Cilde pratik şekilde uygulanan, durulama ve kurulama işlemi gerektirmeyen alkol bazlı ürünler özellikle dış ortamlarda sıklıkla kullanılmaktadır. Bu ürünlerin sık kullanımdan kaynaklı cilt kuruluğu problemi oluşabilmektedir. Kolonya içeriğinde kullanılan etil alkol, deionize su ve esans gibi bileşenlerin yanı sıra cilt nemlendirici etkisi olan bileşenlerle bakım etkisi ve cildi koruma etkisi sağlanabilir.

Bu çalışmada kolonya ve alkol bazlı ürünlerin sık kullanımı sonrasında ciltte oluşan kuruluk ve sonrasında oluşabilecek enfeksiyon risklerini gidermek için kolonya içerisinde formülü ile uyumlu nemlendiricilerin cilt üzerindeki etkileri incelenmiştir. 

Selin’in tarihçesi 1912 yılında Süleyman Ferit Eczacıbaşı’nın Türkiye’nin ilk kolonyasını İzmir’de üretmesine kadar uzanır. İzmir’in diplomalı ilk eczacılarından Süleyman Ferit Bey, Kemeraltı’ndaki tarihsel eczanesinde kolonya üretimine başlar. Benzersiz kokusu ile İzmir kentinin simgesi haline gelecek Altın Damlası kolonyası, bu laboratuvarda üretilir. 1980 yılında markaya “Selin” ismi verilir. Bu tarihten beri Selin, Eczacıbaşı uzmanlığında kendine özgü farklılaşan kokusu ile limon kolonyası ferahlığını en doğal şekilde tüketicileriyle buluşturmaktadır.

Bedeni dış çevreden ayıran, mekanik, kimyasal ve biyolojik dış etkilere karşı koruyan bir duvar niteliğinde olan, vücudun su dengesini ve ısısını düzenleyen cildin en üst tabakası stratum corneum epidermidis tabakasıdır. Dış ortamla sürekli temas halinde olan stratum corneum tabakasının temel görevi cildin su oranını %10’un üzerinde tutarak doğal esnek ve elastik yapısını korumasını sağlamaktır. Su kaybı, stratum corneumun toplam kuru ağırlığının %20-30’unu oluşturan, atmosferden ağırlıklarının 3-4 katı su çeken ve bu su içinde çözünmüş halde bulunan, serbest amino asitler, karboksilik asit, şekerler, üre, amonyak, ürik asit, keratin, kalsiyum, magnzeyum, fosfat, sitrat, klorür gibi doğal nemlendirici faktörlerle önlenmektedir. [1] Yüksek oranda alkol içeren dezenfektan gibi ürünler mikroorganizmaların etkisiz hale getirilmesinde etkilidirler ancak sık kullanılmaları, stratum corneumdaki doğal nemlendirici faktörlerin azalmasına, dolayısıyla su içeriğinin de azalmasına, stratum corneumun işlevini kaybetmesine ve cildin doğal yapısının bozulmasına yol açmaktadır. Cildin yapısının bozulması nemlendirici etkiye sahip lipitlerin de üretimini azaltmakta, cildin nem ihtiyacı lipitlerden de karşılanamaz hale gelmektedir. Su kaybı cildi kurutmakta, kuruyan ciltte kaşıntı, soyulma ve çatlaklar oluşmakta, çatlaklar uzaklaştırılması istenen patojenik mikroorganizmaların barınması için uygun ortamı oluşturmakta, mikroorganizmalar ise açık yara niteliği taşıyan bu çatlaklarda birikerek zamanla enfeksiyona yol açmaktalardır. [2]

Bu sebeple alkol bazlı bir ürün kullanılarak dezenfekte edilen cildin, dışarıdan uygulanacak nemlendirme etkili bakım ürünleri ile sık sık nemlendirilmesi gerekmektedir. Konvansiyonel bakım ürünleri polihidrik alkoller, sodyum laktat, üre, propilen glikol, sorbitol, karboksilik asit, hiyalüronik asit, inorganik tuzlar, vitaminler ve proteinler gibi nemlendirme özelliğine sahip bileşikleri içermektedir. Bu bileşikler, atmosferdeki nem oranı cildin nem oranından yüksek olduğunda dış ortamdan su çekerek, atmosferdeki nem oranı cildin nem oranından düşük olduğunda ise cildin epidermis ve dermis tabakalarından su çekerek stratum corneumun nemlenmesini sağlamaktalardır. Ancak bu durumda cildin doğal yapısı bozulmadan dezenfekte edilmesi için cilde birden fazla ürün ile birden fazla işlemin uygulanması gerekmektedir.

Bahsedilen olumsuzlukların giderilmesi amacıyla nemlendirme özelliğine sahip, cildi tahriş etmeden dezenfekte eden, böylece patojenik mikroorganizma kaynaklı hastalıkların önlenmesini sağlayan, cilt temizliği ve bakımının tek bir ürün ile ve tek bir uygulama ile yapılmasını sağlaması sayesinde pratik kullanım sağlayan ve içeriğindeki limon esansı ile ferahlık sağlayan bir kolonya çalışması yapılmıştır. 

Klasik alkol bazlı ürünlerden farklı olarak en az bir tür nemlendirici madde içeren, cilt yüzeyini dezenfekte ederken nemlendiren, cilde koruyucu bir bariyer sağlayan, yüksek oranda alkol içeriğine rağmen cilt kuruluğuna yol açmayan ve cilt kuruluğuna bağlı enfeksiyonların oluşmasını engelleyen nemlendirici özelliğe sahiptir.

Selin nemlendiricili kolonya ürünü için pH değeri Eczacıbaşı ve akredite laboratuvarlarda analiz edilmiştir. “cilt pH’ı ile uyumludur” [3] Normal ve hassas ciltlerde yama testi metoduna göre yapılan çalışmalarda ürünün dermatolojik olarak uygun olduğu kanıtlanmıştır. 

Sağlık çalışanları üzerinde hacimce %80 etil alkol içeren el hijyen ürününde farklı gliserin (glycerol) oranlarının etkisi test edilmiş. %0 gliserin, %0,5 gliserin, %0,75 gliserin ve %1,45 gliserin oranlarında testler yapılmış. Gliserin içeren çalışmaların, içermeyene göre kızarıklık, cilt kuruluğu, çatlak ve cildin görsel değerlendirme açısından daha iyi skorlar aldığı ve deneklerin görünüm, nemlilik, hissiyat gibi kriterlerde olumlu değerlendirmektedirler. [4]

Nemlendirici madde olarak Gliserin, Propilen Glikol, Pantenol (Provitamin B5), Allantoin, Lanolin, Sodyum Laktat, Sodyum Glukonat, Sodyum PCA, Zeytinyağı PEG-7 esteri, Sakkarit İzomerat, Aloe Vera gibi çeşitli nemlendirme etkisi olan ekstraktlar ve diğer nemlendirme etkisi olan bileşenler tercih edilebilir. Çalışmada gliserin içeren kolonya ile klasik kolonyanın cilt üzerindeki etkisi incelenmiştir.

Nemlendiricili kolonya ve klasik kolonya numuneleri, nemlendirme etkilerinin test edilmesi amacıyla Corneometre ve Tevametre probları ile kullanıcıların iç kol bölgesine uygulanmıştır. Uygulamadan 5 dk, 30 dk ve 60 dk sonra Corneometer® CM 825 ve Tewameter® TM 300 probları ile sol ve sağ kolun iç kısımlarından ölçümler alınarak sonuçlar kaydedildi. T=60 dk da ürünler tekrar uygulandı. Uygulamadan 5 dk, 30 dk ve 60 dk sonra Corneometer® CM 825 ve Tewameter® TM 300 probları ile sol ve sağ kolun iç kısımlarından ölçümler alınarak sonuçlar kaydedildi.

Elde edilen değerler normal oda şartları olarak kabul edilen 20°C sıcaklık ve % 40 ila % 60 bağıl nem ortamında sağlıklı deriden ölçülen değerlerdir.

Uygulamalarının hedeflenen nemlendirme performansını gösterdikleri anlaşılmıştır.

Selin nemlendiricili kolonya, cildi tahriş etmeden dezenfekte etmekte ve böylelikle patojenik mikroorganizma kaynaklı hastalıkların önlenmesine katkı sağlamaktadır. Çalışması yapılan bu ürün sayesinde koronavirüs döneminde çıkan bir tüketici ihtiyacına çözüm sunulmuştur. Tek bir ürün ile tüketicilerin cilt temizliğini sağlerken aynı zamanda bakım yapabilmesi sağlanmıştır.

KAYNAKÇA [1] Rawlings, Harding, «The stratum corneum: structure and function in health and disease»

[2] E.Brückner, J. Schumacher, EP 2 898 775 B1, 2015.

[3] Braun-Falco O, Korting HC, « Normal pH value of Human skin»

[4]  Menegueti et al. «Glycerol content within the WHO ethanolbased handrub formulation: balancing tolerability with antimicrobial efficacy», 2019

Yazan: DİDEM BİLİR

AR-GE SORUMLUSU UZMANI