiye'nin en önemli ihracat kalemi olan yaş meyve sebze sektöründe de yıkıcı sonuçlar oluşturabilir. BioCoBloc ile dünyada ilk defa koronavirüsü taşımadığı kanıtlanan özel etiketli meyve ve sebze ürünleri oluşturulacak. Yaş meyve sebze sektöründe 2020 yaz dönemi gelmeden alınacak önlemler ile tüketiciye, üreticiye ve ihracatçıya katkı sağlamayı hedefliyoruz. Tüketiciler de internet üzerinden ürüne ulaşabilecek.”