Koruyucular gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ürünlerin raf ömrünü uzatmak için gereklidirler. Öte yandan, koruyucu maddeler gıda kalitesini düşürür. Bazıları alerjiye (benzoik asit) neden olabilir veya toksik (nitratlar, nitritler) olabilir. Meyvelerin kaplanması için kullanılan sentetik mumlu maddeler kanserojen olabilir (ABD ve AB'de bifenil yasaktır). Bu etkenler etkili ve güvenli yeni koruyucuları bulmanın önemini açıklamaktadır. 

Kitosan, böcek ve kabuklu deniz kabuklarının ana bileşeni olan kitin'den elde edilen doğal bir polimerdir. Antibakteriyel özelliklere sahiptir ve gıda endüstrisinde koruyucu filmli ürünlerin paketlenmesi ve kaplanması için kullanılmaktadır. Bununla birlikte, etkinliği antibiyotiklerden çok daha düşüktür.

Kitosanın toksik olmayan ve oldukça aktif türevlerini elde etmek için RUDN Üniversitesi kimyagerleri Andreii Kritchenkov, Margarita Kurasova ve meslektaşları, polimer zincirine organik azit içeren çitosanı değiştirdiler. Azitler, hidrazoik asit türevleridir (HN3). Hem organik hem de inorganik azidler toksiktir, fakat kitosan içeren bileşikleri zehirli değildir. Elde edilen maddelerin antibakteriyel aktivitesi, azido kitosan, kitosaninkinden anlamlı derecede yüksektir.

Yapılan deneyler, kitosan bazlı polimer örneklerinin antibiyotik düzeyinde antibakteriyel aktiviteye sahip olduğunu göstermiştir. Araştırmacılar azido kitosan için bu parametreyi en yaygın kullanılan iki antibiyotik olan ampisilin ve gentamisin ile karşılaştırdılar.

Antibakteriyel aktivite, agar (besin) tabakasında difüzyonla belirlendi. Test maddesi (veya karşılaştırma maddesi olarak antibiyotik) ile emprenye edilmiş bir filtre kağıdı diski, bir bakteri kültürü ile ekilen agar tabakasına yerleştirilmiştir. Bu madde agara nüfuz ederek bakterileri öldürür veya üremelerini yavaşlatır. Sonuç olarak diskin etrafında agar yüzeyinin geri kalanından görsel olarak farklı bir büyüme önleme bölgesi oluşturulur. Bir antibakteriyel aktivitenin değeri, oluşturulan bölgelerin çapı ile tahmin edilir. Toksisite, standart bir kolorimetrik test ile belirlenmiştir.

Elde edilen polimer neredeyse antibiyotiklerle aynı antibakteriyel aktiviteye sahiptir.

Bu son derece önemlidir, çünkü antibakteriyel filmlerin bileşenleri olarak antibiyotik kullanımı kabul edilen birşey değildir.Çünkü dirençli bakteri suşlarının ortaya çıkmasına neden olur. Kitosan bileşikleri bu dezavantaja sahip değildir.

Yeni kitosan türevleri, bu temelde gıda için koruyucu filmler oluşturmak için zararsız ve etkili koruyucular olarak kullanılabilir.

Kaynak : phys