Avrupa Birliği’nin (AB) yürütme organı olan Avrupa Komisyonu, Belçika’nın zehirli yumurta skandalı konusunda sessiz kaldığına ilişkin iddialar üzerine inceleme başlattı. AB mevzuatına göre, üye ülkeler gıda güvenliği konusunda sorun çıkması halinde, derhal “Avrupa Uyarı Sistemi”ne bilgi vermek zorunda.
Ancak Belçika hükümeti bu konuda geç kalmakla ve ülkedeki 57 tavuk çiftliği hakkında zamanında soruşturma başlatmamakla suçlanıyor.

Belçika Federal Gıda Güvenliği Dairesi’nin (AFSCA) ise Haziran ayından bu yana skandaldan haberdar olduğu ortaya çıktı.

Yetkililerin, yumurtalardaki zehrin “halk sağlığını tehdit edecek düzeyde olmadığı” gerekçesiyle açıklama yapmadıkları belirtildi. AFSCA, ancak 20 Temmuz’da açıklama yaptı.
Belçika ve Hollanda’daki tavuk çiftliklerinin en büyük alıcısı konumundaki Almanya da, Brüksel yönetimine tepkili.
Almanya ve Hollanda, Belçika’daki skandala ilişkin kapsamlı soruşturma istiyor. Avrupa Komisyonu’nun gıda güvenliğinden sorumlu üyesi Vytenis Andriukaitis, Belçika ve Almanya Tarım Bakanlığı yetkilileri ile sık sık bir araya gelerek, skandalın ortadan kaldırılması için görüşmeler yapıyor. Belçika’nın 57 tavuk çiftliği ile ilgili başlattığı araştırmanın birkaç gün içinde sonuçlanması bekleniyor.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından “orta ölçekte zehir” olarak tanımlanan Fipronil adlı haşere ilacının Hollanda ve Belçika’daki tavuk çiftliklerinde bit, pire ve keneye karşı kullanıldığı ortaya çıkmıştı. Alman kimyasal devi BASF tarafından patenti alınan Fipronil, bitkileri korumak için pestisitlerde ve veterinerlik alanında pire, bit, keneler ve diğer zararlılara karşı çeşitli ürünlerde kullanılmaktadır. Bununla birlikte düzenlemeler, gıda üretim zincirindeki hayvanlar üzerinde veya yakınında fipronil kullanımını yasaklamıştır.

Hollanda Gıda Güvenliği Kurumu (NVWA), 20 Temmuz’da Fipronil adlı ilacın yumurtalara karıştığını açıklayarak, tüketicileri uyarmıştı. Hollanda yetkililerine göre, yoğun miktarda Fipronil içeren yumurta tüketimi böbrek, karaciğer ve tiroid bezlerine ciddi zarar veriyor.
Skandalın ortaya çıkması üzerine Hollanda’da 180 tavuk çiftliği kapatıldı. Bunlardan 138’inin ruhsatı tamamen iptal edildi. Marketlerde yumurta satışları geçici bir süre durduruldu. Hollanda’da Fipronil skandalı nedeniyle her gün yüz binlerce tavuk itlaf, milyonlarca yumurta da imha ediliyor.

Ağustos ayının ilk haftasında kontaminasyonun Hollanda, Almanya ve Belçika ile sınırlandığı düşünülüyordu. Ancak 7 Ağustos’ta Hollanda’ya bağlı kontamine yumurtaların Fransa ve İngiltere’ye teslim edildiği bildirildi . İngiltere Gıda Standartları Ajansı , İngiltere’ye giren az miktarda kontamine yumurta olduğunu ve kamu sağlığına ilişkin riskin düşük olduğunu belirten bir bildiri yayınladı ve araştırmaların “etkilenen ürünlerin artık raflarda olmadığını” belirtti.

2013 yılında Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), fipronilin mısır ilaçlamada da kullanıldığını ve bal arılarında büyük bir risk oluşturduğunu açıklamıştı.

Fipronil bulaşan tavuk ve yumurtalar doğal yakıta dönüştürülerek enerji üretiminde kullanılıyor.

Brabant eyaletindeki Son kasabasında bulunan Rendac adlı firma, ölü hayvan ve atık gıdaların işlenmesi konusuyla uğraşan tek şirket. Hergün 3 milyon yumurta ve yüz binlerce ölü tavuk, büyük kazanlarda yüksek basınç altında 133 derecede 20 dakika boyunca sterilize ediliyor. Elde edilen ve tamamen proteinden oluşan bu madde kurutularak toz haline getiriliyor. Bu toz, enerji üretiminde kullanılan doğal yakıta ekleniyor.
Ürün, çimento fabrikalarında da fırın yakıtı olarak kullanılıyor. Rendac yöneticisi Sjors Beerendonk’a göre, yaşanılan üzücü bir durum ancak tavuk ve yumurtaların yenilenebilir enerjiye dönüştürülüyor olması da olumlu bir adım.
Şirket, Hollanda’daki mezbaha atıkları ile ölen hayvanları da benzer yöntemle doğal yakıta dönüştürüyor.